Σκηνικό αβεβαιότητας και εμπορικής αναστάτωσης προκαλούν οι νέες κινήσεις του προέδρου των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ, ο οποίος προανήγγειλε επιβολή στοχευμένων δασμών στον τομέα των ηλεκτρονικών και των ημιαγωγών, παρά το «πάγωμα» που ανακοινώθηκε την Παρασκευή για σειρά καταναλωτικών προϊόντων, συμπεριλαμβανομένων τηλεφώνων και υπολογιστών.
Oπως δήλωσε ο ίδιος την Κυριακή μέσω της πλατφόρμας Truth Social, πρόκειται απλώς για μια «μετακίνηση σε άλλο καλάθι δασμών» και όχι για μόνιμη εξαίρεση: «ΚΑΝΕΙΣ δεν γλιτώνει. Απλώς αλλάζουμε κατηγορία».
«Δεν μπορούμε να βασιζόμαστε στην Κίνα για βασικά πράγματα που χρειαζόμαστε»
Τόνισε ότι στόχος είναι να εξεταστεί «ολόκληρη η αλυσίδα εφοδιασμού ηλεκτρονικών», ενώ προανήγγειλε την ανακοίνωση νέων δασμών για τους ημιαγωγούς εντός της εβδομάδας.
Θα αφορά σε εισαγωγές ύψους σχεδόν 390 δισ. δολαρίων, από τις οποίες περισσότερα από 100 δισ. προέρχονται από την Κίνα, σύμφωνα με τα στατιστικά στοιχεία του 2024.
Ωστόσο, όπως διευκρίνισε ο υπουργός Εμπορίου των ΗΠΑ Χάουαρντ Λάτνικ, όλα αυτά τα προϊόντα θα υπαχθούν τελικά σε νέους, «εστιασμένους» δασμούς, ειδικά για να επιτευχθεί επαναπατρισμός παραγωγής.
Οι νέοι αυτοί δασμοί αναμένεται να είναι χαμηλότεροι από το εντυπωσιακό 125% που ανακοινώθηκε για την Κίνα στις αρχές του μήνα, αλλά πιθανώς υψηλότεροι από το 10% που ισχύει για τις υπόλοιπες χώρες.
Το ακριβές ποσοστό για τους ημιαγωγούς δεν έχει ακόμα διευκρινιστεί.
Η λίστα των απαιτήσεων Τραμπ
Παράλληλα, όπως προκύπτει από ρεπορτάζ της Washington Post, η διοίκηση Τραμπ κινείται προς διαπραγματεύσεις με δεκάδες χώρες για την επίτευξη διμερών συμφωνιών με στόχο την αποφυγή των επιπλέον δασμών.
Η 90ήμερη αναστολή που ανακοινώθηκε την περασμένη Τετάρτη έχει δώσει αυτό το χρονικό περιθώριο, με χώρες όπως η Ιαπωνία, το Ισραήλ, η Νότια Κορέα και το Βιετνάμ ήδη να βρίσκονται σε επαφή με την Ουάσιγκτον.
Αν και η συνολική στρατηγική των ΗΠΑ παραμένει ασαφής, έχει αρχίσει να διαμορφώνεται μια λίστα απαιτήσεων από τη διοίκηση Τραμπ.
Ανάμεσα σε αυτές είναι: Αυξημένες αγορές φυσικού αερίου από αμερικανικές εταιρείες, μείωση των δασμών στις αμερικανικές εξαγωγές, μείωση της φορολογίας για τις τεχνολογικές εταιρείες της Σίλικον Βάλεϊ, και δεσμεύσεις από τρίτες χώρες να σταματήσουν να λειτουργούν ως ενδιάμεσοι προορισμοί για κινεζικά προϊόντα που επανεισάγονται στις ΗΠΑ για να αποφύγουν τους δασμούς.
Η εστίαση στην Κίνα παραμένει κεντρική. Η Ουάσινγκτον απαιτεί πλέον από χώρες όπως το Μεξικό και το Βιετνάμ να περιορίσουν την είσοδο κινεζικών προϊόντων, ενώ ταυτόχρονα ζητεί συμμόρφωση με τα δικά της επίπεδα δασμών.
Η αντίδραση της Κίνας
Το «πάγωμα» αποτέλεσε, έστω και προσωρινά, μια νίκη για την Apple και άλλους κατασκευαστές που βασίζονται ιδιαίτερα στην κινεζική παραγωγή, ενώ η κυβέρνηση της Κίνας χαιρέτισε τις εξαιρέσεις και κάλεσε τον Τραμπ να προχωρήσει ακόμη περισσότερο.
«Αυτό είναι ένα μικρό βήμα των ΗΠΑ προς τη διόρθωση της λανθασμένης ενέργειας των μονομερών “ανταποδοτικών δασμών”», ανέφερε το υπουργείο Εμπορίου της Κίνας σε ανακοίνωση που δημοσιεύθηκε την Κυριακή στον επίσημο λογαριασμό του στο WeChat.
