Του Ανδρέα Καραμήτα
Ανέλαβε την προεδρία της ΑΗΚ σε μία περίοδο που η αγορά ηλεκτρισμού είναι καζάνι που βράζει, αφού για το άνοιγμα της ανταγωνιστικής αγοράς ηλεκτρισμού χρειάζεται να επιλυθούν πολλά προβλήματα από όλους τους εμπλεκόμενους φορείς. O πρόεδρος της ΑΗΚ Γιώργος Πέτρου, σε συνέντευξη στην «Κ» δηλώνει υπέρμαχος της χρήσης ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, έστω και αν επαγγελματικά βρίσκεται στο πεδίο των ορυκτών καυσίμων. Διαβεβαιώνει πως η επαγγελματική του ενασχόληση δεν επηρεάζει τους στόχους της ΑΗΚ και του διοικητικού συμβουλίου. Ακόμη, τονίζει ότι για να μειωθούν οι λογαριασμοί ρεύματος, η λύση είναι η αποθήκευση ενέργειας. Σχετικά με τον ρόλο των συνδικαλιστών τονίζει ότι είναι σεβαστές οι απόψεις τους, όμως οι ρόλοι του καθενός θα πρέπει να είναι διακριτοί.
-Με τον διορισμό σας στο πηδάλιο της ΑΗΚ είχατε θέσει ως προτεραιότητά σας την αξιοποίηση του φυσικού αερίου. Όλο αυτό ωστόσο, δεν έρχεται σε σύγκρουση με τη στροφή της ΑΗΚ στην πράσινη ενεργειακή μετάβαση;
-Στην προσπάθεια να απαλλαγεί η Κύπρος από τα υγρά καύσιμα, είναι απαραίτητη η έλευση του φυσικού αερίου για σκοπούς ηλεκτροπαραγωγής. Σε καμία περίπτωση όμως, η αξιοποίηση του φυσικού αερίου δεν έρχεται σε σύγκρουση με την στροφή της ΑΗΚ στην πράσινη ενεργειακή μετάβαση. Η χρήση φυσικού αερίου προβλέπεται ότι θα μειώσει κατά 25%-30% τις εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα, ενώ αντίστοιχη θα είναι η μείωση στο κόστος αγοράς δικαιωμάτων θερμοκηπιακών αερίων και βεβαίως στα τιμολόγια των καταναλωτών. Να σημειώσουμε ασφαλώς ότι η μείωση στο κόστος παραγωγής ηλεκτρισμού με τη χρήση φυσικού αερίου, θα εξαρτηθεί από την τιμή διάθεσής του.
Μέχρι σήμερα, η ΑΗΚ έχει καταβάλει €43 εκατ. και μετέχει στο μετοχικό κεφάλαιο της Εταιρείας Υποδομών Φυσικού Αερίου (ΕΤΥΦΑ), που είναι η αρμόδια κρατική εταιρεία για την κατασκευή και λειτουργία των απαραίτητων υποδομών. Παράλληλα, έχει προβεί στις απαραίτητες τροποποιήσεις, έχει εγκαταστήσει τον αναγκαίο επιπρόσθετο εξοπλισμό σε όλες τις μονάδες παραγωγής του ηλεκτροπαραγωγού σταθμού Βασιλικού, οι οποίες είναι έτοιμες για τις απαραίτητες δοκιμές παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας με τη χρήση φυσικού αερίου όταν αυτό θα είναι στη διάθεση της ΑΗΚ.
Απ’ εκεί και πέρα, είναι σαφές ότι ο μόνος τρόπος για να απαλλαγούμε από την εξάρτησή μας από τις τιμές των υγρών καυσίμων, των δικαιωμάτων των θερμοκηπιακών αερίων και της τιμής του φυσικού αερίου, είναι η πράσινη, ενεργειακή μετάβαση.
