Kathimerini.com.cy
«Φρένο» στο ζήτημα της ακαταλληλότητας των προσφυγικών πολυκατοικιών, οι οποίες δεν θυμίζουν σε καμία περίπτωση οικοδομές ενός σύγχρονου ευρωπαϊκού κράτους και αποτελούν κίνδυνο για τους διαμένοντες, θέλει να βάλει το Υπουργείο Εσωτερικών μετά και τους φονικούς σεισμούς που σημειώθηκαν τον προηγούμενο μήνα σε Τουρκία και Συρία. Ο αρμόδιος Υπουργός, Κωνσταντίνος Ιωάννου, συγκάλεσε σύσκεψη στις 5:30 το απόγευμα της Πέμπτης (16/03) προκειμένου να γίνει μια διεξοδική ενημέρωση και ανταλλαγή απόψεων ενόψει της παρουσίασης πλάνου άμεσης αντιμετώπισης του προβλήματος. Σημειώνεται ότι με βάση την έρευνα που διεξήγαγε το Τμήμα Πολεοδομίας και Οικήσεως η οποία ολοκληρώθηκε το 2020, τα σημαντικότερα ζητήματα σε σχέση με τη στατική επάρκεια των κτηρίων εντοπίστηκαν σε 43 πολυκατοικίες των προσφυγικών οικισμών. Από την πλευρά τους οι Δήμαρχοι πέντε πόλεων ζητούν από το Τμήμα Πολεοδομίας να γνωστοποιήσει τα ευρήματα της μελέτης και καλούν το κράτος να ενημερώσει τις επηρεαζόμενες Τοπικές Αρχές και τους πολίτες, για το δέον γενέσθαι.
Ποιοι θα παραστούν και οι όροι εντολής
Σύμφωνα με πληροφορίες ο Κωνσταντίνος Ιωάννου ζήτησε από το Τμήμα Πολεοδομίας και Οικήσεως να του παρουσιάσει σενάρια κατεπείγουσας διαχείρισης του ζητήματος, προκειμένου να καταρτιστεί άμεσα ολοκληρωμένο σχέδιο δράσεων. Οι όροι εντολής αφορούν σε ολιστική προσέγγιση για όλους τους οικισμούς, επισπεύδοντας τα χρονοδιαγράμματα και θέτοντας ως προτεραιότητα τις περιπτώσεις με τη μεγαλύτερη επικινδυνότητα. Σημειώνεται ότι η σύσκεψη αποφασίστηκε μετά από συνεννόηση του Υπουργείου με τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας, Νίκο Χριστοδουλίδη, και θα παραστούν υπηρεσιακοί από αρμόδια Τμήματα, ο Πρόεδρος της Επιτροπής Προσφύγων της Βουλής των Αντιπροσώπων, ο Πρόεδρος της Ένωσης Δήμων, η Παγκύπρια Ένωση Προσφύγων και ο Πρόεδρος του ΕΤΕΚ.
Νομικά ζητήματα και στατική επάρκεια
Για την κατάρτιση του πλάνου δράσης θα πρέπει να ληφθούν υπόψη διαδικαστικά και νομικά ζητήματα που αφορούν τους τίτλους παραχώρησης τίτλων ιδιοκτησίας. Σύμφωνα με πηγές, υπάρχουν ζητήματα νομικής φύσεως, λόγω της παραχώρησης τίτλων ιδιοκτησίας (ε/κ γη) ή πιστοποιητικών μίσθωσης (τ/κ γη), της υποθήκευσης των οικιστικών μονάδων και γενικά λόγω του ιδιοκτησιακού καθεστώτος των πολυκατοικιών.
