Τη διάσπαση της «εύθραυστης» αριστερής συμμαχίας θα επιδιώξει το στρατόπεδο των προεδρικών υπό τον Εμανουέλ Μακρόν στη Γαλλία, στοχεύοντας στην παραμονή του στην εξουσία, όπως αναφέρουν οι Κλέα Κόλκατ και Αντονι Λάτιερ σε ανάλυσή τους στο Politico.
Κόντρα σε όλες τις εκτιμήσεις πολιτικών αναλυτών και τις προβλέψεις, η αριστερή συμμαχία του Νέου Λαϊκού Μετώπου κέρδισε τις περισσότερες έδρες στον δεύτερο γύρο των βουλευτικών εκλογών την Κυριακή, ξεπερνώντας τους κεντρώους του Μακρόν και αφήνοντας τρίτη την ακροδεξιά Εθνική Συσπείρωση των Μαρίν Λεπέν και Ζορντάν Μπαρντελά.
Ομως, με βάση το εκλογικό αποτέλεσμα, καμία συμμαχία και παράταξη δεν εξασφάλισε απόλυτη πλειοψηφία, κανένας δεν μπορεί να θεωρηθεί ως ο προφανής υποψήφιος για τη θέση του πρωθυπουργού και κανένα κόμμα δεν είναι σε θέση να σχηματίσει αυτοδύναμη κυβέρνηση.
Αντιμέτωποι με μία Εθνοσυνέλευση χωρίς σαφή πλειοψηφία, «οι μακρονιστές είναι έτοιμοι να μοιραστούν την εξουσία, αλλά όχι να την εγκαταλείψουν εντελώς», σχολιάζει η ηλεκτρονική έκδοση της Figaro στο κεντρικό της άρθρο σήμερα, Τρίτη, το πρωί.
«Οι σύμμαχοι του προέδρου θα επιχειρήσουν να εκμεταλλευτούν το πολιτικό χάος και την αβεβαιότητα για να επιβάλουν την ατζέντα τους», επισημαίνει το Politico, ωστόσο την ίδια ώρα, όπως επισημαίνει η γαλλική Le Μοnde, «το προεδρικό στρατόπεδο είναι ήδη διχασμένο μεταξύ των υποστηρικτών μιας συμφωνίας με την Αριστερά ή με τη Δεξιά».
Η ενότητα του Νέου Λαϊκού Μετώπου
Η πολυσυλλεκτική σύνθεση του Νέου Λαϊκού Μετώπου καθιστά τη συμμαχία εύθραυστη.
Πρόκειται για συμμαχία ετερόκλητων αριστερών κομμάτων που συγκροτήθηκε βιαστικά, σύμφωνα με τους πολιτικούς της αντιπάλους, μετά τις πρόσφατες ευρωεκλογές και τη νίκη της Ακροδεξιάς, η οποία οδήγησε στην αιφνιδιαστική απόφαση του Μακρόν να προκηρύξει πρόωρες εκλογές.
Συμμετέχουν σε αυτήν η αριστερή Ανυπότακτη Γαλλία με επικεφαλής τον Ζαν Λικ Μελανσόν, οι Κομμουνιστές, οι Σοσιαλιστές και οι Πράσινοι. Χαρακτηριστική των μέχρι πρότινος τεταμένων σχέσεων μεταξύ παρατάξεων που το συναπαρτίζουν είναι η κόντρα του Σοσιαλιστικού Κόμματος και της Ανυπότακτης Γαλλίας για τον πόλεμο του Ισραήλ κατά της Χαμάς στη Γάζα, όπως σημειώνουν οι αρθρογράφοι του Politico. Οι Σοσιαλιστές κατηγορούσαν μέχρι και πριν από τις ευρωεκλογές την Αριστερά ότι δεν είχε καταδικάσει ξεκάθαρα τις επιθέσεις της Χαμάς στις 7 Οκτωβρίου.
