Του Αθανάσιου Έλλις
Η προβολή της Ελλάδας ως αξιόπιστου εταίρου και αποτελεσματικού συμμάχου σε μια εύφλεκτη περιοχή όπου κρίνονται γεωπολιτικοί συσχετισμοί και διακυβεύονται μείζονα συμφέροντα, και ταυτόχρονα η ανάδειξη των ιστορικών δεσμών μεταξύ της Ελλάδας, της πρώτης δημοκρατίας του πλανήτη, και της Αμερικής, της μεγαλύτερης του σύγχρονου κόσμου, ήταν οι βασικές παράμετροι της αποτελεσματικής επίσκεψης του Κυριάκου Μητσοτάκη στην Ουάσιγκτον, όπου συναντήθηκε με τον πρόεδρο των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν και έγινε ο πρώτος Ελληνας πρωθυπουργος που μίλησε σε κοινή συνεδρία Βουλής και Γερουσίας.
Γνωρίζοντας τη σημασία που αποδίδουν τόσο τα μέλη των δύο νομοθετικών σωμάτων όσο και ο ίδιος ο πρόεδρος Μπάιντεν στις δημοκρατικές αξίες –επηρεάζουν σε σημαντικό βαθμό και σε μερικές περιπτώσεις καθορίζουν την εξωτερική πολιτική τού νυν προέδρου–, ο κ. Μητσοτάκης σε κάθε ευκαιρία αναδείκνυε τον συμβολισμό της ταύτισης της Ελλάδας με τη δημοκρατία, σε αντιδιαστολή με αυταρχικά καθεστώτα, όπως αυτό του Βλαντιμίρ Πούτιν και εμμέσως του Ταγίπ Ερντογάν.
Η διασύνδεση των δραματικών εξελίξεων στην Ουκρανία με τον αναθεωρητικό επεκτατισμό της Τουρκίας ήταν η σωστή προσέγγιση για να πεισθούν ή έστω να ενημερωθούν και να επηρεαστούν αξιωματούχοι και νομοθέτες που ενδιαφέρονται ή χειρίζονται τον πόλεμο, αλλά δεν γνωρίζουν ούτε έχουν ασχοληθεί με τα ελληνοτουρκικά και τις διεκδικήσεις και αμφισβητήσεις της Άγκυρας.
Καθώς η αντιπαράθεση της φιλελεύθερης δημοκρατίας με τον επιθετικό αυταρχισμό βρίσκεται στο προσκήνιο, ο Έλληνας πρωθυπουργός σε όλες τις επαφές του κατέστησε σαφή τον αξιακό και γεωστρατηγικό προσανατολισμό της Ελλάδας.
Χωρίς να αναφερθεί ονομαστικά στην Τουρκία, «φωτογράφισε» τη γειτονική χώρα, καταγγέλλοντας τις απειλές και την παραβατική συμπεριφορά της. Τόσο στη δεξίωση στον Λευκό Οίκο όσο και στην ομιλία του στο Κογκρέσο, ο Έλληνας πρωθυπουργός αναφέρθηκε εμμέσως πλην σαφώς στην Άγκυρα, τονίζοντας ότι η Αθήνα δεν απεμπολεί τα κυριαρχικά της δικαιώματα, σημειώνοντας πως οποιαδήποτε παραβίαση εθνικής κυριαρχίας θα απαντηθεί και πως η Αθήνα είναι πάντα έτοιμη για διάλογο, αλλά στη βάση του διεθνούς δικαίου.
Στον αμυντικό τομέα, που αποτελεί βασικό πυλώνα της διμερούς συνεργασίας, έχει ενεργοποιηθεί η διαδικασία για την πιθανή ένταξη της Ελλάδας μέσω της εγχώριας αμυντικής βιομηχανίας στο πρόγραμμα συμπαραγωγής των F-35 και για να αποκτήσει η Πολεμική Αεροπορία μία μοίρα των μαχητικών πέμπτης γενιάς μέχρι τα τέλη της τρέχουσας δεκαετίας, υπό την προϋπόθεση ότι τότε θα υπάρχει ο απαραίτητος δημοσιονομικός χώρος. Αναδείχθηκε επίσης ο ρόλος της Ελλάδας ως ενεργειακού κόμβου από τον οποίο θα μεταφέρεται αέριο –αμερικανικό και άλλων χωρών– στα Βαλκάνια και στις ευρωπαϊκές αγορές, κάτι που στη σημερινή συγκυρία αποκτά την αυτονόητη αυξημένη σημασία.
Χθες ο κ. Μητσοτάκης συναντήθηκε στο Κογκρέσο με την αντιπρόεδρο Κάμαλα Χάρις και την πρόεδρο της Βουλής των Αντιπροσώπων Νάνσι Πελόζι, όπως και με στελέχη των επιτροπών Εξωτερικών Σχέσεων και Ενόπλων Δυνάμεων και των δύο νομοθετικών σωμάτων τα οποία, μεταξύ άλλων, κρίνουν και εγκρίνουν τις πωλήσεις αμερικανικού εξοπλισμού σε τρίτες χώρες, εάν φυσικά πεισθούν για την ορθότητα και τα οφέλη τέτοιων αποφάσεων. Και τα τελευταία χρόνια το κλίμα δεν είναι ιδιαίτερα θετικό για την Τουρκία, η οποία έχει διαμηνύσει ευθέως το ενδιαφέρον της για την αγορά 40 νέων σύγχρονων F-16 και την αναβάθμιση περίπου 80 παλαιότερων.
