Φάντασμα ακυβερνησίας πάνω από τη Γαλλία - Τα επόμενα βήματα μετά το εκλογικό αποτέλεσμα

Μία ημέρα μετά την απρόσμενη νίκη του αριστερού συνασπισμού του Νέου Λαϊκού Μετώπου στις βουλευτικές εκλογές της Γαλλίας, αλλά και τη δεύτερη θέση του προεδρικού συνασπισμού Μαζί, το ερώτημα που τίθεται τώρα είναι ποιος θα κυβερνήσει τη χώρα.

Το αποτέλεσμα της κάλπης σηματοδοτεί σημαντική ήττα για την ακροδεξιά Εθνική Συσπείρωση. Η Μαρίν Λεπέν ήλπιζε ότι η Κυριακή θα επέτρεπε την οριστική μεταμόρφωση του ιδεολογικά ακραίου κόμματος του Εθνικού Μετώπου –στην ιδρυτική ομάδα του οποίου ανήκαν Γάλλοι εθελοντές στα Ες Ες– σε συμβατικό συντηρητικό, ξενοφοβικό κόμμα.

Αντί, όμως, να αναδείξουν την πρώτη ακροδεξιά κυβέρνηση μετά το δωσιλογικό καθεστώς του Βισύ το 1940, οι Γάλλοι ψηφοφόροι προσήλθαν στην κάλπη σε μεγάλους αριθμούς, ανάλογους με εκείνους της νίκης του Φρανσουά Μιτεράν την άνοιξη του 1981, χαρίζοντας τις δύο πρώτες θέσεις στην Αριστερά και στην προεδρική παράταξη.

Ο πρόεδρος Μακρόν ανακοίνωσε χθες ότι δεν θα έκανε αποδεκτή την παραίτηση του πρωθυπουργού Γκαμπριέλ Ατάλ, ζητώντας του να παραμείνει στο πόστο του ως υπηρεσιακός πρωθυπουργός. Η διεξαγωγή των Ολυμπιακών Αγώνων στο Παρίσι τον Αύγουστο προσφέρει στον Μακρόν ιδανική αφορμή για να παραβιάσει τις κείμενες κοινοβουλευτικές συμβάσεις που απαιτούν την παραίτηση της κυβέρνησης μετά τις εκλογές.

Ο πρόεδρος, όμως, δεν μπορεί να αγνοήσει τελείως τα δεδομένα και τους συσχετισμούς δύναμης που προκύπτουν στην Εθνοσυνέλευση από τις εκλογές. Η μειοψηφική κυβέρνηση Ατάλ αντιμετωπίζει διαρκή κίνδυνο πρότασης μομφής, που θα μπορούσε να κατατεθεί από την πρώτη κιόλας ημέρα των εργασιών της νέας Εθνοσυνέλευσης, στις 18 Ιουλίου, όπως προβλέπει το σύνταγμα. Μία τέτοια πρόταση μομφής θα είχε μεγάλες πιθανότητες να ψηφισθεί, δεδομένης της δηλωμένης άρνησης της Αριστεράς και του γκωλικού «Ρεπουμπλικανοί» να συναινέσουν σε πίστωση χρόνου για την κυβέρνηση Ατάλ.

Το σύνταγμα επιτρέπει στον πρόεδρο να διορίσει όποιον επιθυμεί στο ανάκτορο Ματινιόν, επίσημη κατοικία του Γάλλου πρωθυπουργού. Η θεσμική παράδοση, όμως, δεν επιτρέπει στον πρόεδρο να αγνοήσει εξ ολοκλήρου τη λαϊκή βούληση, με τον Μακρόν να αναμένεται να επιλέξει πρόσωπο κοινής αποδοχής για την Αριστερά και τους γκωλικούς, εφόσον μία παράταση της θητείας της κυβέρνησης Ατάλ κριθεί απαράδεκτη.

Η έλλειψη αποφασιστικής πλειοψηφίας στην Εθνοσυνέλευση στο Παλέ Μπουρμπόν, ανάκτορο του δούκα των Βουρβόνων από τον 17ο αιώνα, καθιστά πιθανό το ενδεχόμενο θεσμικού αδιεξόδου. Ορισμένοι αναλυτές έκαναν χθες λόγο για «κυβέρνηση εθνικής ενότητας» ή ακόμη και για «προσωρινή κυβέρνηση».

Οι προοπτικές τέτοιας εξέλιξης παρέμεναν, όμως, χθες ιδιαίτερα απομακρυσμένες. Οι εκπρόσωποι του Λαϊκού Μετώπου απέκλειαν κάθε πιθανότητα συνασπισμού με το προεδρικό στρατόπεδο ή τη Δεξιά στην Εθνοσυνέλευση, αρνούμενοι κάθε «αφύσικη συμμαχία» και «συνεννόηση».