Πάντως, η Αριστερά έχει δεσμευτεί ότι θα υποστηρίξει ένα πρόσωπο προκειμένου να αναλάβει την πρωθυπουργία, το όνομα του οποίου αναμένεται να ανακοινωθεί εντός της εβδομάδας.
Ωστόσο, οι Φιλελεύθεροι του Μακρόν ελπίζουν ότι είναι απλώς ζήτημα χρόνου να καταρρεύσει η αριστερή συμμαχία και να αναδειχθεί το Κέντρο ως η μεγαλύτερη ομάδα στο Κοινοβούλιο, όπως αναφέρει το Politico.
Ενας από τους κορυφαίους συμμάχους του Μακρόν, ο Φρανσουά Μπαϊρού, υποστήριξε μιλώντας στο γαλλικό ραδιόφωνο χθες, Δευτέρα, ότι «οι εκλογές δεν έχουν ακόμη εκδώσει την ετυμηγορία τους».
Ερωτηθείς για το τι εννοούσε, ο Μπαϊρού τόνισε ότι το ζητούμενο δεν είναι «η καταμέτρηση των ψήφων», αλλά ο εντοπισμός της ομάδας που θα επιδείξει τη «μέγιστη ενότητα».
Σημειώνεται ότι χθες, Δευτέρα, ο Γάλλος πρωθυπουργός Γκαμπριέλ Ατάλ προσφέρθηκε να παραιτηθεί, αλλά ο Μακρόν του ζήτησε να παραμείνει στη θέση του «για τη σταθερότητα της χώρας», σύμφωνα με ανακοίνωση του Μεγάρου των Ηλυσίων. Η δήλωση της γαλλικής προεδρίας συνέπεσε χρονικά και με τοποθέτηση του στενού συνεργάτη του Μακρόν και πρώην υπουργού Οικονομικών, Μπρινό Λεμέρ, ο οποίος χαρακτήρισε «επικίνδυνο» για τη Γαλλία το οικονομικό πρόγραμμα του Νέου Λαϊκού Μετώπου. Συνεπώς, η λέξη «σταθερότητα» κάθε άλλο παρά τυχαία επελέγη από το στρατόπεδο του Μακρόν, αν μπει στο ίδιο κάδρο με τους ευρύτερους σχεδιασμούς και χειρισμούς που προαναφέρθηκαν.
Η επιστροφή στην κορυφή
Η ηγέτιδα των Πρασίνων Μαρίν Τοντελιέ, η οποία βρισκόταν στο ίδιο ραδιοφωνικό στούντιο με τον Μπαϊρού, χαρακτήρισε τα σχόλιά του ως «άρνηση» των αποτελεσμάτων της Κυριακής. «Πρέπει να αποδεχτείτε τη νίκη των αντιπάλων σας», αντέτεινε.
Προφανώς δεν είναι τυχαίο ότι ο Μπαϊρού καθυστερούσε να αναγνωρίσει την επιτυχία της Αριστεράς, καθώς το επιτελείο του Μακρόν επιχειρεί να χαράξει δρόμο επιστροφής στην κορυφή, αναφέρει το Politico.
«Χωρίς την Ανυπότακτη Γαλλία, [η Αριστερά] έχει λιγότερες έδρες από εμάς και είμαστε μπροστά από την Εθνική Συσπείρωση», ανέφερε στέλεχος της παράταξης του Μακρόν.
Η Αριστερά χρειάζεται συμμάχους, αν θέλει να έχει ευκαιρία να κυβερνήσει τη Γαλλία, κάτι που αποτελεί ακόμα μία πηγή εντάσεων στο εσωτερικό του συνασπισμού, επισημαίνει ακόμη το Politico.
Τις τελευταίες εβδομάδες αρκετά «βαριά» ονόματα από το πολιτικό Κέντρο έχουν εκφράσει την ιδέα να συνεργαστούν με την Αριστερά σε έναν «ευρύ συνασπισμό», χωρίς όμως τη συμμετοχή της Ανυπότακτης Γαλλίας του Μελανσόν, ο οποίος επίσης έχει αποκλείσει το ενδεχόμενο σύμπραξης με τους μακρονιστές.
