Του Βασίλη Νέδου
Το πρώτο βήμα προς τη δημιουργία των προϋποθέσεων που θα επιτρέψουν τη ανάπτυξη ενός «έξυπνου στρατού» έκανε χθες το υπουργικό συμβούλιο, το οποίο ενέκρινε το νομοσχέδιο του υπουργείου Εθνικής Αμυνας για την αμυντική καινοτομία. Ουσιαστικά, επιχειρείται να ξεπεραστεί μια πάγια στρέβλωση των τελευταίων ετών, που αποτρέπει τις Ενοπλες Δυνάμεις από ουσιαστική πρόσβαση στην παραγόμενη από την εγχώρια αγορά αμυντική καινοτομία.
To προωθούμενο νομοσχέδιο προβλέπει την ίδρυση του Ελληνικού Κέντρου Ανάπτυξης Καινοτομίας (ΕΛΚΑΚ), το οποίο η «Κ» αποκάλυψε πρώτη (5 Νοεμβρίου 2023), και θα υποστηρίζει την έρευνα και ανάπτυξη τεχνολογιών διττής χρήσης (dual use) και την προμήθεια καινοτόμων προϊόντων για τις Ενοπλες Δυνάμεις. Ουσιαστικά, με τον τρόπο αυτό επιχειρείται να δημιουργηθεί ένα οικοσύστημα που θα μπορεί να προμηθεύει τις Ενοπλες Δυνάμεις με λογισμικό και, σε εύλογο χρόνο, με drones που θα μπορούν να χειρίζονται στρατεύσιμοι για επιχειρήσεις στο πεδίο (περιφερόμενα πυρομαχικά κ.ά.). και μικροδορυφόρους, οι οποίοι θα αξιοποιηθούν για στρατιωτικούς σκοπούς χαρτογράφησης του εδάφους.
Τους επόμενους μήνες θα προετοιμαστεί και το νομοσχέδιο που θα προσαρμόσει τη στρατιωτική θητεία στο φινλανδικό μοντέλο. Σκοπός θα είναι η δυνατότητα διαρκούς επανεκπαίδευσης και η παροχή ψηφιακών δεξιοτήτων, προκειμένου στη συνέχεια οι στρατεύσιμοι να μπορούν να χειριστούν τα συστήματα που –εν καιρώ– θα παράγει η αμυντική καινοτομία. Τα drones είναι κομβικής σημασίας στον σύγχρονο πόλεμο, ωστόσο, εκτιμάται ότι μέσω της καινοτομίας μπορεί να δοθούν απαντήσεις και σε συστήματα ανίχνευσης και προειδοποίησης, σε στεριά, θάλασσα και αέρα. Η ανάπτυξη του ΕΛΚΑΚ γίνεται σε υφιστάμενα πρότυπα ανάλογων τέτοιων εταιρειών που λειτουργούν για τα υπουργεία Αμυνας ΗΠΑ, Ισραήλ, Γαλλίας και Ηνωμένου Βασιλείου.
Το ΕΛΚΑΚ θα συσταθεί ως ανώνυμη εταιρεία, με όλα τα σχετικά διοικητικά όργανα, συμμετοχή του ελληνικού Δημοσίου κατά 67% και το υπόλοιπο 33% από την Ελληνική Εταιρεία Συμμετοχών και Περιουσίας. Το ΕΛΚΑΚ θα παραλαμβάνει αιτήματα από τα γενικά επιτελεία, τα οποία θα εκφράζουν συγκεκριμένη επιχειρησιακή ανάγκη και στη συνέχεια θα διερευνά εάν μπορεί να ικανοποιηθεί από τους φορείς του οικοσυστήματος καινοτομίας και θα προτείνει τεχνολογική λύση. Στη συνέχεια, η λύση αυτή θα εγκρίνεται από το Συμβούλιο Αρχηγών Γενικών Επιτελείων (ΣΑΓΕ) και θα επιστρέφει στο ΕΛΚΑΚ το οποίο θα είναι υπεύθυνο για τον διαγωνισμό μεταξύ εταιρειών. Η εταιρεία που θα επιλέγεται θα αναπτύσσει το πρωτότυπο, το οποίο θα περνάει από δοκιμές από τις Eνοπλες Δυνάμεις, που θα μπορούν να το αποδεχθούν, να το απορρίψουν ή να προτείνουν βελτιώσεις.
Ο νόμος που εγκρίθηκε χθες προβλέπει, επίσης, τον εκσυγχρονισμό του θεσμικού πλαισίου των Ανωτάτων Στρατιωτικών Εκπαιδευτικών Ιδρυμάτων. Σκοπός είναι η ανάδειξή τους σε κέντρα αριστείας. Σε αυτό το πλαίσιο θα μπορούν να χορηγούν διδακτορικά και να εκπονούν μάλιστα κάποια από αυτά σε συνεργασία με επιχειρήσεις ή βιομηχανίες. Προβλέπεται, ακόμη, η σύσταση κοινού σώματος πληροφορικής και για τους τρεις κλάδους των Ενόπλων Δυνάμεων, για την ενίσχυση της κυβερνοασφάλειας και να καταρτιστούν τα στελέχη στις σχετικές επιχειρήσεις. Παράλληλα, θα συσταθεί και Τμήμα Τεχνητής Νοημοσύνης και Τμήμα Αναλυτικής Δεδομένων (Big Data).