ΔΗΚΤΗΣ
Θετική διαφοροποίηση
Η τραπεζική αναταραχή του προηγούμενου διαστήματος αποτελεί για την Ευρωζώνη μια χρυσή ευκαιρία θετικής διαφοροποίησης. Με κάθε ευκαιρία εκπρόσωποι της ΕΚΤ τονίζουν ότι η περίπτωση των ευρωπαϊκών τραπεζών είναι διαφορετική γιατί, σε αντίθεση με την Αμερική και την Ελβετία, η Ευρωζώνη ασκεί αυστηρή εποπτεία την οποία εφαρμόζει καθολικά σε όλες τις τράπεζες. Ως αποτέλεσμα ρητά αναφέρεται πως οι τράπεζες στην Ευρωζώνη έχουν ψηλούς κεφαλαιακούς δείκτες και εφαρμόζουν συνετές πολιτικές στην παραχώρηση δανείων. Η μεγάλη τραπεζική κρίση στην Ευρώπη πριν από 15 χρόνια αποτέλεσε αφορμή για σημαντικές μεταρρυθμίσεις –πολύ έχουν θωρακίσει το σύστημα, σε βαθμό που δεν αναμένεται πως θα υπάρξουν ανάλογα φαινόμενα σήμερα.
Επιμερισμός ζημιών
Η ακρίβεια προκαλεί ένα σκηνικό επιμερισμού των ζημιών μεταξύ των μισθών των εργαζομένων και των κερδών των επιχειρήσεων. Αυτό προκύπτει, κατά κύριο λόγο, ως αποτέλεσμα των ψηλών τιμών ενέργειας, γεγονός που προκαλεί ζημιά στην οικονομία που θα πρέπει να επιμεριστεί. Το 2022 σύμφωνα με τα στοιχεία η πλάστιγγα έγειρε υπέρ των κερδών των επιχειρήσεων. Για το 2023 είναι λογικό να αναμένεται πως και λόγω των συνδικαλιστικών πιέσεων θα υπάρξει αύξηση των μισθών εις βάρος των κερδών. Για το 2024 η κατάσταση αναμένεται πως θα ομαλοποιηθεί και το ισοζύγιο θα επανέλθει στα προ ενεργειακής κρίσης επίπεδα. Η περίπτωση της Κύπρου διαφοροποιείται λόγω των διαχρονικά ψηλών τιμών που πληρώνουμε για λογαριασμούς ενέργειας.
Φέρνει μνήμες
Η αύξηση των επιτοκίων που επιβαρύνει τις δόσεις των δανείων είναι το αποτέλεσμα του ψηλού πληθωρισμού, που σε καμία περίπτωση δεν πρέπει να αφεθεί να «φωλιάσει» στην οικονομία γιατί τότε τα προβλήματα θα είναι περισσότερα. Η αύξηση των επιτοκίων αποτελεί συνεπώς ένα φάρμακο που θα πρέπει να ληφθεί με όλες τις αρνητικές του παρενέργειες για να θεραπευτεί η κύρια ασθένεια, που στην προκειμένη είναι ο ψηλός πληθωρισμός. Η συγκεκριμένη αναλογία φέρνει σε πολλούς μνήμες από την προ δεκαετίας κρίση, όπου η λιτότητα αποτελούσε το πικρό φάρμακό για αντιμετώπιση των δημοσιονομικών ανισοσκελιών.
Εποπτικές αλλαγές
Κάθε τραπεζική αναταραχή προκαλεί συνήθως και εποπτικές αλλαγές για καλύτερη αντιμετώπιση εκείνων των ιδιαίτερων προβλημάτων που την προκάλεσαν. Στην περίπτωση του ενιαίου εποπτικού μηχανισμού ήδη γίνονται ενέργειες προς την κατεύθυνση ανάληψης μιας πιο στοχευμένης προσέγγισης δίνοντας έμφαση στο επίπεδο των κινδύνων που κάθε τράπεζα, λόγω της ιδιομορφίας της, αντιμετωπίζει. Αυτή η νέα προσέγγιση σε καμία περίπτωση δεν ακυρώνει τις προηγούμενες εμπειρίες και την απαίτηση για αντιμετώπιση εκείνων των γενικών κινδύνων, που σε κάθε περίπτωση διασφαλίζουν την χρηματοοικονομική σταθερότητα.
Χρέος-ρεκόρ
Η περίοδος της πανδημίας υπήρξε περίοδος όπου τα κράτη συσσωρεύσαν σημαντικό χρέος προκειμένου να στηρίξουν τους πολίτες τους και την επιχειρηματικότητα. Το πρόβλημα στην Ευρώπη υπήρξε εντονότερο λόγω του ότι το δίχτυ προστασίας υπήρξε γενναιόδωρο, αλλά και γιατί δόθηκε περαιτέρω στήριξη όταν προέκυψε η ενεργειακή κρίση λόγω της ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία. Για καλύτερη αντίληψη του προβλήματος αξίζει να δούμε το παράδειγμα της Γερμανίας η οποία παραδοσιακά διατηρούσε χαμηλούς δείκτες χρέους λόγω του εξαγωγικού προσανατολισμού της οικονομίας και της πειθαρχημένης δημοσιονομικής πολιτικής των κυβερνήσεων. Σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία το χρέος της χώρας κατέγραψε νέο ρεκόρ και πλέον ανέρχεται στα 2,37 τρισ. ευρώ (περ. 65% του ΑΕΠ), ποσό που αντιστοιχεί σε 28.155 ευρώ για κάθε Γερμανό πολίτη.
Αντίθετη πορεία
Και ενώ η Ευρώπη θεωρείται πρωτοπόρος περιοχή στην αντιμετώπιση της κλιματικής κρίσης –και μετά που έχει βιώσει το ξηρότερο καλοκαίρι των τελευταίων 500 ετών– έρχονται τα στοιχεία της Greenpeace για τις ιδιωτικές πτήσεις να προβληματίσουν. Το 2022 οι πτήσεις με ιδιωτικά τζετ στην Ευρώπη παρουσίασαν αύξηση 64% ξεπερνώντας το μισό εκατομμύριο δρομολόγια. Το χειρότερο είναι ότι από αυτές, το 55% αφορά σε ταξίδια μικρών αποστάσεων, δηλαδή κάτω από 750 χιλιόμετρα. Να σημειωθεί ότι τα ταξίδια με ιδιωτικά αεροσκάφη έχουν το δυσμενέστερο περιβαλλοντικό αποτύπωμα σε σχέση με όλες τις εναλλακτικές μετακίνησης.
