Σενάριο ισχυρού σεισμού: Δεν καθησύχασαν τους βουλευτές για την ετοιμότητα

«Έχουμε εγκαταστάσεις που σε περίπτωση μεγάλου σεισμού θα είναι επικίνδυνες για τους πολίτες;», «Υπάρχει επιτελικό σχέδιο ώστε σε περίπτωση μεγάλου σεισμού να γνωρίζει πού να πάει και τι να κάνει ο κόσμος;», «Όλοι οι πολίτες είναι ενήμεροι για το τι θα κάνουν σε περίπτωση μεγάλου σεισμού;», «Έχουμε σχέδιο επιτάξεων (όπως εκσκαφέων) ή θα τρέχουμε την τελευταία στιγμή;», «Για ποιους βαθμούς σεισμών έχουν γίνει σενάρια δράσης;», «Τι εννοούμε με τον όρο ‘‘επικίνδυνη οικοδομή’’;», «Υπάρχει μηχανισμός του Υπουργείου Εσωτερικών για εντοπισμό επικίνδυνης οικοδομής και αν κριθεί κατεδαφιστέα τι θα γίνουν οι άνθρωποι που κατοικούν;», ήταν μερικά από τα απανωτά ερωτήματα που ακούστηκαν την Πέμπτη στην αίθουσα «Αμμόχωστος» της Βουλής, από μέλη της Επιτροπής Εσωτερικών, έχοντάς απέναντι τούς εκπροσώπους των αρμόδιων κρατικών Υπηρεσιών. Στο μικροσκόπιο βρέθηκε ο βαθμός ετοιμότητας της Κύπρου και δημόσιων Υπηρεσιών στο ενδεχόμενο ισχυρής σεισμικής δραστηριότητας, στον απόηχο του φονικού σεισμού στην Τουρκία και τη Συρία.

Το θέμα ενεγράφη αυταπάγγελτα και συζητήθηκε παράλληλα με την εξέταση νομοθετικών πρωτοβουλιών με τις οποίες συνδέεται, συγκεκριμένα με τη στατική επάρκεια των κτιρίων και την υποχρέωση περιοδικών ελέγχων. Στο ίδιο πλαίσιο έγινε συζήτηση για τις επικίνδυνες οικοδομές και τις παραλείψεις των αρμόδιων αρχών να λάβουν προληπτικά μέτρα, τα προβλήματα εγκαταλελειμένων οικοδομών και την υποχρέωση καθιέρωσης πιστοποιητικού ασφάλειας για τα δημόσια και τα ιδιωτικά κτίρια.

«Εάν πέσει το επόμενο μπαλκόνι ή ο επόμενος τοίχος θα κλαίμε επί ερειπίων»

Κεντρικό θέμα της συζήτησης ήταν η υλοποίηση της δέσμευσης του Υπουργείου Εσωτερικών για κατάθεση εντός δυο μηνών, από τον περασμένο Νοέμβριο, Νομοσχεδίου για τα παραπάνω ζητήματα, που ακόμη εκκρεμεί. Στην αρχή της συνεδρίασης πήρε αυστηρό τόνο η φωνή του κ. Δαμιανού, όταν στράφηκε προς τον εκπρόσωπο του Υπουργείου Εσωτερικών και έκανε λόγο για κωλυσιεργία του Υπουργείου σε σχέση με την κατάθεση νομοσχεδίου για τη στατικότητα κτιρίων και τον έλεγχο επικινδυνότητας οικοδομών. «Δεν μας ικανοποιεί καθόλου η κωλυσιεργία σε σχέση με την κατάθεση του νομοσχεδίου στο κοινοβούλιο, κρούουμε τον κώδωνα του κινδύνου», τόνισε, εκφράζοντας φόβο ότι «εάν πέσει το επόμενο μπαλκόνι ή ο επόμενος τοίχος θα κλαίμε επί ερειπίων». Μάλιστα ζήτησε πολιτική δέσμευση εντός της ημέρας για το πότε προτίθεται το Υπουργείο να καταθέσει το νομοσχέδιο.