«Οδηγούμε με φώτα ομίχλης»
Πάντως, ακόμα και αν η αριστερή συμμαχία καταρρεύσει, ο Μακρόν δεν θα έχει λύσει όλα του τα προβλήματα, καθώς το Κέντρο επίσης παρουσιάζει μια ιδιαίτερα ρευστή εικόνα, εκτιμούν οι αναλυτές του Politico.
Ο Γάλλος πρόεδρος ίσως ανέμενε ένα πιο «καθαρό» τοπίο μετά τις βουλευτικές εκλογές. Η απουσία πλειοψηφίας καθιστά την εξίσωση ακόμη πιο περίπλοκη από ό,τι ήταν πριν από τη διάλυση της Εθνοσυνέλευσης, αναφέρει η Le Monde, τονίζοντας πως «το προεδρικό στρατόπεδο είναι ήδη διχασμένο μεταξύ των υποστηρικτών μιας συμφωνίας με την Αριστερά ή με τη Δεξιά».
«Οδηγούμε με φώτα ομίχλης», όπως ανέφερε συνεργάτης του Μακρόν τον οποίο επικαλείται η Figaro, για να καταδείξει την πολιτική αβεβαιότητα που επικρατεί.
Πάντως, το δίλημμα «Δεξιά ή Αριστερά» δεν είναι το μοναδικό αγκάθι στο στρατόπεδο Μακρόν. Η απόφαση του Γάλλου προέδρου να ρισκάρει το πολιτικό μέλλον της παράταξής του κηρύσσοντας πρόωρες εκλογές είχε εξαρχής προκαλέσει την αντίδραση πολλών συμμάχων του, συμπεριλαμβανομένου του πρώην πρωθυπουργού Εντουάρ Φιλίπ και του ίδιου του πρωθυπουργού του Μακρόν Γκαμπριέλ Ατάλ, ο οποίος παραδέχθηκε σε τηλεοπτική του συνέντευξη ότι ο πρόεδρος δεν τον είχε συμβουλευτεί εκ των προτέρων.
Κατά τη διάρκεια της προεκλογικής εκστρατείας, ο Φιλίπ κατηγόρησε τον Μακρόν ότι «σκότωσε τον συνασπισμό» και κάλεσε σε δημιουργία «νέας [κοινοβουλευτικής] πλειοψηφίας». Την Κυριακή, οι σύμμαχοι του Μακρόν απέφυγαν οριακά το «λουτρό αίματος», χάνοντας ωστόσο περισσότερες από 70 έδρες.
Ο Φιλίπ, ο οποίος έχει προεδρικές φιλοδοξίες, άσκησε δριμεία κριτική στην απόφαση για προσφυγή σε πρόωρες κάλπες, που προκάλεσαν, όπως είπε, μεγάλη αβεβαιότητα. Με τον Μακρόν να μην έχει τη δυνατότητα να θέσει εκ νέου υποψηφιότητα το 2027, όλα τα βλέμματα στρέφονται πλέον στην κούρσα για τις επόμενες προεδρικές εκλογές.
Ωστόσο, λίγοι δυνητικοί υποψήφιοι για την προεδρία θα είναι πρόθυμοι να θυσιάσουν το πολιτικό τους μέλλον για να εξασφαλίσουν παραμονή του Μακρόν στην εξουσία. Ακόμα και όσοι υποστήριξαν την απόφαση του Γάλλου προέδρου για τη διεξαγωγή νέων βουλευτικών εκλογών φαίνεται να προετοιμάζουν τη στρατηγική εξόδου τους, τονίζει το Politico.
Ο απερχόμενος υπουργός Εσωτερικών Ζεράλ Νταρμανέν, άλλος πιθανός υποψήφιος για τις προεδρικές εκλογές, ετοιμαζόταν να στήσει «το δικό του σκηνικό», ανέφεραν πηγές του Politico.
