ΔΗΚΤΗΣ
Το 2025 αναμένεται πως θα είναι έτος συνταξιοδοτικής μεταρρύθμισης, αφού όλοι πλέον αντιλαμβάνονται πως η συνταξιοδοτική επάρκεια μιας μεγάλης μάζας του πληθυσμού υπολείπεται του αναμενόμενου και χρειάζεται ενίσχυση. Είναι προς αυτή την κατεύθυνση που η κυβέρνηση προσανατολίζεται στην ένταξη ενός τέταρτου πυλώνα που αφορά στην κοινωνική σύνταξη και θα σχηματίζεται από εισφορές που το κράτος θα καταβάλλει βάσει κριτηρίων. Το 2025 αναμένεται επίσης πως θα φέρει και νέα προϊόντα του τρίτου πυλώνα αυτή τη φορά, που έχει να κάνει με την προσωπική αποταμίευση. Προϊόντα που θα είναι πανευρωπαϊκά εποπτευόμενα και θα προσφέρουν ισόβια επένδυση με χαμηλά έξοδα διαχείρισης. Του χρόνου θα επιδιωχθεί επίσης και η πολυ-αναμενόμενη ενίσχυση του δεύτερου πυλώνα με την υποχρεωτική ένταξη όλων των εργαζομένων σε επαγγελματικά σχέδια συντάξεων.
Ανάπτυξη σε πολλούς τομείς
Τη χρονιά που ολοκληρώνεται, η Κύπρος πέτυχε σημαντική ανάπτυξη καταφέρνοντας να πλασαριστεί στις πρώτες θέσεις κατάταξης στην Ευρωζώνη. Η ανάπτυξη για φέτος αναμένεται να ξεπεράσει 3,5% στηριζόμενη στην καλή πορεία των βασικών τομέων της κυπριακής οικονομίας, όπως είναι ο τουρισμός, τα ακίνητα, η ναυτιλία και οι επαγγελματικές υπηρεσίες. Σημαντική ώθηση επίσης δόθηκε και από τους νέους τομείς όπως είναι η τεχνολογία, η ενέργεια, η παιδεία και η υγεία. Για το 2025 αναμένεται ανάπτυξη γύρω στο 3% λόγω της ψηλής βάσης του 2024. Σημαντικότερες προκλήσεις για το 2025 παραμένουν οι εξελίξεις στον τομέα της τεχνολογίας, οι περιβαλλοντικές μεταβολές και οι κοινωνικές αναταράξεις.
Η θετική ψυχολογία φάνηκε στα ψώνια
Όσοι ξέρουν από καταναλωτική συμπεριφορά γνωρίζουν ότι η θετική ψυχολογία είναι το παν. Έτσι και στην περίπτωση της Κύπρου, η χριστουγεννιάτικη αγορά βρήκε τους καταναλωτές με θετική διάθεση, καταγράφοντας πέραν των προσδοκιών επιδόσεις. Οι κυριότεροι λόγοι για τους οποίους επικρατεί θετική ψυχολογία είναι τα θετικά οικονομικά νέα και οι αναβαθμίσεις από τους ξένους οίκους, το αυξημένο αίσθημα ασφάλειας λόγω του δυτικού προσανατολισμού της εξωτερικής πολιτικής και οι συνθήκες πλήρους απασχόλησης που επικρατούν στην οικονομία. Στην εξίσωση δεν θα πρέπει να αγνοηθεί και η αποκλιμάκωση του πληθωρισμού που επέτρεψε καλύτερες από τις αναμενόμενες τιμές.
Αρχίζουν τα δύσκολα για υποθαλάσσιο
Με τις παρατηρήσεις των συμβούλων της Δημοκρατίας στη βαλίτσα του μεταβαίνει στην Αθήνα ο υπουργός Ενέργειας για να λάβει διευκρινίσεις σε σχέση με το ενδεχόμενο επένδυσης στο μετοχικό κεφάλαιο του υποθαλάσσιου καλωδίου ηλεκτρικής διασύνδεσης. Πάντως, από τα συμφραζόμενα και τις δηλώσεις κατά την αναχώρηση, το κλίμα δεν είναι καλό και μάλλον έχουν προκύψει εμπόδια. Υπενθυμίζουμε ότι τις προάλλες η κατασκευάστρια εταιρεία του καλωδίου αποφάσισε την επένδυση στο μετοχικό κεφάλαιο της εταιρίας ειδικού σκοπού που θα κατασκευάσει την υποδομή. Η υπόθεση υποθαλάσσια ηλεκτρική διασύνδεση, που απασχόλησε έντονα το 2024 και προκάλεσε αρνητική εντύπωση στην ΕΕ που είναι θερμός υποστηρικτής του έργου, αναμένεται στις αρχές του νέου έτους να οδηγηθεί σε τελική κατάληξη, και αναλόγως της απόφασης θα προκληθούν σημαντικές πολιτικές και οικονομικές εξελίξεις.
Το 2025 οι εξελίξεις για τον Ακάμα
Δεν θα ολοκληρωθεί φέτος το πόρισμα για την πρώτη φάση των έργων οδικού δικτύου στον Ακάμα, αφού η επιτροπή που το εξετάζει πήρε παράταση. Με βάση απόφαση του Υπουργικού Συμβουλίου το πόρισμα θα έπρεπε να παραδοθεί μέχρι το τέλος Δεκεμβρίου, όμως το πλήθος των στοιχείων, όπως λέει η αρμόδια υπουργός, δικαιολογεί νέα παράταση. Υπενθυμίζουμε ότι τα έργα στον Ακάμα ξεκίνησαν το 2023 και πάγωσαν λίγους μήνες μετά, τον Δεκέμβριο του ίδιου έτους λόγω παρατυπιών και έκτοτε γίνεται έρευνα για να εντοπιστούν ευθύνες που μάλλον έχουν παραγραφεί. Όπως δήλωσε η υπουργός Γεωργίας, η πρώτη φάση του έργου αναμένεται να παραδοθεί κανονικά το 2027, αλλά με μια πιο οικολογική προσέγγιση από ό,τι προηγουμένως, αφήνοντας να νοηθεί πως οι προηγούμενοι σχεδιασμοί ήταν εν γένει προβληματικοί.