Τι απαντά το Υπουργείο

Η απάντηση από τον εκπρόσωπο του Υπουργείου Εσωτερικών προς τα μέλη της Επιτροπής ήταν ότι έχει γίνει ο αναγκαίος κοινωνικός διάλογος, θα πρέπει το νομοσχέδιο να ολοκληρωθεί, να οδηγηθεί για νομοτεχνικό έλεγχο και στην πορεία να πάει στο Υπουργικό Συμβούλιο. Αργότερα το Υπουργείο εξέδωσε απαντητική ανακοίνωση, διευκρινίζοντας πως συμμερίζεται τις ανησυχίες που εκφράστηκαν και ότι στο παρόν στάδιο διεξάγεται η αξιολόγηση των σχολίων που έχουν ληφθεί από τους εμπλεκόμενους φορείς στο πλαίσιο της διαβούλευσης, και περί τα τέλη του μήνα, θα διαβιβαστεί στον Γενικό Εισαγγελέα για τον απαραίτητο νομοτεχνικό έλεγχο. «Μετά τον σχετικό νομοτεχνικό έλεγχο και την έγκριση του Υπουργικού Συμβουλίου, θα υποβληθεί με τη μορφή του κατεπείγοντος στη Βουλή των Αντιπροσώπων για εξέταση και ψήφισή του σε νόμο. Το εν λόγω νομοσχέδιο έχει περιλάβει σημαντικές παραμέτρους για άρση της επικινδυνότητας των κτηρίων που απασχολεί επί σειρά ετών και αναμένεται να ενισχύσει σημαντικά τα εργαλεία που διαθέτουν οι αρμόδιες Αρχές σε ό,τι αφορά στη διαχείριση των επικίνδυνων οικοδομών, μέσω και της καθιέρωσης της Περιοδικής Επιθεώρησης των κτιρίων», σύμφωνα με την ίδια ανακοίνωση.

Οι λόγοι που προκαλούν ανησυχία

Κατά τη διάρκεια της συζήτησης κατατέθηκαν αρκετά στοιχεία, όπως η ενημέρωση ότι σε περίπτωση μεγάλου σεισμού ο συντονιστικός φορέας είναι το Υπουργείο Εσωτερικών μέσω της Υπηρεσίας Πολιτικής Άμυνας, ότι ο πολίτης μπορεί να ανατρέξει στην ιστοσελίδα της Πολιτικής Άμυνας για να πληροφορηθεί σχετικά με το πώς πρέπει να ενεργήσει σε περίπτωση σεισμού και ότι η Υπηρεσία έχει ζητήσει προσφορές για ένα δίγλωσσο σύστημα, που θα μπορεί να στέλνει ενημερώσεις στα κινητά τηλέφωνα των πολιτών (όλης της Κύπρου, αλλά και συγκεκριμένων περιοχών) σε σχέση με τους σεισμούς. Ωστόσο, το γενικό συμπέρασμα από τη Συνεδρίαση αποκρυσταλλώθηκε στην εκτίμηση του κ. Δαμιανού, ότι «φεύγουμε σοφότεροι, όμως δεν φεύγουμε πιο καθησυχασμένοι, με αυτά που έχουμε ακούσει ή έχουμε εκμαιεύσει μέσα από την άσκηση του αναγκαίου κοινοβουλευτικού ελέγχου».

Σε σχέση με τον βαθμό ετοιμότητας της Κύπρου και των αρμόδιων κρατικών Υπηρεσιών στο ενδεχόμενο ισχυρής σεισμικής δραστηριότητας, η Επιτροπή έχει διαπιστώσει μεταξύ άλλων τα εξής:

- Παρά τον σχεδιασμό για τους σεισμούς, όπου όπως ενημέρωσε ο εκπρόσωπος της Πολιτικής Άμυνας υπάρχει το σχέδιο «Εγκέλαδος», το οποίο επικαιροποιείται κάθε τρία χρόνια, αυτήν τη στιγμή δεν έχουν γίνει πρωτοβάθμιοι σεισμικοί έλεγχοι, είτε σε δημόσια είτε σε ιδιωτικά κτίρια.

- Δεν έχει γίνει συνολική καταγραφή και προτεραιοποίηση του κινδύνου σε κτίρια, αναφορικά με τη στατική τους επάρκεια, είτε ευρύτερα είτε στην περίπτωση σεισμού.

- Υπάρχει αναγκαιότητα για έναν ενιαίο φορέα που θα διαχειρίζεται τα πιο πάνω ζητήματα και την ίδια ώρα να έχει και πολιτική και θεσμική ευθύνη, γιατί όπως διαφάνηκε στη συνεδρίαση της Επιτροπής Εσωτερικών, όλες οι αρμοδιότητες είναι διεσπαρμένες σε πολλά Τμήματα και Υπηρεσίες.

«Την ώρα που λέμε ότι δεν πρέπει να σπείρουμε τον πανικό, εμείς λέμε ότι πρέπει να είμαστε σε εγρήγορση», τόνισε ο κ. Δαμιανού, «διότι είναι προφανές ότι υπάρχει ζήτημα επικινδυνότητας κτιρίων, γι’ αυτό πρέπει κατεπειγόντως οι αρμόδιοι να κάνουν το καθήκον τους, για να μην έχουμε φαινόμενα ανάλογα ή παρόμοια με αυτά που είδαμε στις γειτονικές μας χώρες, στη Συρία και την Τουρκία».

