Του Βασίλη Νέδου
Στην παραχώρηση 24 αντιαεροπορικών και αντιπυραυλικών πυραύλων τύπου Sea Sparrow, που θα παραδοθούν στις ουκρανικές ένοπλες δυνάμεις, κατέληξε πριν από λίγες ημέρες η Αθήνα. Πρόκειται για βλήματα που υπάρχουν τόσο στο οπλοστάσιο του Πολεμικού Ναυτικού όσο και σε εκείνο της Πολεμικής Αεροπορίας και ήδη κρίθηκαν σε στρατιωτικό επίπεδο επιχειρησιακά μη αναγκαία. Το επόμενο χρονικό διάστημα αναμένεται να ακολουθήσει και η απαιτούμενη έγκριση από το Κυβερνητικό Συμβούλιο Εθνικής Ασφαλείας (ΚΥΣΕΑ).
Η παραχώρηση των συγκεκριμένων πυραύλων περιλαμβάνεται στο γενικότερο δόγμα που ακολούθησε η Αθήνα στην προσφορά στρατιωτικού υλικού προς το Κίεβο από την αρχή του πολέμου, ο οποίος σε δύο μήνες συμπληρώνει τρία χρόνια. Εν ολίγοις, η Αθήνα παρέχει υλικό το οποίο χρησιμοποιείται κατά κανόνα για την άμυνα των Ουκρανών. Επιπλέον, δεν αποδυναμώνει τις αποτρεπτικές δυνατότητες των ελληνικών Ενόπλων Δυνάμεων και, κυρίως, κρίνεται ότι δεν είναι επιχειρησιακά αναγκαίο. Με αυτό τον τρόπο η Ελλάδα παραχώρησε τα προηγούμενα χρόνια εκατοντάδες χιλιάδες βλήματα πυροβολικού, παλιά και μάλλον παρωχημένα για τις ελληνικές ανάγκες πυροβόλα, αλλά και εκατομμύρια σφαίρες.
Οι Sea Sparrow φέρονται από φρεγάτες, αποτελούν ένα όπλο αμερικανικής κατασκευής και μικρού βεληνεκούς και η Ουκρανία διαθέτει ήδη εκτοξευτές τους που βρίσκονται σε παράκτιες περιοχές και ευαίσθητες υποδομές. Βρίσκεται στη διάθεση των Ενόπλων Δυνάμεων τα τελευταία σχεδόν 40 χρόνια και θεωρείται αξιόπιστη λύση. Οι 24 πύραυλοι που παραχωρούνται βρίσκονται κοντά στο όριο της ζωής τους και δεν θα μπορούσαν να αξιοποιηθούν για μεγάλο χρονικό διάστημα από το Π.Ν.
Για την Αθήνα, η σιωπηλή συνέχιση της παραχώρησης πυρομαχικών και όπλων τα οποία χρησιμοποιούνται από το Κίεβο για αμυντικούς σκοπούς αποτελεί και μια έμμεση αλλά σαφή απάντηση προς όλους όσοι εξακολουθούν να πιέζουν την Ελλάδα για παραχώρηση συστημάτων που είναι κρίσιμα για την αποτροπή στο Αιγαίο. Υπενθυμίζεται ότι σύμμαχοι και εταίροι έχουν επανειλημμένως ζητήσει από την Αθήνα να παραχωρήσει πυραύλους S-300, αλλά και πιο σύγχρονα συστήματα που αποτελούν τμήμα της υφιστάμενης αντιαεροπορικής ομπρέλας, και συγκεκριμένα τους Patriot. Η Αθήνα έχει επανειλημμένως αρνηθεί να παραχωρήσει τέτοια συστήματα (ή και μικρότερου βεληνεκούς), ειδικά καθώς δεν κατατέθηκε κάποια αξιόπιστη πρόταση για την αντικατάστασή τους.
Δέσμευση
Ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης εξέφρασε, πάντως, μόλις πριν από λίγες ημέρες τη δέσμευση της Αθήνας να συνεχίσει να στηρίζει την Ουκρανία (από τη μίνι σύνοδο Βορρά – Νότου της Ε.Ε. στη Λαπωνία), ενώ η Ελλάδα υπέγραψε και διμερή συμφωνία ασφαλείας με την Ουκρανία στο περιθώριο της Συνόδου Κορυφής που πραγματοποιήθηκε στις Βρυξέλλες στις 17 Οκτωβρίου.
Στην Αθήνα, όπως άλλωστε και στις υπόλοιπες ευρωπαϊκές πρωτεύουσες, τηρείται στάση αναμονής για την τροπή που θα μπορούσαν να πάρουν τα πράγματα μετά την ανάληψη της προεδρίας των ΗΠΑ από τον Ντόναλντ Τραμπ στις 20 Ιανουαρίου. Ο κ. Τραμπ έχει προαναγγείλει την ανάληψη πρωτοβουλίας για τον τερματισμό του πολέμου στην Ουκρανία. Είναι προφανές ότι ουδείς μπορεί να προβλέψει αν οι πρωτοβουλίες του κ. Τραμπ οδηγήσουν σε κάποια φόρμουλα που θα επιτρέψει κατ’ αρχάς την κατάπαυση του πυρός και, εν συνεχεία, την εξεύρεση κάποιας φόρμουλας διαπραγματεύσεων ανάμεσα στις αντιμαχόμενες πλευρές. Ενα περαιτέρω πρόβλημα για την Αθήνα αλλά και συνολικότερα για το συντονισμό Ευρώπης – ΗΠΑ και σε σχέση με το ουκρανικό είναι η ουσιαστική ανυπαρξία πολιτικού κέντρου στην Ε.Ε. αυτή τη στιγμή, καθώς το 2025 θα βρει τις ΗΠΑ με μια νέα κυβέρνηση, ενώ στην Ευρώπη η Γαλλία και η Γερμανία βρίσκονται σε εσωστρέφεια.