Οι υποψίες για λαθροχειρία ή σαμποτάζ στη συντριβή ελικοπτέρου που παρέσυρε στον θάνατο τον πρόεδρο του Ιράν Εμπραχίμ Ραϊσί εξελίσσονται ολοένα και περισσότερο σε πονοκέφαλο, ενδεχομένως αργότερα και σε κάτι χειρότερο, για το ιρανικό καθεστώς.
Ο σκληροπυρηνικός Ραϊσί σκοτώθηκε μαζί με τον υπουργό Εξωτερικών, Χοσεΐν Αμιραμπντολαχιάν, και άλλους επιβαίνοντες στο γηρασμένο ελικόπτερο που κατέπεσε στις 19 Μαΐου στα ομιχλώδη βουνά του βόρειου Ιράν.
Ισως οι πιο αξιοσημείωτες αμφιβολίες συνδέονται με εικόνες που κυκλοφόρησαν στις 25 Μαΐου στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και έδειχναν τη μητέρα του Ραϊσί να θρηνεί και να ζητεί φωνάζοντας να αποδοθεί δικαιοσύνη και λέγοντας «ο Αλλάχ σκοτώνει όποιον σε σκότωσε εκτός από τον Αλλάχ».
Την περασμένη εβδομάδα ο Χισαμουντίν Ασνα, πρώην σύμβουλος του προκατόχου του Ραϊσί, Χασάν Ρουχανί, φέρεται να παρακάλεσε τους αξιωματούχους της Τεχεράνης να μην αποκλείσουν κανένα ενδεχόμενο κατά τη διερεύνηση των ακριβών αιτίων της συντριβής. Το καθήκον αυτό έχει ανατεθεί σε τεχνική ομάδα από τα κεντρικά γραφεία των ιρανικών ενόπλων δυνάμεων.
Ο Χ. Ασνα είναι πρώην αξιωματούχος της υπηρεσίας πληροφοριών και γαμπρός ενός πρώην υπουργού Πληροφοριών του Ιράν, θεωρούμενος γνώστης των ενδότερων του καθεστώτος. Ετερος πρώην αξιωματούχος πληροφοριών, ο Αλί Ραμπίι, ανέφερε ότι «τεχνικά ζητήματα και αντιφάσκουσες αναφορές καθιστούν επιτακτική την ανάγκη για ενδελεχή έρευνα σχετικά με τη συντριβή του ελικοπτέρου».
Η ειδησεογραφική ιστοσελίδα Rouydad24 επικαλέστηκε το περασμένο Σάββατο τον επικεφαλής της κοινοβουλευτικής επιτροπής εθνικής ασφαλείας, Φανταχουσεΐν Μαλίκι, που είπε ότι η τεχνική ομάδα είναι η μόνη ικανή να διαλύσει τις φήμες μέσα στον λαό που κάνουν λόγο για επιχείρηση «εξάλειψης» του Ραϊσί. Θα πρέπει να εξακριβώσει για ποιον λόγο ο Ραϊσί πετούσε με τόσο γηρασμένο πτητικό μέσο.
Γενικά, όσοι υποπτεύονται ότι ο Ραϊσί μπορεί να έχει δολοφονηθεί είναι δύο ομάδες. Οι μεν υποψιάζονται το Ισραήλ και οι δε κάποια φατρία εντός του καθεστώτος, και καθένας έχει τους λόγους του γι’ αυτό. Αυτή τη στιγμή οι αμφισβητίες της επίσημης εκδοχής περί δυστυχήματος θα αρπαχτούν από οποιαδήποτε λέξη, όπως εκείνες της μητέρας του νεκρού προέδρου, ώστε στοιχειοθετήσουν τη θεωρία τους.
Αστήριχτες κατηγορίες μπορούν φυσικά να σε φέρουν και στη φυλακή στο Ιράν, κι έτσι οι πολιτικοί πάντοτε, τόσο σε αυτήν όσο και σε παρόμοιες περιπτώσεις, αφήνουν αόριστες υπόνοιες που είναι τόσο περίπλοκες όσο και τηρούν απαστάσεις από συγκεκριμένες πεποιθήσεις ή και ερωτήσεις. Το αποτέλεσμα είναι μια μορφή πολιτικών «ιερογλυφικών».
Η προκαταρκτική εκτίμηση της τεχνικής ομάδας προξένησε περισσότερα ερωτήματα από όσα απάντησε. Ο βουλευτής Μουσταφά Μιρσαλίμ (ένας θρησκόληπτος συντηρητικός που έχει διατελέσει υπουργός Πολιτισμού) δήλωσε για παράδειγμα πως ο Ραϊσί «έχει πάρει μια βαλίτσα με μυστικά μαζί του» στον τάφο.
