Kathimerini.gr
Συνεχίζεται και φέτος η ανοδική πορεία των εισροών κεφαλαίων από το εξωτερικό για την απόκτηση ακινήτων, καθώς, σύμφωνα με τα στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδος (ΤτΕ), το φετινό εννεάμηνο έχουν τοποθετηθεί συνολικά 1,9 δισ. ευρώ, ποσό που είναι αυξημένο κατά 17% σε σχέση με το αντίστοιχο διάστημα του 2023.
Με δεδομένο ότι στο σύνολο του 2023 οι εισροές είχαν διαμορφωθεί σε 2 δισ. ευρώ, είναι προφανές ότι το 2024 θα σηματοδοτήσει ένα νέο ιστορικό υψηλό στις ξένες επενδύσεις στην αγορά ακινήτων.
Η εικόνα αυτή αποτυπώνεται πλέον και στην πορεία των άμεσων ξένων επενδύσεων, όπου τα ακίνητα έχουν φτάσει να αποτελούν το 62% του συνόλου. Συγκεκριμένα, με βάση τα στοιχεία της ΤτΕ, το σύνολο των ξένων επενδύσεων το φετινό εννεάμηνο διαμορφώθηκε σε 3,1 δισ. ευρώ, υποχωρώντας κατά 15% σε ετήσια βάση, συνεχίζοντας έτσι την πτωτική πορεία των τελευταίων ετών.
Είναι χαρακτηριστικό ότι το αντίστοιχο περυσινό διάστημα, οι ξένες επενδύσεις είχαν διαμορφωθεί σε 3,66 δισ. ευρώ, ενώ το 2022 το αντίστοιχο μέγεθος ήταν 6,43 δισ. ευρώ! Η εξέλιξη αυτή, σε συνδυασμό με την άνοδο των επενδύσεων σε ακίνητα, έχει καταστήσει την εξάρτηση από την αγορά ακινήτων πολύ υψηλότερη του φυσιολογικού, καθώς π.χ. τα προηγούμενα χρόνια δεν ξεπερνούσε το 20%-25% επί του συνόλου των άμεσων ξένων επενδύσεων.
Ωστόσο, μεγάλο ρόλο στην εξέλιξη αυτή έχει –και πάλι– διαδραματίσει το πρόγραμμα της «χρυσής βίζας» και οι συγκεκριμένες οι αλλαγές που ψηφίστηκαν τον φετινό Απρίλιο και προκάλεσαν νέο κύμα αγορών από πολίτες χωρών εκτός Ε.Ε., που θέλησαν να κατοχυρώσουν το δικαίωμα λήψης της άδειας διαμονής πριν από την ισχύ των νέων υψηλότερων ορίων από την 1η Σεπτεμβρίου και μετά.
Συγκεκριμένα, από τη συγκεκριμένη ημερομηνία, το ελάχιστο όριο επένδυσης σε Αττική, Θεσσαλονίκη και σε όλα τα μεγάλα νησιά της χώρας (με μόνιμο πληθυσμό άνω των 3.100 κατοίκων) αυξήθηκε σε 800.000 ευρώ, ενώ στην υπόλοιπη χώρα ισχύει επίσης υψηλότερο όριο στις 400.000 ευρώ (από 250.000 ευρώ).
Στο πλαίσιο αυτό, όσοι επενδυτές είχαν εξασφαλίσει ιδιωτικό συμφωνητικό ή προσύμφωνο αγοράς ακινήτου έως τις 31 Αυγούστου μπορούσαν να αιτηθούν άδεια διαμονής με τα χαμηλότερα όρια που ίσχυαν (π.χ. 250.000 ευρώ για τον Πειραιά ή 500.000 ευρώ για το κέντρο, τα βόρεια και τα νότια προάστια της Αττικής).
Με βάση τα στοιχεία της ΤτΕ, το σύνολο των ξένων επενδύσεων το φετινό εννεάμηνο διαμορφώθηκε σε 3,1 δισ. ευρώ, υποχωρώντας κατά 15% σε ετήσια βάση.
Είναι χαρακτηριστικό ότι τον φετινό Οκτώβριο υποβλήθηκαν 900 αιτήσεις χορήγησης άδειας διαμονής, 35% περισσότερες από τον αντίστοιχο μήνα του 2023, όταν είχαν υποβληθεί 667 αιτήματα.
Πρόκειται για τη δεύτερη καλύτερη μηνιαία επίδοση διαχρονικά μετά τον Δεκέμβριο του 2022, όταν είχαν υποβληθεί συνολικά 1.217 αιτήσεις, εν όψει των τότε επικείμενων αλλαγών (από τις 250.000 στις 500.000 ευρώ για το κέντρο της Αθήνας, τα βόρεια και τα νότια προάστια).
Συνολικά το φετινό 10μηνο (Ιαν. – Οκτ.) έχουν υποβληθεί 7.052 αιτήσεις, 2,3% περισσότερες από το περυσινό 10μηνο, μέγεθος που μεταφράζεται σε ελάχιστο ύψος επενδύσεων 1,76 δισ. ευρώ.
Ασφαλώς, μεγάλος θα πρέπει να είναι ο προβληματισμός για τη συνολική πορεία των ξένων επενδύσεων στην ελληνική οικονομία, καθώς από το 2025 και μετά αναμένεται σημαντική μείωση των αγορών ακινήτων από ξένους, ακριβώς λόγω των αλλαγών που επιβλήθηκαν τόσο στη «χρυσή βίζα», όσο και στις βραχυχρόνιες μισθώσεις.
Οπως τονίζουν στελέχη της αγοράς ακινήτων, οι περιορισμοί αυτοί θα μετριάσουν την επενδυτική ζήτηση από το εξωτερικό και θα απαιτηθεί κάποιο διάστημα προσαρμογής στα νέα δεδομένα, καθώς προβλέπεται να αλλάξει και το μείγμα των ξένων επενδυτών, που θα εκφράσουν ενδιαφέρον για την τοποθέτηση κεφαλαίων στην ελληνική αγορά.
Συγκεκριμένα, αντί για μικρομεσαίους επενδυτές που ενδιαφέρονται για ένα διαμέρισμα, προβλέπεται να αρχίσουν, σταδιακά, να εισρέουν επενδυτές για συμμετοχή σε έργα ανάπτυξης ακινήτων, οικιστικών, τουριστικών, logistics και άλλων κατηγοριών ακινήτων, παράλληλα φυσικά με όσους αναζητούν ένα ακίνητο για ιδία χρήση, με τις εξοχικές κατοικίες να βρίσκονται σε πρώτο πλάνο.
Τέτοιες επενδύσεις έχουν ασφαλώς πολύ μεγαλύτερη προστιθέμενη αξία για την οικονομία σε σχέση με την αγορά ενός έτοιμου ακινήτου, ωστόσο, θα χρειαστεί αρκετός χρόνος, προκειμένου να ωριμάσουν τέτοια έργα. Στο μεσοδιάστημα, είναι προφανές ότι θα υπάρξει καθίζηση του συνόλου των ξένων επενδύσεων στην ελληνική οικονομία, αν δεν αντιστραφεί η μέχρι σήμερα αρνητική πορεία, ειδικά την τελευταία διετία.