Ακόμη και αν οι μακρονιστές πετύχουν να αναδειχθούν στη μεγαλύτερη κοινοβουλευτική δύναμη (σε περίπτωση δηλαδή διάσπασης του Νέου Λαϊκού Μετώπου) και ο Μακρόν καταφέρει να ορίσει κεντρώο πολιτικό στη θέση του πρωθυπουργού, δεν θα τελειώσουν τα προβλήματα, όπως εκτιμούν αναλυτές.
Τα κόμματα της αντιπολίτευσης θα είναι σε θέση να ανατρέψουν την κυβέρνηση με κάθε αφορμή, και χάος θα εξακολουθήσει να επικρατεί στο Κοινοβούλιο.
Το προφίλ των ηγετών της γαλλικής Αριστεράς
Το «πολιτικό έθιμο» υπαγορεύει ότι ο πρόεδρος διορίζει πρωθυπουργό από τις τάξεις της μεγαλύτερης πολιτικής δύναμης ή του κυρίαρχου πολιτικού συνασπισμού στο Κοινοβούλιο.
Το Νέο Λαϊκό Μέτωπο δεν έχει ανακοινώσει την επιλογή του προσώπου που θα πρότεινε για τη θέση του πρωθυπουργού. Ακολουθεί το προφίλ των στελεχών της αριστερής συμμαχίας που «παίζουν» για την πρωθυπουργία:
Ζαν Λικ Μελανσόν
Ο 72χρονος Μελανσόν είναι «βετεράνος» της Αριστεράς στη Γαλλία. Κατείχε υπουργικές θέσεις σε κυβερνήσεις ως μέλος του Σοσιαλιστικού Κόμματος.
Εθεσε υποψηφιότητα για την προεδρία το 2012, το 2017 και το 2022, βελτιώνοντας κάθε φορά το αποτέλεσμά του. Το 2022 ήρθε τρίτος, ακριβώς πίσω από τη Μαρίν Λεπέν. Ο Μακρόν κέρδισε εκείνες τις εκλογές.
Ο Μελανσόν έχει φανατικούς οπαδούς και ορκισμένους εχθρούς λόγω των ριζοσπαστικών του προτάσεων για φόρους και δαπάνες, της ρητορικής του για ταξικό πόλεμο και των θέσεών του στην εξωτερική πολιτική, ιδίως για τη Γάζα. Οι επικριτές του τον κατηγορούν για αντισημιτισμό, κάτι που ο ίδιος αρνείται.
Μαρίν Τοντελιέ, ηγέτις των Πρασίνων
Η 37χρονη Τοντελιέ μεγάλωσε σε πόλη της βόρειας Γαλλίας, που είναι γνωστή ως προπύργιο της ακροδεξιάς Εθνικής Συσπείρωσης (RN) και της Λεπέν.
Η Τοντελιέ έχει μακρύ ιστορικό κόντρας με το RN.
Εκλέχθηκε ως αντιπολιτευόμενο μέλος του δημοτικού συμβουλίου της πόλης το 2014. Κατέγραψε τις εμπειρίες της ως εργαζόμενη υπό δήμαρχο του RN και περιέγραψε την «καταπιεστική ατμόσφαιρα που δημιουργούσε η ακροδεξιά διοίκηση» σε βιβλίο της με τίτλο «Νέα από το μέτωπο» το 2017.
Εξελέγη επίσης σε περιφερειακό συμβούλιο της βόρειας Γαλλίας το 2021 και έγινε ηγέτιδα του πιο γνωστού οικολογικού κόμματος της χώρας, των Πρασίνων, τον επόμενο χρόνο.
Φρανσουά Ριφέν
Ο 48χρονος Ριφέν είναι συγγραφέας και σκηνοθέτης που στράφηκε στην πολιτική όταν έθεσε υποψηφιότητα στις βουλευτικές εκλογές του 2017. Κατέβηκε ως ο μοναδικός υποψήφιος με περιφερειακό πολιτικό κόμμα που δημιούργησε ο ίδιος, πριν τελικά ενταχθεί στο κόμμα Ανυπότακτη Γαλλία του Μελανσόν, με το οποίο μόλις επανεκλέχθηκε.