-Αυτό, σε συνδυασμό με το γεγονός ότι δραστηριοποιείστε στον τομέα ορυκτών καυσίμων, ήγειρε το ερώτημα για το πόσο συναινείτε σε αυτή την προσπάθεια του κράτους μετάβασης σε καθαρότερα καύσιμα…
-Το γεγονός ότι δραστηριοποιούμαι στον τομέα των ορυκτών καυσίμων δεν αλλάζει και σε καμία περίπτωση δεν επηρεάζει τον στόχο που έχουμε θέσει ως διοίκηση. Να το ξεκαθαρίσουμε. Είμαι απόλυτα αφοσιωμένος στην αύξηση της ηλεκτροπαραγωγής από ΑΠΕ στο ενεργειακό μείγμα, καθώς με αυτόν τον τρόπο θα καταστεί δυνατή η σταδιακή μείωση των τιμών του ηλεκτρισμού, τόσο για τα νοικοκυριά όσο και για τις επιχειρήσεις.
Η Κύπρος, όπως και τα υπόλοιπα κράτη-μέλη της Ε.Ε., καλείται να επιταχύνει τις προσπάθειές της προς την πράσινη μετάβαση, και δεν είμαι εδώ για να ανακόψω αυτή την πορεία, αλλά για να την ενισχύσω.
Στόχος του οργανισμού είναι η λειτουργία όσο πιο γρήγορα γίνεται νέων φωτοβολταϊκών πάρκων. Σ’ αυτό το πλαίσιο εντάσσεται η πρόσφατη λειτουργία του φωτοβολταϊκού πάρκου στο Ακρωτήρι Λεμεσού, συνολικής ισχύος 12 MW, το οποίο έχει πλέον ενταχθεί στο μείγμα παραγωγής της ΑΗΚ. Το κόστος της παραγόμενης ενέργειας από αυτό το ΦΒ είναι 5 σεντ ανά κιλοβατώρα και προσφέρει την πρώτη, μικρή, μείωση του κόστους ενέργειας στο σύνολο των καταναλωτών της ΑΗΚ. Σε λίγους μήνες, το προσεχές καλοκαίρι, αναμένεται να λειτουργήσει και το υπό κατασκευή φωτοβολταϊκό πάρκο Αχερά, ισχύος 8MW. Στη βάση αυτής της στρατηγικής προσέγγισης σχεδιάζονται νέα φωτοβολταϊκά πάρκα σε διάφορες περιοχές της Κύπρου, και παράλληλα προχωρούν οι αδειοδοτήσεις για πρόσθετα έργα, με τελικό στόχο, όπως ανέφερα, οι ΑΠΕ να έχουν σημαντική συνεισφορά στο ενεργειακό μείγμα της ΑΗΚ.
Οι συνδικαλιστές
-Έχει δημιουργηθεί εδώ και χρόνια η αίσθηση πως οι συνδικαλιστές της ΑΗΚ αποτελούν κράτος εν κράτει. Είστε έτοιμος να συγκρουστείτε μαζί τους όταν αυτά που διεκδικούν δεν είναι προς όφελος των καταναλωτών;
-Οι συντεχνίες δεν είναι κάτι απρόσωπο. Αποτελούνται από τους ανθρώπους μας, τους εργαζόμενους στην ΑΗΚ, οι οποίοι είναι πολίτες αυτής της χώρας και καταναλωτές της ηλεκτρικής ενέργειας. Είναι φυσικό και θεμιτό να έχουν θέσεις, απόψεις και να εκφράζουν τον προβληματισμό και την αγωνία τους για την πορεία του οργανισμού, καθώς αντιλαμβάνονται ότι η ΑΗΚ είναι αντιμέτωπη με πολύ μεγάλες προκλήσεις.