Σύμφωνα με το Τμήμα Πολεοδομίας και Οικήσεως, τα σημαντικότερα ζητήματα σε σχέση με τη στατική επάρκεια των κτηρίων εντοπίστηκαν σε 43 πολυκατοικίες των προσφυγικών οικισμών. Το Τμήμα διεξήγαγε έρευνα η οποία ολοκληρώθηκε το 2020 και αφορούσε σε μια γενική εκτίμηση της αποτίμησης της στατικής επάρκειας και τυχόν προβλήματα και για τις 358 πολυκατοικίες, εκ των οποίων 264 σε ελληνοκυπριακή και 94 σε τουρκοκυπριακή γη. Στα πλαίσια της έρευνας, οι εν λόγω πολυκατοικίες έχουν καταταχθεί σε κατηγορίες ανάλογα με τη στατική τους επάρκεια.
«Καμπανάκι» από πέντε Δημάρχους
Οι Δήμαρχοι Λατσιών, Λευκωσίας, Στροβόλου, Λακατάμιας και Αγλαντζιάς εξέδωσαν την Τετάρτη (15/03) κοινή ανακοίνωση με την οποία κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου αναφορικά με τη στατικότητα των προσφυγικών πολυκατοικιών λέγοντας χαρακτηριστικά ότι «βρισκόμαστε προ του φάσματος, ενδεχόμενης εθνικής καταστροφής» και ζητώντας από το Τμήμα Πολεοδομίας να γνωστοποιήσει τα ευρήματα της μελέτης που ολοκληρώθηκε το 2020.
Σημειώνουν ταυτόχρονα ότι η μέχρι σήμερα επίμονη άρνηση να ενημερώσουν αρμοδίως τόσο την Κοινοβουλευτική Επιτροπή Προσφύγων, Εγκλωβισμένων και Παθόντων, τις Τοπικές Αρχές και γενικά το επηρεαζόμενο κοινό, προκαλεί εύλογες ανησυχίες αναφορικά με την επικινδυνότητα των αναφερόμενων πολυκατοικιών. Επίσης, αναφέρουν ότι πολυκατοικίες, οικοδομήθηκαν πριν από 45 τουλάχιστον χρόνια, χωρίς την τήρηση των επίκαιρων κωδίκων αντισεισμικότητας, των απαιτούμενων ελέγχων και εποπτείας, ελέω της επιτακτικής και μαζικής ανάγκης στέγασης του προσφυγικού ρεύματος το οποίο δημιούργησε η τουρκική εισβολή του 1974.
Τονίζουν ότι η «διαχρονική αβελτηρία του Κράτους, να προχωρήσει ολιστικά στη διαχείριση του υπό αναφορά ζητήματος, δυνατόν να καταστεί εγκληματική, σε περίπτωση φυσικών καταστροφών, όπως έχει διαφανεί μέσα και μετά από τους πρόσφατους σεισμούς στη Τουρκία και στη Συρία». Παράλληλα σημειώνουν ότι «η καινοφανής προσπάθεια μετακύλησης της ευθύνης, από το Κράτος στους ιδιοκτήτες και στις Τοπικές Αρχές, για οικοδομές τις οποίες το ίδιο ανήγειρε, το ίδιο επιφανειακά και αποσπασματικά συντηρεί, το ίδιο, ενίοτε κατεδαφίζει και ανοικοδομεί τα τελευταία χρόνια, είναι απαράδεκτη. Ουδείς εκ των δήμων, διαθέτει τους απαιτούμενους οικονομικούς και ανθρώπινους πόρους να εκκενώσει, να στεγάσει, να κατεδαφίσει και να ανοικοδομήσει τις επικίνδυνες, εξ’ όσων διαφαίνεται, πολυκατοικίες».
Τέλος, καλούν τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας και τον αρμόδιο Υπουργό Εσωτερικών, όπως σε συνεργασία με τη νομοθετική εξουσία και τα πολιτικά κόμματα, αφού εγκύψουν στο θέμα, να ενημερώσουν τις επηρεαζόμενες Τοπικές Αρχές και τους πολίτες, για το δέον γενέσθαι.