Ετερος συντηρητικός, ο Χουσεΐν Αλαχκαράμ (πανεπιστημιακός, αλλά και πάλαι ποτέ ηγέτης ομάδας κρούσης του καθεστώτος), δήλωσε στην εφημερίδα Etemaad πως «κάποιοι άνθρωποι μπορεί να ήθελαν να φέρουν τον Ραϊσί σε ναρκοπέδιο, επειδή αποτελούσε κεφάλαιο για την επανάσταση», και τώρα θα «πανηγυρίζουν» για τον θάνατό του.
Εξάλλου ο βουλευτής και πρώην κυβερνήτης της ιρανικής επαρχίας του ανατολικού Αζερμπαϊτζάν όπου κατέπεσε το ελικόπτερο, ο Αχμάντ Αλιρεζαμπεϊγκί, δήλωσε στην ιστοσελίδα Dideban-e Iran ότι «δεν έχουμε προβλήματα με το σήμα του κινητού στην περιοχή μας». Αυτό απαντούσε σε δηλώσεις περί προβλήματος με το σήμα της κινητής τηλεφωνίας που εμπόδιζε τις συσκευές γεωεντοπισμού του ελικοπτέρου. Ο ίδιος χαρακτήρισε το περιστατικό ως «περίεργο», διερωτώμενος για ποιον λόγο ο πρόεδρος ταξίδεψε αυτή τη μικρή απόσταση από τη συνάντησή του στα σύνορα έως την πόλη Ταμπρίζ χρησιμοποιώντας ελικόπτερο. Αργότερα η ιστοσελίδα εξαφάνισε τα σχόλια αυτά.
Η ομάδα από τα κεντρικά των ενόπλων δυνάμεων ασφαλώς διαθέτει την τεχνογνωσία ώστε να διαλευκάνει το περιστατικό, αλλά πιθανότατα δεν θα δημοσίευε ποτέ οτιδήποτε δεν έχει την έγκριση των Αρχών του καθεστώτος. Φαίνεται πως η τεχνική ομάδα θα επιζητήσει να παρουσιάσει ως αιτία της συντριβής κάποιο τεχνικό πρόβλημα ή σφάλμα του πιλότου.
Η προκαταρκτική της εκτίμηση στις 23 Μαΐου δεν εξηγούσε, για παράδειγμα, γιατί ο πρόεδρος πέταξε με ελικόπτερο εν μέσω ομίχλης. Ανέφερε πάντως ότι δεν εντόπισε κάποιο ίχνος από πλήγμα σε οιοδήποτε τμήμα του ελικοπτέρου.
Πίεση στους συγγενείς;
Ωστόσο η επίσημη γραμμή δεν θα μείνει στις εκτιμήσεις. Ανεπίσημες πηγές αναφέρουν ότι, μετά τη συντριβή, αξιωματούχοι ασφαλείας εμπόδισαν τον πεθερό του προέδρου, τον Αχμάντ Αλαμουλχουντά, ανώτερο κληρικό στη Μασχάντ του βορειοανατολικού Ιράν, από το να διδάξει κανονικά το μάθημα της Θεολογίας, υπονοώντας ότι υφίστατο σύγκρουση μεταξύ αυτού και του ανώτατου ηγέτη, Αλί Χαμενεΐ, σχετικά με την άρνηση του κράτους να ξεκαθαρίσει επαρκώς το περιστατικό.
Οι συνεργάτες και οπαδοί του Ραϊσί απαιτούν δικαιοσύνη. Οι αναφορές δεν μπορούν να επιβεβαιωθούν, αλλά η απουσία του Αλαμουλχουντά έγινε αισθητή κατά την κηδεία στο οίκημα του Χαμενεΐ στην Τεχεράνη. Μία από τις παλαιές επαναστατικές εφημερίδες της χώρας, η Jomhouri-e Islami, κάλεσε τους αξιωματούχους να μην αγνοήσουν τις λεπτομέρειες, όπως την εγγύτητα του σημείου συντριβής στα σύνορα με το Αζερμπαϊτζάν (έναν μάλλον σκοτεινό συνεργάτη της Δύσης και του Ισραήλ), που καθιστά εφικτό ένα σαμποτάζ.
Ετσι δεν αποκλείεται ο ίδιος ο ανώτατος ηγέτης του Ιράν να χρειαστεί να παρέμβει ο ίδιος δημοσίως ώστε να κλείσει το ζήτημα.
Πηγή: Worldcrunch μέσω The New York Times
