Οι ισχυρότερες στρατιωτικά χώρες της Ευρώπης επεξεργάζονται σχέδιο για σταδιακή ανάληψη μεγαλύτερων ευθυνών στην άμυνα της ηπείρου, σε ένα χρονικό ορίζοντα πέντε έως δέκα ετών, με στόχο τη διασφάλιση μιας συντεταγμένης μετάβασης σε περίπτωση μείωσης της αμερικανικής παρουσίας στο NATO, σύμφωνα με δημοσίευμα των Financial Times.
Το Ηνωμένο Βασίλειο, η Γαλλία, η Γερμανία και οι σκανδιναβικές χώρες συμμετέχουν σε ανεπίσημες συζητήσεις, σύμφωνα με τέσσερις Ευρωπαίους αξιωματούχους που επικαλείται η εφημερίδα.
Στόχος είναι να παρουσιαστεί ένα σχέδιο στη διοίκηση Τραμπ πριν από τη σύνοδο κορυφής του NATO, που έχει προγραμματιστεί για τον Ιούνιο στη Χάγη.
Η πρόταση περιλαμβάνει δεσμεύσεις για αύξηση των αμυντικών δαπανών και ενίσχυση των ευρωπαϊκών στρατιωτικών δυνατοτήτων, με σκοπό να πεισθεί η Ουάσιγκτον να αποδεχθεί μια σταδιακή μείωση του ρόλου της, ώστε να επικεντρωθεί περισσότερο στην περιοχή της Ασίας.
Οι Ηνωμένες Πολιτείες παραμένουν αναντικατάστατος εταίρος για την ασφάλεια της Ευρώπης, διαθέτοντας το μεγαλύτερο μέρος των κρίσιμων στρατιωτικών δυνατοτήτων της Συμμαχίας, συμπεριλαμβανομένου του πυρηνικού αποτρεπτικού παράγοντα και περίπου 80.000 στρατιωτών σε ευρωπαϊκό έδαφος.
Από την επανεκλογή Τραμπ, χώρες όπως η Γερμανία, η Γαλλία και το Ηνωμένο Βασίλειο έχουν ανακοινώσει αυξήσεις στις στρατιωτικές δαπάνες τους, ενώ η Ε.Ε. έχει προωθήσει πρωτοβουλίες για επιτάχυνση των εξοπλιστικών επενδύσεων.
Σύμφωνα με τους ίδιους αξιωματούχους, θα απαιτηθούν τουλάχιστον πέντε έως δέκα χρόνια αυξημένων δαπανών προκειμένου να καλυφθεί το μεγαλύτερο μέρος των αμερικανικών δυνατοτήτων – με εξαίρεση το πυρηνικό σκέλος, το οποίο παραμένει εκτός ευρωπαϊκής εμβέλειας.
«Η αύξηση των δαπανών είναι η μόνη στρατηγική που διαθέτουμε: επιμερισμός του βάρους και μείωση της εξάρτησης από τις ΗΠΑ», δήλωσε Ευρωπαίος αξιωματούχος στους FT.
Ωστόσο, αρκετές πρωτεύουσες διστάζουν να συμμετάσχουν ενεργά από φόβο ότι θα επιταχύνουν μια αμερικανική αποδέσμευση, ενώ άλλες αμφισβητούν αν η διοίκηση Τραμπ θα δεσμευθεί σε μια συντεταγμένη διαδικασία.
Παρά τις καθησυχαστικές δηλώσεις Αμερικανών διπλωματών για τη δέσμευση των ΗΠΑ στο NATO και το άρθρο 5, πολλές ευρωπαϊκές κυβερνήσεις ανησυχούν για ενδεχόμενη απότομη μείωση στρατευμάτων ή κοινών επιχειρησιακών δυνατοτήτων.
Συζητήσεις για ευρωπαϊκό πυλώνα εντός του NATO
Παράλληλα, σε εξέλιξη βρίσκονται συζητήσεις για τη δημιουργία «συμμαχίας των προθύμων» για την υποστήριξη της Ουκρανίας, χωρίς συμμετοχή των ΗΠΑ.
Η Γαλλία και το Ηνωμένο Βασίλειο διαδραματίζουν πρωταγωνιστικό ρόλο σε αυτές, υποδεικνύοντας τη δυναμική ενός ευρωπαϊκού «πυλώνα» εντός της Συμμαχίας.
Ανώτερος δυτικός αξιωματούχος, ερωτηθείς τι θα μπορούσε να σημαίνει ένας ευρωπαϊκός πυλώνας εντός του NATO και αν είναι εφικτός, απάντησε: «Το βλέπουμε ήδη να υλοποιείται: το Ηνωμένο Βασίλειο και η Γαλλία αναλαμβάνουν πρωτοβουλία για δύναμη αποτροπής υπέρ της Ουκρανίας χωρίς τη συμμετοχή των Αμερικανών».
Αξιωματούχοι του NATO υποστηρίζουν ότι η διατήρηση της συμμαχίας, ακόμη και με περιορισμένη ή μηδενική εμπλοκή των ΗΠΑ, είναι απλούστερη από τη δημιουργία νέου μηχανισμού, δεδομένης της πολυπλοκότητας που συνεπάγεται η επαναχάραξη στρατιωτικών σχεδίων, στόχων, κανόνων, δομών διοίκησης και η αναθεώρηση του άρθρου 5.
Η βασική άμυνα της Ευρώπης, σύμφωνα με τους ίδιους, προϋποθέτει τη συμμετοχή του Ηνωμένου Βασιλείου και των ναυτικών δυνάμεων του Ατλαντικού, των σκανδιναβικών χωρών για τον βορρά και της Τουρκίας για τη νοτιοανατολική πτέρυγα — κράτη που ήδη μετέχουν στο NATO.
«Ακόμη και χωρίς τις Ηνωμένες Πολιτείες, το NATO προσφέρει μια δομή για συνεργασία στον τομέα της ασφάλειας στην Ευρώπη», δήλωσε η Μάριον Μέσμερ, ερευνήτρια διεθνούς ασφάλειας στο Chatham House. «Υπάρχουν πτυχές που θα έπρεπε να αντικατασταθούν αν οι ΗΠΑ αποσυρθούν. Ωστόσο, το NATO παρέχει δομή και υποδομή με την οποία οι Ευρωπαίοι είναι εξοικειωμένοι».
Πηγή: Financial Times
