ΔΗΚΤΗΣ
Να αποτραπεί το ντόμινο
Οι αγορές σε καθεστώς αναταραχής προσπαθούν να αναγνωρίσουν την πραγματικότητα και να οδηγηθούν σε κάποιο συμπέρασμα σε σχέση με το αν μια νέα κρίση βρίσκεται στα σκαριά ή αν η ανησυχία που υπάρχει για τις τράπεζες είναι υπερβολική. Οι ελβετικές αρχές εμφανίζονται καθησυχαστικές σε σχέση με την κατάσταση της Credit Suisse που μπήκε στο μάτι του κυκλώνα αν και δηλώνει έτοιμη να προσφέρει ρευστότητα ύψους 50 δισ. δολάρια εφόσον παραστεί ανάγκη. Η Credit Suisse ένιωσε το μένος των αγορών πραγματοποιώντας σε μια μέρα ζημιές που αντιστοιχούν στο ένα τέταρτο της χρηματιστηριακής της αξίας. Η κατάσταση είναι ανησυχητική αφού τράπεζες με εν γένει αδυναμίες δυνατόν να βρεθούν στο μάτι του κυκλώνα σε αυτή την ιδιότυπη κατάσταση που δημιουργείται. Προφανώς και κάθε περίπτωση είναι διαφορετική, όμως η έλλειψη εμπιστοσύνης δημιουργεί ένα συστημικό πρόβλημα που αν δεν εξομαλυνθεί πιθανόν να οδηγήσει και άλλες μεμονωμένες τράπεζες στη δίνη των εξελίξεων.
Εποπτικά διδάγματα
Κάθε περίπτωση τραπεζικής αναταραχής αποτελεί μια καλή ευκαιρία για διόρθωση. Η περίπτωση της SVB με τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της προκαλεί συζήτηση για ενίσχυση των δεικτών ρευστότητας και κεφαλαίων. Προκαλεί επίσης και το ενδιαφέρον των εποπτών για ενίσχυση των ασκήσεων ακραίων σεναρίων έτσι ώστε να ενταχθούν σε μελλοντικούς ελέγχους τα συστατικά εκείνα που σε αυτή την περίπτωση προκάλεσαν το πρόβλημα.
Κόντρα στον καιρό
Με τον πληθωρισμό Φεβρουαρίου στο 8,5% η ΕΚΤ προχώρησε την Πέμπτη σε άλλη μία αύξηση των επιτοκίων βάσης κατά 0,5% διαμορφώνοντας το επιτόκιο στο 3,5%. Η εξήγηση γι’ αυτή την ενέργεια εν μέσω ανησυχιών για τις τράπεζες και φόβους για ύφεση στη οικονομία, είναι ότι ο πληθωρισμός είναι σε πολύ ψηλά επίπεδα και αναμένεται πως θα παραμείνει έτσι για μεγάλο χρονικό διάστημα.
Προς ολοταχώς
Η κατάσταση που έχει διαμορφωθεί με τις τράπεζες τρομάζει τους οικονομολόγους που προβλέπουν ότι θα προκληθεί ρευστοτική ασφυξία και συνθήκες τέτοιες που θα ενισχύσουν την υφεσιακή προοπτική. Ο λόγος γι’ αυτή την πρόβλεψη έχει να κάνει με το γεγονός ότι οι τράπεζες θα γίνουν πιο επιφυλακτικές να προσφέρουν χρηματοδότηση. Η αυστηροποίηση των κριτήριων παραχώρησης δανεισμού αναμένεται να προκύψει σε μεσαίου και μικρού μεγέθους τράπεζες οι οποίες είναι πιο ευάλωτες σε δυσμενείς οικονομικές συνθήκες. Εκ των πραγμάτων οδηγούμαστε σε μια περιοριστική πολιτική που ήταν εξαρχής το ζητούμενο των κεντρικών τραπεζών. Ίσως τώρα είναι η ώρα για να μπει φρένο στην άνοδο των επιτοκίων αφού η περιοριστική πολιτική ολοένα και περισσότερο θα γίνεται πραγματικότητα στην πραγματική οικονομία.