Το διοικητικό συμβούλιο και η Διεύθυνση υπηρετούν ένα σκοπό. Να βοηθήσουν την ΑΗΚ να αντιμετωπίσει αυτές τις μεγάλες προκλήσεις που έχει ενώπιον της και να ανταποκριθεί στην αποστολή της, ως ο σταθερός πυλώνας ενέργειας που στηρίζει την πρόοδο του τόπου μας. Ως διοικητικό συμβούλιο είμαστε πάντα ανοικτοί στην επικοινωνία με τις συνδικαλιστικές οργανώσεις προκειμένου να βρεθεί ο καλύτερος δυνατός τρόπος για την εκπλήρωση της αποστολής του οργανισμού προς όφελος της χώρας μας και των πολιτών της. Είναι σαφές, την ίδια ώρα, ότι ο όποιος διάλογος πρέπει να γίνεται πάντοτε σε πνεύμα αμοιβαίου σεβασμού και με διακριτούς τους ρόλους που υπηρετούν την ακεραιότητα της θεσμικής λειτουργίας της ΑΗΚ.
Οι λογαριασμοί ρεύματος
-Ένα από τα κυριότερα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι καταναλωτές είναι ο πολύ αυξημένος λογαριασμός του ρεύματος. Ποιος είναι ο σχεδιασμός σας για την αντιμετώπιση του προβλήματος;
-Οι ψηλοί λογαριασμοί είναι αποτέλεσμα των ψηλών τιμών των υγρών καυσίμων που είναι η βασική πρώτη ύλη, αλλά και των δικαιωμάτων των θερμοκηπιακών αερίων. Επιπλέον, η Κύπρος δεν έχει ηλεκτρική διασύνδεση με το ευρωπαϊκό ηλεκτρικό δίκτυο. Για να απαλλαγούμε από αυτές τις ψηλές τιμές ηλεκτρισμού είναι απαραίτητη, όπως ανέφερα και προηγουμένως, η πράσινη, ενεργειακή μετάβαση εισάγοντας στο μείγμα παραγωγής της ΑΗΚ πράσινη ενέργεια σε συνάρτηση με την εγκατάσταση σύγχρονων τεχνολογιών αποθήκευσης αυτής της ενέργειας. Τι θα μας προσφέρει η δυνατότητα αποθήκευσης αυτής της ενέργειας; Θα μπορούμε να τη χρησιμοποιήσουμε, για παράδειγμα, το βράδυ όταν δεν λειτουργούν τα φωτοβολταϊκά, ή μέρες με μειωμένη ηλιοφάνεια.
Οι τιμές καυσίμων
-Μεγάλο μέρος των αυξήσεων του ηλεκτρικού ρεύματος έχει να κάνει και με τις αυξήσεις στα καύσιμα που αγοράζει η ΑΗΚ. Βάσει ποιου σχεδιασμού η ΑΗΚ προχωρεί στην αγορά καυσίμων; Αναφορικά με τα δικαιώματα των θερμοκηπιακών αερίων υπάρχει κίνδυνος οι ανάγκες να είναι περισσότερες;
-Η ΑΗΚ προβαίνει κάθε χρόνο σε διεθνείς διαγωνισμούς για την αγορά του καυσίμου, στη βάση συγκεκριμένων προδιαγραφών, (π.χ. περιεκτικότητα σε θείο) όπως αυτές ορίζονται από οδηγίες της Ε.Ε. και αφορούν μεταξύ άλλων την ποσότητα του καυσίμου και το χρονικό διάστημα παράδοσής του. Για κάθε φορτίο που θα παραληφθεί, καθορίζεται η ημερομηνία παράδοσης και η τιμή υπολογίζεται με βάση τις επικρατούσες διεθνείς τιμές μαζούτ και γκαζ όιλ (gas oil).
Το θέμα της αγοράς δικαιωμάτων εκπομπών θερμοκηπιακών αερίων και συγκεκριμένα εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα, αφορά όλα τα κράτη-μέλη της Ε.Ε. όπως και την Κύπρο, η οποία πρέπει να εφαρμόζει τη συγκεκριμένη πολιτική. Η όλη διαδικασία γίνεται μέσω ειδικής πλατφόρμας χρηματιστηριακής αγοράς δικαιωμάτων και η χρέωση διενεργείται στη βάση της εγκεκριμένης από την ΡΑΕΚ διαδικασίας.