Δεν είναι μόνο η στατικότητα το πρόβλημα
Τη θέση ότι η στατικότητα των προσφυγικών οικισμών αποτελεί το μείζον ζήτημα αλλά υπάρχουν και άλλα προβλήματα για τα οποία θα πρέπει να τροχοδρομηθούν λύσεις εξέφρασε ο Δήμαρχος Στροβόλου, Ανδρέας Παπαχαραλάμπους. Μιλώντας στον «ΣΠΟΡ FM 95.0» και την εκπομπή «ΔΙΑΣΠΟΡΑ ΕΙΔΗΣΕΩΝ», ο κ. Παπαχαραλάμπους δήλωσε ότι για το θέμα της στατικότητας πρέπει να δράσουμε σήμερα, υπάρχει όμως και μια σειρά ζητημάτων τα οποία δεν μπορούν να επιλυθούν από τη μια μέρα στην άλλη. «Υπάρχουν φθαρμένα και επικίνδυνα πεζοδρόμια, δεν υπάρχει συμπληρωμένο οδικό δίκτυο, έχουν εγκαταλειφθεί οι πλατειακοί χώροι, υπάρχει θέμα με τη βροχή εξαιτίας της απουσίας οχετού όμβριων υδάτων και λόγω παρεμβολών από τους ίδιους τους ιδιοκτήτες», εξήγησε.
Πρόσθεσε ότι στον Δήμο Στροβόλου δεν περιορίζονται «στα όσα αυτονόητα πρέπει να κάνει η πολεοδομία» αλλά έχουν χαράξει μια στρατηγική με σκοπό την αναβάθμιση των συνοικισμών που εμπίπτουν στα δημοτικά του όρια. «Έχει θεσμοθετηθεί ένα πλαίσιο και θα γίνουν όλες οι απαραίτητες μελέτες», σημείωσε και διευκρίνισε πως πρόκειται για 24 παρεμβάσεις που πρέπει να γίνουν οι οποίες αφορούν, μεταξύ άλλων, την στατικότητα, θέματα καθαριότητας, φωτισμού και πλατειακών χώρων. Παράλληλα ανέφερε ότι «έχουμε εντοπίσει τα ζητήματα, έχουμε προχωρήσει σε κάποιες διαπιστώσεις και σε συνεργασία με τα Πανεπιστήμια που θα αναλάβουν τις σχετικές μελέτες και την κοστολόγηση θα προτείνουν μέτρα και παρεμβάσεις με σκοπό την αναβάθμιση των προσφυγικών οικισμών». Τέλος, ο κ. Παπαχαραλάμπους υποστήριξε ότι ευθύνη έχουν τόσο οι ιδιοκτήτες, όσο και οι τοπικές αρχές και το κράτος.
Προχωρά κανονικά το πρόγραμμα αναδόμησης οικισμών
Πάντως, σύμφωνα με τις πληροφορίες, η πρωτοβουλία για τη σύσκεψη και το πλάνο δράσης, δεν επηρεάζει τις ήδη δρομολογούμενες ενέργειες και συνεπώς δόθηκαν οδηγίες ώστε το Τμήμα Πολεοδομίας να συνεχίσει την υλοποίηση του «Προγράμματος αναδόμησης, επιδιόρθωσης/ ενίσχυσης και ριζικής βελτίωσης 8 Κυβερνητικών Οικισμών».
Σημειώνεται ότι μέχρι στιγμής υλοποιήθηκαν έργα της τάξης των €140 εκ., με την ανέγερση 45 πολυκατοικιών και 187 κατοικιών και την επιδιόρθωση/ριζική ενίσχυση 50 πολυκατοικιών και 2.200 κατοικιών. Σε εξέλιξη βρίσκονται έργα αναδόμησης 2 πολυκατοικιών και επιδιόρθωσης 96 κατοικιών, ενώ πρόσφατα ολοκληρώθηκε η επιδιόρθωση 7 πολυκατοικιών, με συνολικό κόστος της τάξης των €10 εκ. Παράλληλα, προγραμματίζονται εντός της τριετίας 2023-2025, έργα αναδόμησης 12 πολυκατοικιών και ενός Εμπορικού Κέντρου και επιδιόρθωσης 95 κατοικιών, συνολικού κόστους της τάξης των €20 εκ.