Ο Ριφέν έχει βρεθεί αρκετές φορές σε αντιπαράθεση με τον πυρήνα των θέσεων της Ανυπότακτης Γαλλίας και ήρθε σε ρήξη με τον Μελανσόν ως προς τη στρατηγική του Μετώπου κατά τη διάρκεια της προεκλογικής εκστρατείας του 2024.
«Οι διαφωνίες μου με τον Ζαν Λικ Μελανσόν είναι γνωστές, για τη δημοκρατία, για τη χρήση της οργής αντί της ήρεμης δύναμης και επομένως η θέση μου δεν θα είναι στην ομάδα Ανυπότακτη Γαλλία, αν ποτέ εκλεγώ», δήλωσε ο Ριφέν λίγες ημέρες πριν από τον δεύτερο γύρο.
Διατήρησε την έδρα του στο Κοινοβούλιο με ισχνή διαφορά από τον ακροδεξιό αντίπαλό του.
Ραφαέλ Γκλικσμάν, Σοσιαλιστικό Κόμμα
Ο 44χρονος Γκλικσμάν ήταν επικεφαλής της λίστας υποψηφίων των Σοσιαλιστών στις ευρωεκλογές στις αρχές Ιουνίου. Πήρε σχεδόν το 14% των ψήφων, ακριβώς πίσω από την παράταξη του Μακρόν.
Αυτό θεωρήθηκε σημάδι αναγέννησης για ένα κόμμα που κυβέρνησε τη Γαλλία τις προηγούμενες δεκαετίες, αλλά πλέον έχει πέσει στην εκλογική λήθη.
Ο Γκλικσμάν φοίτησε σε σχολεία υψηλού κύρους και έκανε καριέρα στη δημοσιογραφία, ενώ έχει διατελέσει σύμβουλος του πρώην προέδρου της Γεωργίας, Μιχαήλ Σαακασβίλι.
Υποστηρίζει την ισχυρή ευρωπαϊκή υποστήριξη προς την Ουκρανία κατά της ρωσικής εισβολής.
Λοράν Μπερζέ, πρώην συνδικαλιστικός ηγέτης
Ο 55χρονος Μπερζέ είναι πρώην επικεφαλής ενός από τα μεγαλύτερα και ισχυρότερα συνδικάτα της Γαλλίας, του CFDT. Εχει ιστορικό έντονων αντιπαραθέσεων με το RN.
Ο Μπερζέ έχει δηλώσει ότι δεν θέλει να γίνει πρωθυπουργός, ωστόσο, κάποιοι Αριστεροί έχουν προτείνει το όνομά του, τονίζοντας πως αποτελεί ενωτική προσωπικότητα και δημοφιλή εναλλακτική λύση στον Μελανσόν.
Φαμπιάν Ρουσέλ, ηγέτης του Γαλλικού Κομμουνιστικού Κόμματος
Ο Ρουσέλ εντάχθηκε στο κίνημα νεολαίας του Γαλλικού Κομμουνιστικού Κόμματος σε ηλικία 16 ετών και συμμετείχε ενεργά σε διαδηλώσεις κατά του απαρτχάιντ, οι οποίες, όπως έχει πει, διαμόρφωσαν την πολιτική του σκέψη.
Σε ηλικία 55 ετών, είναι ένθερμος υπερασπιστής της γαλλικής πυρηνικής ενέργειας και έχει καταγγείλει την αυξανόμενη αντι-κυνηγετική τάση στη Γαλλία. Σε ηλικία 28 ετών, έγινε σύμβουλος της Μισέλ Ντεμισίν, υπουργού Τουρισμού υπό τον πρωθυπουργό Λιονέλ Ζοσπέν.
Με πληροφορίες από Politico, Reuters, Le Monde, Le Figaro