Λόγω του ότι οι τιμές των δικαιωμάτων παρουσίασαν μείωση στις αρχές του 2024, η ΑΗΚ έχει προβεί σε προαγορά 15% των αναγκών της για το έτος 2024 σε σχετικά χαμηλές τιμές με μέσο όρο περίπου €62 το δικαίωμα, ενώ πέρσι είχαν φτάσει στα €95 το δικαίωμα.
Δημοσιονομική πειθαρχία και οικονομική βιωσιμότητα
-Συνήθως για τις αυξήσεις στο ρεύμα η Αρχή επικαλείται σκοπούς βιωσιμότητας. Υπάρχει δημοσιονομική πειθαρχία και πολιτική μετριασμού του διοικητικού κόστους του οργανισμού;
-Είναι κρίσιμο να διασφαλίζονται η λειτουργική και η οικονομική βιωσιμότητα του οργανισμού. Κατανοούμε τις ανησυχίες του κόσμου, όμως είναι επιβεβλημένη η ανάγκη να αναπροσαρμόζεται η τιμή του ηλεκτρισμού. Είναι σημαντικό η ΑΗΚ να είναι οικονομικά βιώσιμη και λειτουργικά ικανή να αναπτύσσει και να συντηρεί τις υποδομές της, ώστε να παρέχει αξιόπιστα και αδιάλειπτα ηλεκτρική ενέργεια. Αναγνωρίζοντας τη σημασία της αποτελεσματικής διαχείρισης των διοικητικών εξόδων για τη βελτίωση της οικονομικής αποδοτικότητας του οργανισμού, το διοικητικό συμβούλιο έχει προβεί στην ενίσχυση των σχετικών ελέγχων και στον διορισμό ειδικής Επιτροπής του Διοικητικού Συμβουλίου με αποκλειστική ευθύνη την παρακολούθηση της οικονομικής κατάστασης του οργανισμού.
Η διαρκής παρακολούθηση και αξιολόγηση των διοικητικών δαπανών είναι κρίσιμη για τη διασφάλιση ότι κάθε ευρώ του οργανισμού δαπανάται με τρόπο που συμβάλλει άμεσα στην επίτευξη των στόχων μας και της αποστολής μας.
-Η ΑΗΚ δικαιολόγησε τις αυξήσεις στο ρεύμα ως μονόδρομο για την βιωσιμότητα του οργανισμού. Μπορείτε να μας εξηγήσετε τι περιλαμβάνει αυτή η «Βιωσιμότητα»;
-Να υπενθυμίσω πως οι διατιμήσεις της ΑΗΚ παραμένουν σταθερές και δεν σημείωσαν οποιαδήποτε αύξηση κατά τα τελευταία δυο χρόνια. Μόλις αναλάβαμε καθήκοντα ως νέο Διοικητικό Συμβούλιο, με πλήρη αίσθημα ευθύνης και με βάση τις οικονομικές δυνατότητες και τις ανάγκες του αναπτυξιακού προγράμματος της ΑΗΚ, αποφασίσαμε να μην αιτηθούμε οποιαδήποτε αύξηση στις διατιμήσεις ηλεκτρικής ενέργειας.
Τα έσοδα της ΑΗΚ είναι πλήρως ρυθμιζόμενα. Κάθε χρόνο ο οργανισμός υποβάλλει στη ΡΑΕΚ τους τελικούς λογαριασμούς για τις ρυθμιζόμενές δραστηριότητές του. Στη βάση εγκεκριμένης μεθοδολογίας, η ΡΑΕΚ, επιτρέπει στην ΑΗΚ να έχει ελάχιστη ανάκτηση εξόδων από τις διατιμήσεις για να μπορεί να υλοποιήσει το αναπτυξιακό της πρόγραμμα.
