Kathimerini.gr
Η Γερμανία έκλεισε τα σύνορά της με τη Γαλλία, τη Δανία, την Αυστρία και το Λουξεμβούργο, σε μια προσπάθεια περιορισμού της εξάπλωσης της επιδημίας COVID-19 στη χώρα. Η Ισπανία και άλλες χώρες της ΕΕ πράττουν το ίδιο. Το κλείσιμο τον συνόρων του Σένγκεν ορθώνει φραγμό στις μετακινήσεις από τις υπόλοιπες χώρες της ΕΕ.
Το κλείσιμο των συνόρων είναι μια σπασμωδική ενέργεια. Είναι ίσως κατανοητό σε μια συγκυρία επείγουσας ανάγκης, όπου οι εθνικές κυβερνήσεις ευθύνονται για την προστασία του πληθυσμού, ελλείψει μιας κοινής υγειονομικής πολιτικής στην Ευρώπη.
Δημιουργεί όμως ένα κλίμα εθνικής εσωστρέφειας που δεν ευνοεί τον συντονισμό των δράσεων σε ευρωπαϊκό επίπεδο για την πιο αποτελεσματική αντιμετώπιση των επιπτώσεων του COVID-19.
Οι συνθήκες όμως απαιτούν αλληλεγγύη, όχι εσωστρέφεια. Ένα σημαντικό ποσοστό των ασθενών χρειάζονται επείγουσα περίθαλψη και περισσότεροι θα χρειαστούν σίγουρα τις επόμενες εβδομάδες. Όμως οι κλίνες μονάδων εντατικής θεραπείας (ΚΜΕΘ) είναι περιορισμένες σε πολλές χώρες της ΕΕ. Το ιταλικό σύστημα υγειονομικής περίθαλψης ήδη καταρρέει, ενώ άλλες χώρες ενδέχεται να ακολουθήσουν σύντομα. Η Ισπανία και η Γαλλία κινδυνεύουν ιδιαίτερα.
Ωστόσο, ορισμένες χώρες της ΕΕ έχουν καλό εξοπλισμό ΚΜΕΘ σε ποσοστό του πληθυσμού τους. Μεταξύ των χωρών του Σένγκεν, η Γερμανία διαθέτει περίπου 29 ΚΜΕΘ ανά 100.000 κατοίκους, η Αυστρία 22 και το Βέλγιο 16 (γράφημα). Άλλες χώρες όμως υστερούν. Στην Ιταλία και τη Γαλλία η αναλογία ΚΜΕΘ είναι περίπου 12,5 ανά 100.000 κατοίκους, στην Ισπανία 10 και στην Ελλάδα μόνο 6. Αυτό σημαίνει οτι η Γερμανία έχει περίπου 25.000 ΚΜΕΘ, ενώ η Γαλλία και η Ιταλία από 8.000 περίπου η κάθε μία. Μαζί με την Ισπανία, οι τρεις αυτές χώρες του Σένγκεν έχουν λιγότερες ΚΜΕΘ από τη Γερμανία.
Αντί για την εσωστρέφεια που σηματοδoτεί το κλείσιμο των εσωτερικών συνόρων, θα ήταν παραγωγικότερο να αντιμετωπιστούν οι 27 χώρες-μέλη της ΕΕ, ή τουλάχιστον οι χώρες-μέλη του Σένγκεν, ως μία ενιαία πληγείσα περιοχή, με μια συλλογική αντιμετώπιση του COVID-19. Η συλλογική διαχείριση των ΚΜΕΘ στη ζώνη του Σένγκεν, ή στην ευρύτερη ΕΕ, θα μπορούσε πιθανώς να σώσει ζωές, ελαφρύνοντας, στο μέτρο του τεχνητά δυνατού, την πίεση από τα συστήματα περίθαλψης των χωρών που έχουν πληγεί εντονότερα.
Για παράδειγμα, στην Αλσατία, που είναι η σοβαρότερα πληγείσα περιοχή στη Γαλλία, οι ΜΕΘ των τοπικών νοσοκομείων είναι κορεσμένες. Η κυβέρνηση προωθεί την κατασκευή νοσοκομείου εκστρατείας κοντά στη Μυλούζη για να δημιουργήσει κάποιες επιπρόσθετες κλίνες, ενώ ταυτόχρονα σχεδιάζει να αποσυμφορήσει τα τοπικά νοσοκομεία προωθώντας ασθενείς σε περιοχές της χώρας που έχουν πληγεί λιγότερο. Οι μονάδες Morphée του γαλλικού στρατού, αεροπορικής μεταφοράς ασθενών σε κρίσιμη κατάσταση, θα χρησιμοποιηθούν για τον σκοπό αυτόν.
Όμως αυτό που σχεδιάζει η Γαλλία σε εθνικό επίπεδο θα μπορούσε να υλοποιηθεί σε ευρωπαϊκό πλαίσιο, τουλάχιστον στη ζώνη Σένγκεν, με στόχο την πιο αποτελεσματική αξιοποίηση των διαθέσιμων ΚΜΕΘ των χωρών-μελών. Ασθενείς από τη Μυλούζη θα μπορούσαν, για παράδειγμα, να διοχετευθούν στη γειτονική Γερμανία, αντί της κατασκευής νοσοκομείου εκστρατείας ή της προώθησής τους σε άλλες περιοχές της Γαλλίας. Να σημειωθεί ότι το Φράιμπουργκ (όπου απεβίωσε ο Νίκος Καζαντζάκης το 1957) απέχει μόλις 60 χλμ από την Μυλούζη... Το ίδιο θα ίσχυε στη δοκιμαζόμενη Ιταλία, στην Ισπανία, και αλλού.
Το κλείσιμο των εσωτερικών συνόρων στην ΕΕ δεν ευνοεί προφανώς τη συλλογική και ορθολογική διαχείριση των κλινικών υποδομών αντιμετώπισης της πανδημίας. Θα κάνει ακριβώς το αντίθετο, επιτείνοντας τις πιέσεις στα εθνικά συστήματα υγείας και αφαιρώντας ζωές! Είναι επίσης πιθανό να βλάψει σοβαρά το όποιο όραμα παραμένει για βαθύτερη ευρωπαϊκή ολοκλήρωση στο μέλλον.