Του Απόστολου Τομαρά
Έντονη ανησυχία αφήνει πίσω της η καταψήφιση του προϋπολογισμού για το 2021 και στο κομμάτι εμβολιασμού του πληθυσμού μιας και η τοποθέτηση της Βουλής, με τα σημερινά δεδομένα, αναμένεται να προκαλέσει προβλήματα στην παραλαβή των εμβολίων που έχουν παραγγελθεί. Στο Υπουργείο Υγείας το οποίο παρακολουθούσε με ιδιαίτερη προσοχή τα όσα διαδραματιζόντουσαν εντός της Ολομέλειας, γίνεται λόγος για αρνητική εξέλιξη με άγνωστες προεκτάσεις εάν δεν υπάρξουν το επόμενο διάστημα διορθωτικές κινήσεις προκειμένου το κράτος να εγκαταλείψει τη λογική των δωδεκατημορίων στη λειτουργία του, που άφησε πίσω η απόρριψη του κρατικού προϋπολογισμού. Η κυβέρνηση το επόμενο διάστημα εκτός από τα άλλα εμπόδια που θα συναντήσει θα πρέπει να διαχειριστεί και την απουσία οικονομικών πόρων, σε μια περίοδο μάλιστα που ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Φαρμάκων αναμένεται να ανάψει το πράσινο φως σε δυο εμβόλια και την Κομισιόν να ανακοινώνει επίσημα πως οι εμβολιασμοί ξεκινούν στις 27 Δεκεμβρίου. Πρέπει να σημειωθεί πως με βάση το σύνταγμα της Κύπρου δεν μπορούν να εγκριθούν έκτακτες εκταμιεύσεις ποσών στην απουσία εγκεκριμένου προϋπολογισμού.
Η Astra Zeneca
Αρμόδιες πηγές που θέλησαν να διατηρήσουν την ανωνυμία τους έλεγαν στην «Κ» πως η Κύπρος το επόμενο διάστημα αναμένεται να βρεθεί σε πίεση εάν δεν διαφοροποιηθεί η υφιστάμενη κατάσταση, πριν την λήξη του λογιστικού έτους στις 29 Δεκεμβρίου. Το πρόβλημα που αναφύεται είναι προς την πλευρά της πρώτης μεγάλης ποσότητας εμβολίων από την Astra Zeneca. Με βάση το πλάνο του Υπουργείου Υγείας εντός Ιανουαρίου είχε προγραμματιστεί η παραλαβή 158.939 δόσεων εμβολίων από την Astra Zeneca η οποία με την εικόνα που δίνεται στη Λευκωσία είναι στον αέρα. Ανάλογα με το χρόνο εκκρεμότητας του ζητήματος με τον κρατικό προϋπολογισμό θα διαφανεί αν θα υπάρξει επηρεασμός και για τις επόμενες παρτίδες εμβολίων, η παραλαβή των οποίων είναι προγραμματισμένη ανά τρίμηνο.
Οι προκαταβολές
Οι πληροφορίες που υπάρχουν από τον χώρο της υγείας λένε πως το επόμενο διάστημα η Κύπρος θα πρέπει να καταβάλει προκαταβολές τουλάχιστον για δυο παρτίδες εμβολίων που προορίζονται για τον εμβολιασμό του γενικού πληθυσμού. Οι προκαταβολές σύμφωνα με τις ίδιες πληροφορίες αφορούν το εμβόλιο της Astra Zeneca. Την ίδια ώρα δεν υπάρχουν ενδείξεις για προβλήματα στην παραλαβή στις τελευταίες μέρες του 2020 της πρώτης ποσότητας των 48.955 δόσεων των εμβολίου της Prizer, η πληρωμή των οποίων θα αντληθεί από την έκτακτη κρατική χορηγία των 100 εκατομμυρίων ευρώ του 2020 για την πανδημία.
Ευρύτερες επιπτώσεις
Πηγές της «Κ» από το χώρο της δημόσιας υγείας έλεγαν πως δεν υπάρχουν άλλες εναλλακτικές επιλογές άντλησης οικονομικών πόρων προκειμένου να καλυφθούν οι άμεσες ανάγκες με τα εμβόλια. Το ενδεχόμενο άντλησης κονδυλίων από άλλες παραγγελίες του Υπουργείου Υγείας φέρεται να απορρίπτεται, στο πλαίσιο μιας ενδεχόμενης «δημιουργικής» προσέγγισης της κατάστασης που αναφύεται, και θεωρείται βέβαιο πως θα ανοίξει νέες τρύπες σε επίσης σημαντικά φάρμακα ή ιατρικές υπηρεσίες σε ασθενείς όπως είναι τα αντί-καρκινογόνα, φάρμακα που έχουν επίσης σε εκκρεμότητα παραγγελίας – παραλαβής οι ιατρικές υπηρεσίες. Συμφωνά με πληροφορίες της «Κ» από πηγές του Υπουργείου Υγείας και των υπηρεσιών που χειρίζονται προμήθειες φαρμάκων υψηλού κινδύνου όπως αυτά κατά του καρκίνου αλλά και τις διακομιδές ασθενών στο εξωτερικό, οι εν λόγω υπηρεσίες βρίσκονται χωρίς υπερβολή σε πανικό για την περίπτωση απώλειας ζωών από την έλλειψη ρευστότητας της κεντρικής κυβέρνησης λόγω της καταψήφισης του προϋπολογισμού. Συγκεκριμένα μας λέχθηκε πως «μόλις πριν λίγες ώρες» έγιναν εσπευσμένες διακομιδές τριών ασθενών στο εξωτερικό, το ένα παιδάκι με προβλήματα καρδίας, «τι θα κάνουμε αν μας τύχουν τέτοιες περιπτώσεις τις επόμενες μέρες», ήταν η κραυγή απόγνωσης υπηρεσιακών παραγόντων στην «Κ» το βράδυ της 17η Δεκεμβρίου. Αξίζει να σημειωθεί πως πριν την ψηφοφορία στη Βουλή ο Υπουργός Υγείας είχε κρούσει τον κώδωνα του κινδύνου για τις δράσεις του Υπουργείου Υγείας στην περίπτωση καταψήφισης του προϋπολογισμού εν μέσω της μεγαλύτερης υγειονομικής κρίσης της σύγχρονης ιστορίας. Μεταξύ των επιπτώσεων συγκαταλέγονται:
-Η κρατική συνεισφορά στο ΓεΣΥ ύψους €425 εκ.
-Μη καταβολή της χορηγίας προς τον ΟΚΥπΥ, με ό,τι αυτό συνεπάγεται για τα δημόσια νοσοκομεία.
-Αναστολή αγοράς εμβολίων και φαρμάκων, προκαλώντας σοβαρότατο πρόβλημα στην έγκριση και την παροχή εξειδικευμένων φαρμάκων για σπάνιες παθήσεις.
-Επηρεασμό κονδυλίων, που αφορούν μεταξύ άλλων την εξασφάλιση αναλωσίμων για τεστ, την αγορά υπηρεσιών για υλοποίηση του πληθυσμιακού ελέγχου για COVID-19.