Ως οργανισμός που δραστηριοποιείται στον τομέα της ενέργειας, είναι επιβεβλημένο να υλοποιεί και να εξελίσσει συνεχώς το αναπτυξιακό του πρόγραμμα. Σ’ αυτό το πλαίσιο εντάσσεται η συντήρηση, ο εκσυγχρονισμός και η αναβάθμιση των υποδομών και εγκαταστάσεων καθώς και η δημιουργία νέων παραγωγικών μονάδων. Για την υλοποίηση του προγράμματος χρειάζονται σημαντικά κεφάλαια, διασφαλίζοντας αδιάληπτη και απρόσκοπτη παραγωγή, μεταφορά, διανομή και προμήθεια ηλεκτρικής ενέργειας, σε επίπεδα ποιότητας, που είναι εφάμιλλα ή και καλύτερα πολλών άλλων ηλεκτρικών εταιρειών παγκοσμίως.
-Ισχύει ότι λειτουργοί της ΑΗΚ έχουν αποσπαστεί σε άλλους οργανισμούς ή ακόμη και ανεξάρτητες αρχές για να τους στελεχώσουν; Αυτή η πρακτική δεν είναι επιβαρυντική για την Αρχή; Επίσης, οι αποφάσεις των εν λόγω αρχών δεν επηρεάζουν με αρνητικό πρόσημο την αμεροληψία τους;
-Η ΑΗΚ εφαρμόζει τις πρόνοιες της περί Αποσπάσεων Νομοθεσίας, η οποία περιγράφει επακριβώς τη διαδικασία με την οποία διενεργούνται Αποσπάσεις. Συνεπώς, λειτουργοί της ΑΗΚ έχουν αποσπαστεί σε άλλους οργανισμούς και αυτό γίνεται λαμβάνοντας πάντοτε υπόψη τις δυνατότητες της Αρχής. Ο δε αριθμός αλλά και τα καθήκοντα που εκτελούν τα άτομα αυτά, επ’ ουδενί λόγο επηρεάζουν την αμεροληψία ενός οργανισμού.
Ο ανταγωνισμός δεν φοβίζει την ΑΗΚ
-Πρόσφατα ο υπουργός Ενέργειας δήλωσε ενώπιον της Κοινοβουλευτικής Επιτροπής Ενέργειας πως η ανταγωνιστική αγορά ηλεκτρισμού θα ανοίξει μέχρι το τέλος του 2024. Είναι ρεαλιστική αυτή η άποψη;
-Ως ΑΗΚ είμαστε υπέρ της ταχύτερης δυνατής λειτουργίας της ανταγωνιστικής αγοράς ηλεκτρισμού καθώς είναι πεποίθησή μας πως μπορεί να μας φέρει ένα βήμα πιο κοντά στην επίτευξη του βαρύνουσας σημασίας στόχου της μείωσης της τιμής του ηλεκτρισμού για τους καταναλωτές. Είναι, ως εκ τούτου, σημαντικό να δούμε σύντομα να λειτουργεί μια ανοιχτή, διάφανη ανταγωνιστική αγορά ηλεκτρισμού στην οποία θα συμμετέχουμε όλοι ισότιμα. -Το άνοιγμα της ανταγωνιστικής αγοράς ηλεκτρισμού προκρίνει την ανάπτυξη ιδιωτών προμηθευτών ηλεκτρικής ενέργειας. Πώς θα αντιμετωπίσει η ΑΗΚ το ενδεχόμενο μείωσης των πελατών της λόγω ύπαρξης εναλλακτικών επιλογών για αυτούς; -Ο ανταγωνισμός δεν είναι κάτι το οποίο φοβίζει την ΑΗΚ. Αντίθετα, αντικρίζουμε τον ανταγωνισμό ως μια σημαντική ευκαιρία για την περαιτέρω εξέλιξή της. Λειτουργεί περισσότερο ως κίνητρο για την εξέλιξη των υποδομών, την ποιότητα στην εξυπηρέτηση και προπάντων στην προσφορά νέων υπηρεσιών στον καταναλωτή. Τον καταναλωτή που θα έχει την ευχέρεια να κρίνει, να συγκρίνει και να επιλέξει πάροχο. Άρα, για εμάς ο ανταγωνισμός είναι μια πολύ μεγάλη πρόκληση και ταυτόχρονα ευκαιρία για να γίνουμε ακόμη καλύτεροι.