Το υπουργείο κάλεσε τις ΗΠΑ να «κάνουν ένα μεγάλο βήμα για την πλήρη κατάργηση της λανθασμένης ενέργειας και να επιστρέψουν στον σωστό δρόμο της επίλυσης διαφορών μέσω ισότιμου διαλόγου και αμοιβαίου σεβασμού».
Ωστόσο, ο υπουργός Εμπορίου των ΗΠΑ Χάουαρντ Λάτνικ κι άλλοι αξιωματούχοι της διοίκησης δήλωσαν την Κυριακή ότι πρόκειται απλώς για μια παύση, πριν τα προϊόντα υπαχθούν σε διαφορετικού τύπου δασμούς — οι οποίοι, αν και σχεδόν σίγουρα θα είναι χαμηλότεροι από το 125% που επέβαλε ο Τραμπ στην Κίνα την περασμένη εβδομάδα, ενδέχεται να είναι υψηλότεροι από το 10% που ισχύει για άλλες χώρες.
Eρχονται δασμοί στους ημιαγωγούς
Η διοίκηση Τραμπ ετοιμάζεται να επιβάλει ειδικό δασμό στον τομέα των ημιαγωγών μέσα στους επόμενους μήνες, σύμφωνα με τον υπουργό Εμπορίου Χάουαρντ Λάτνικ.
Oπως διευκρινίστηκε, τα προϊόντα του κλάδου θα υπαχθούν σε χωριστό καθεστώς δασμών στο πλαίσιο μιας ευρύτερης στρατηγικής επαναπατρισμού κρίσιμων βιομηχανιών.
Η σχετική διαδικασία προβλέπει έρευνα βάσει του άρθρου 232, με χρονικό ορίζοντα 270 ημερών για την έκδοση πορίσματος. Αν και δεν έχει ανακοινωθεί το ακριβές ποσοστό, σε άλλους τομείς οι στοχευμένοι δασμοί κυμαίνονται στο 25%.
Οι προσωρινές εξαιρέσεις που ανακοινώθηκαν την Παρασκευή θεωρούνται στην πράξη προπομπός της λίστας προϊόντων που θα ενταχθούν στον νέο δασμό, ενώ δεν αγγίζουν τον ξεχωριστό δασμό 20% για προϊόντα από την Κίνα στο πλαίσιο της πίεσης για περιορισμό των προδρόμων ουσιών φαιντανύλης.
Αβεβαιότητα, σύγχυση και αντιστάσεις
Σύμφωνα με τη Washington Post, πολλοί διπλωμάτες και εμπορικοί διαπραγματευτές έχουν εκφράσει σύγχυση για το ποιοι είναι οι αρμόδιοι συνομιλητές στην αμερικανική πλευρά.
Ορισμένες χώρες, όπως η Ινδία και η Ιαπωνία, δεν γνωρίζουν σε ποιον να απευθυνθούν για να προωθήσουν τις διαπραγματεύσεις.
Παράλληλα, υπάρχει σκεπτικισμός και από τις αγορές, με τις αποδόσεις των ομολόγων να παραμένουν ευμετάβλητες και το επιχειρηματικό κλίμα να επιδεινώνεται.
Ορισμένοι ειδικοί, όπως η Σάρα Μπιάνκι, πρώην ανώτατο στέλεχος της κυβέρνησης Μπάιντεν, εκτιμούν ότι πολλές ασιατικές χώρες δεν έχουν κανένα κίνητρο να ευθυγραμμιστούν πλήρως με τις ΗΠΑ, καθώς οι οικονομίες τους παραμένουν βαθιά εξαρτημένες από την Κίνα.
Στρατηγικές επαναφοράς ή παραχωρήσεις;
Το ερώτημα που κυριαρχεί είναι αν η διοίκηση Τραμπ επιδιώκει πραγματική επαναφορά της αμερικανικής μεταποίησης μέσω δομικών μεταρρυθμίσεων στο εμπόριο ή αν αναζητά απλώς «παραστάσεις» με στοχευμένα ντιλ υπέρ συγκεκριμένων αμερικανικών εταιρειών, όπως η Apple ή οι παραγωγοί φυσικού αερίου και αγροτικών προϊόντων.
Σε κάθε περίπτωση, το εμπόριο βρίσκεται ξανά στο επίκεντρο της πολιτικής Τραμπ, με τρόπο που γεννά αναστάτωση στις διεθνείς αγορές και στις διπλωματικές σχέσεις των ΗΠΑ, χωρίς ακόμη να διαφαίνεται ένα συνεκτικό σχέδιο δράσης.
Με πληροφορίες από το Bloomberg και την Washington Post