Ο επικεφαλής του προεδρικού συνασπισμού Μαζί, Στεφάν Σεζουρνέ, παρουσίασε από τη μεριά του σειρά προϋποθέσεων για κυβέρνηση συνασπισμού, αποκλείοντας εκ προοιμίου τη συμμετοχή στελεχών της Ανυπότακτης Γαλλίας του Μελανσόν, κύριας συνιστώσας του Λαϊκού Μετώπου με 74 βουλευτές, σε τέτοιο κυβερνητικό σχήμα. Στην ίδια γραμμή βρέθηκε και ο πρώην πρωθυπουργός και επικεφαλής του κόμματος Ορίζοντες, που συμμετέχει στο Μαζί, Εντουάρ Φιλίπ, αρνούμενος να συνεργασθεί με την Εθνική Συσπείρωση και την Ανυπότακτη Γαλλία.

Μιλώντας χθες το πρωί στο ραδιόφωνο, ο πρώτος γραμματέας του Σοσιαλιστικού Κόμματος, που συμμετέχει στο Μέτωπο, Ολιβιέ Φορ, τόνισε ότι ο αριστερός συνασπισμός θα παρουσιάσει όνομα για την πρωθυπουργία μέσα στην εβδομάδα, ενώ ο συντονιστής της Ανυπότακτης Γαλλίας, Μανουέλ Μπομπάρ, ανέφερε ότι «τα συνταγματικά ήθη απαιτούν ο πρωθυπουργός να προέλθει από το κόμμα του συνασπισμού με τους περισσότερους βουλευτές», στην προκειμένη τους Ανυπότακτους με τις 74 έδρες τους.

Στο όνομα του Μελανσόν επέμεινε χθες η βουλευτής των Ανυπότακτων Ματίλντ Πανό: «Αυτός ξαναέμαθε στην Αριστερά να νικάει και έδωσε ελπίδα σε εκατομμύρια ψηφοφόρους». Η διχαστική, όπως θεωρείται από πολλούς, πολιτική στάση του Μελανσόν έχει οδηγήσει πολλές προσωπικότητες και στελέχη προοδευτικών παρατάξεων να μην επιθυμούν να τον δουν πρωθυπουργό. Μεταξύ τους είναι ο πρώην πρόεδρος και εκ νέου βουλευτής Φρανσουά Ολάντ, ο Σοσιαλιστής Φορ, ο γενικός γραμματέας του Κ.Κ. Φαμπιέν Ρουσέλ και ο πρώην επικεφαλής και βουλευτής των Οικολόγων Γιανίκ Ζαντό. Σε εξεύρεση σολωμόντειας λύσης κάλεσε χθες η αντάρτισσα των Ανυπότακτων, Κλεμεντίν Οτέν, η οποία ξεκαθάρισε ότι δεν θα καθίσει στα έδρανα του κόμματος του Μελανσόν.

Μπαλάκι ευθυνών για την ήττα

Την ευθύνη της ήττας της Εθνικής Συσπείρωσης ανέλαβε χθες ο πρόεδρος του κόμματος, Ζορντάν Μπαρντελά. «Αναλαμβάνω το μερίδιο ευθύνης που μου αναλογεί για την ήττα. Πρέπει να ενισχύσουμε τον επαγγελματισμό μας ιδίως σε ό,τι αφορά τις μικρές εκλογικές περιφέρειες. Οι επιλογές μας σε κάποιες περιφέρειες δεν ήταν οι καλύτερες», είπε ο πρόεδρος της Συσπείρωσης. Μιλώντας στην εφημερίδα Le Monde, ο βουλευτής της Συσπείρωσης Μπρινό Μπιλντ, στενός συνεργάτης της Μαρίν Λεπέν, κάλεσε το κόμμα να «εξετάσει τη συνείδησή του», κάνοντας λόγο για δομικά αίτια της ήττας. «Δεν μπορούμε να συνεχίσουμε έτσι μετά το φιάσκο της Κυριακής. Μπορούμε να λέμε ότι το εκλογικό σύστημα είναι άδικο, ότι θα έπρεπε να έχουμε κατεβάσει περισσότερους υποψηφίους και άλλα τέτοια. Η αξιοπιστία και το ποιόν των υποψηφίων έχει, όμως, σημασία και υπάρχει σαφές πρόβλημα στις νομαρχιακές οργανώσεις μας. Πολλοί υποψήφιοι είχαν διχαστικό προφίλ, ακόμη και νομικά ανησυχητικό», τόνισε ο Μπιλντ. Στελέχη του κόμματος κατηγορούν, ωστόσο, εξίσου τη Λεπέν όσο και τον Μπαρντελά για την οκνηρία τους. Η Μαρίν Λεπέν ταξίδεψε μόλις δύο φορές στην περιφέρειά της, Ενέν Μπομόν, στη βόρεια Γαλλία, και τις δύο φορές χωρίς να έχει ειδοποιήσει τα μέσα ενημέρωσης. Ο Μπαρντελά δεν εγκατέλειψε καθόλου το Παρίσι σε όλη την εκστρατεία του, ενώ ελάχιστοι υποψήφιοι οργάνωσαν συγκεντρώσεις ή προσπάθησαν να προσεγγίσουν τους ψηφοφόρους, ποντάροντας στην αδιάκοπη προβολή τους από τα ΜΜΕ.