Οι σεισμολόγοι για το ενδεχόμενο μεγάλου σεισμού στην Κύπρο

Σε σχέση με το ενδεχόμενο μεγάλου σεισμού στην Κύπρο, αντίστοιχου με του πρόσφατου στις δύο γειτονικές χώρες, ο διευθυντής του Τμήματος Γεωλογικής Επισκόπησης Χριστόδουλος Χατζηγεωργίου είπε ενώπιον της Επιτροπής ότι οι σεισμοί που αναμένουν στην Κύπρο είναι μεταξύ 6,5 και 7 ρίχτερ, που δεν θα δώσουν τις καταστροφές της Τουρκίας και της Συρίας. Σημείωσε ότι παρόλο που κάποιοι κινδυνολογούν, το Τμήμα προσπαθεί να κρατήσει ήρεμο τον κόσμο. «Μπορεί ένας μεγάλος σεισμός να συμβεί και αύριο και ποτέ, γι’ αυτό δεν θέλουμε να κινδυνολογούμε. Όμως αν γίνει, θα ανοίξουν όλα τα ενεργά ρήγματα της Κύπρου», πρόσθεσε.

Την ίδια ώρα εξέφρασε την εκτίμηση ότι η Κύπρος έχει έναν καλό αντισεισμικό κώδικα, αλλά εντοπίζονται κάποια προβλήματα, όχι τόσο στον σχεδιασμό των κτιρίων όσο στην κατασκευή. Δυστυχώς κάποιοι δεν σέβονται τον πολίτη, ανέφερε ο διευθυντής του Τμήματος, παραπέμποντας στην πώληση και χρήση ακατάλληλων οικοδομικών υλικών, με τα οποία κτίζονται κατοικίες.

«Χωρίς άδειες μάς ζητούν να εγκρίνουμε αναπτύξεις»

«Το Τμήμα Γεωλογικής Επισκόπησης διαθέτει ένα σύγχρονο σεισμολογικό δίκτυο που καλύπτει όλη την Κύπρο, όπως και δεδομένα για τον χάρτη σεισμικότητας και το υπέδαφος», ανάφερε επίσης ενώπιον της Επιτροπής, τονίζοντας ότι το ερώτημα είναι κατά πόσο εφαρμόζονται οι οδηγίες που προκύπτουν από τα δεδομένα αυτά, κάτι που όπως σημείωσε δεν είναι αρμοδιότητα του Τμήματος. Σε αυτό το σημείο ο κ. Χατζηγεωργίου αναφέρθηκε με προβληματισμό σε αιτήματα γνωμάτευσης που φτάνουν στο Τμήμα για να εγκριθούν, πριν εξασφαλιστούν καν οι σχετικές άδειες και πριν γίνει γνωμοτεχνική μελέτη. Παράλληλα αποκάλυψε μία περίπτωση στο Πισσούρι, όπου, ενώ κατέρρευσε οικία λόγω υποχώρησης εδάφους, έφτασε στο Τμήμα του αίτηση πολεοδομικής άδειας για νέα ανάπτυξη στο ίδιο οικόπεδο.

Τα σχολεία, τα νοσοκομεία και το Μακάρειο

Σε σχέση με τα σχολεία, η εκπρόσωπος του Υπουργείου Παιδείας ανάφερε ότι όλες οι σχολικές μονάδες έχουν προσωπικό που έχει εκπαιδευτεί από την Πολιτική Άμυνα, σε σχέση με το ποιες ενέργειες πρέπει να κάνουν μαθητές και εκπαιδευτικοί σε περίπτωση σεισμού, ενώ γίνονται ασκήσεις δύο φορές τον χρόνο. Πρόσθεσε ότι οι σχολικές μονάδες τυγχάνουν ελέγχων και τεχνικών βελτιώσεων.

Σχέδιο δράσης υπάρχει και από πλευράς Υπουργείου Υγείας, είπε ο εκπρόσωπος του, ενώ χαρακτήρισε αντισεισμικά όλα τα δημόσια νοσηλευτήρια. Τότε ερωτηθείς από βουλευτή, εάν και το Μακάρειο Νοσοκομείο Παίδων στη Λευκωσία είναι αντισεισμικό, το οποίο κτίστηκε τη δεκαετία του ’80 και άρα πριν από τον νόμο του 1994, ο εκπρόσωπος εξέφρασε άγνοια, όπως και για τα ιδιωτικά νοσηλευτήρια, με την Επιτροπή Εσωτερικών να ζητά γραπτή ενημέρωση απο το Υπουργείο Υγείας για το συγκεκριμένο θέμα.