Εύκολη μετάδοση
Η παρέμβαση της ελβετικής νομισματικής αρχής καθησυχάζει τις αγορές οι οποίες αντιδρούν σε κάθε καλό και κάθε κακό νέο με την ένταση που οι συνθήκες επιβάλλουν. Οι υπερβολικές κινήσεις σε τέτοιες περιπτώσεις είναι το βασικό χαρακτηριστικό των καιρών. Αυτό όμως που αποτελεί σημείο αναφοράς και δεν θα πρέπει να αγνοηθεί είναι ότι η κρίση που ξεκίνησε σε μια μη συστημική τράπεζα της Αμερικής μεταφέρθηκε στην Ευρώπη μέσω μιας συστημικής τράπεζας η οποία δίκαια ή άδικα βρέθηκε στο κέντρο των εξελίξεων, προκαλώντας εποπτική παρέμβαση.
Όχι άδικα
Το 2023 χαρακτηρίζεται ως το έτος της τεχνητής νοημοσύνης και όχι άδικα. Η νέα έκδοση με κωδικό ChatGPT4 της δημοφιλούς εφαρμογής είναι γεγονός, αναγκάζοντας όλους να παραδεχτούν ότι η νέα εποχή ξεκίνησε χωρίς περιθώρια για πισωγυρίσματα. Η τεχνολογία που προσφέρεται είναι πανίσχυρη και πλέον το ζητούμενο είναι κατά πόσον αυτή θα αξιοποιηθεί με τον κατάλληλο τρόπο. Ειδικοί της αγοράς, που γνωρίζουν καλύτερα από όλους τις δυνατότητες του νέου εργαλείου, εκφράζουν ανησυχίες ότι αυτό που θα επικρατήσει θα είναι μια κανονικότητα με λιγότερη ιδιωτικότητα για τους χρήστες του διαδικτύου και περισσότερη συγκέντρωση εξουσίας σε ένα περιορισμένο κύκλο επιχειρηματικών γιγάντων. Σε κάθε περίπτωση, αυτό που θα συζητηθεί πολύ το επόμενο διάστημα θα είναι η ανάγκη για εποπτεία και ρύθμιση αυτής της νέας δυνατότητας. Αν κάτι τέτοιο είναι εφικτό, είναι κάτι που θα φανεί στη συνέχεια, αν και στο παρελθόν αντίστοιχες προσπάθειες έπεσαν στο κενό.
Δεν αρκεί το τουριστικό background
Μπορεί να ανταποκριθεί ο νέος υφυπουργός και να διατηρήσει τον ίδιο ρυθμό στην προσπάθεια ανανέωσης στον τουρισμό; Χωρίς να θέλουμε να μηδενίσουμε το έργο που επιτελέστηκε επί ΚΟΤ, και χωρίς να ωραιοποιούμε καταστάσεις στην μετά υφυπουργείου εποχή, το γενικό συμπέρασμα μετά από μια τετραετία Σάββα Περδίου είναι ένα -το επίπεδο στο κυπριακό τουριστικό προϊόν έχει αναβαθμιστεί και τόλμησε να ξεμυτίσει από το κλασσικό μοντέλο τουρισμού ηλίου και θαλάσσης. Μπορεί ο διάδοχός του να κτίσει σε αυτές τις νέες βάσεις ή θα μείνει σε πρακτικές που θυμίζουν κάτι από παλιά; Δεν αρκεί το τουριστικό background και η θητεία στον ΚΟΤ για να πείσει ότι μπορεί να συνεχίσει και ίσως πρέπει να γίνει ξεκάθαρο και από τον ίδιο ότι αναχρονιστικές νοοτροπίες και αντιλήψεις στον τουρισμό, έχει πλέον παρέλθει. Κυρίως δε, ας μην επιστρέψουμε σε εποχές που το ενδιαφέρον μονοπωλούσαν οι συμφωνίες με τους tour operators και τα πακέτα all inclusive. Καλό είναι να παραμείνει η νέα ισορροπία μεταξύ μεμονωμένων και οργανωμένων τουριστών. Να μην επιστρέψουν τα πακέτα all inclusive στις παλιές τους δόξες. Γιατί ο τουρισμός είναι για όλους. Από το περίπτερο στη γωνία του δρόμου, την ταβέρνα στη δίπλα πόλη, το κέντρο και την ύπαιθρο, το επισκέψιμο εργαστήρι χειροτεχνίας, το γραφικό καφενείο στα Λεύκαρα και την Καλλέπεια της Πάφου. ΥΓ. Στα θετικά το ρεκόρ των αφίξεων Γερμανών τουριστών που αναμένονται φέτος, αλλά απλώς να θυμίσουμε ότι πρόκειται για αποτέλεσμα δουλειάς χρόνων και όχι θέμα ημερών.