ΔΗΚΤΗΣ
Ο Κωνσταντίνος Ηροδότου ανέλαβε διοικητής της κεντρικής τράπεζας το 2019, αφού προηγουμένως θήτευσε για δύο χρόνια στο προηγούμενο συμβούλιο, ως εκτελεστικό μέλος. Διαδέχθηκε τη Χρυστάλλα Γιωρκάτζη, η θητεία της οποίας σημαδεύτηκε από σειρά γεγονότων τα οποία δυναμίτισαν το κλίμα και προκάλεσαν πολιτικές συγκρούσεις. Μετά από μακρά περίοδο εσωτερικών τραπεζικών κρίσεων και πολιτικών αντιπαραθέσεων, ο Κωνσταντίνος Ηροδότου κατάφερε με την ανάληψη των καθηκόντων του να φέρει ηρεμία και να αποκαταστήσει την εικόνα της Κύπρου στην ΕΚΤ. Σήμερα η θητεία του ολοκληρώνεται, και μια νέα συζήτηση ξεκινά λόγω της πιθανής πρόθεσης του νέου προέδρου να τον αντικαταστήσει. Όσοι διαφωνούν με ένα τέτοιο ενδεχόμενο αναδεικνύουν τον κίνδυνο επιστροφής στα παλιά. Σημειώνουν μάλιστα, ότι η πιθανότητα διορισμού πρώην ανώτατου αξιωματούχου της Τράπεζας Κύπρου που βρέθηκε στο μάτι του κυκλώνα κατά την περίοδο του κουρέματος θα ξυπνήσει μνήμες και θα εγκαινιάσει ένα νέο κύκλο εσωστρέφειας τερματίζοντας την περίοδο νηνεμίας που εξασφάλιζε με την παρουσία του ο Κωνσταντίνος Ηροδότου.
Οι τρεις συνθήκες πριν τη μείωση
Πολλοί διερωτώνται πότε θα ξεκινήσει η μείωση των επιτοκίων. Η απάντηση προφανώς και δεν μπορεί να είναι μονολεκτική καθώς οι αποφάσεις ανήκουν στην ΕΚΤ η οποία εφαρμόζει την δική της μεθοδολογία. Όσοι αγωνιούν για την πορεία των επιτοκίων μπορούν μόνο να παρακολουθήσουν τον δημόσιο διάλογο που αναπτύσσουν οι οικονομολόγοι της Φρανκφούρτης. Σύμφωνα με πρόσφατες αναφορές, οι αποφάσεις για τα επιτόκια θα στηριχθούν στο τρίπτυχο, μελλοντική πορεία του πληθωρισμού, δυναμική του πληθωρισμού και βαθμός μετάδοσης των αυξημένων επιτοκίων στην οικονομία. Οι άμεσες προβλέψεις επιβεβαιώνουν την πορεία αποπληθωρισμού που ξεκίνησε από το προηγούμενο έτος την ίδια ώρα που η δυναμική παραμένει ασθενική ως προς την επίδραση που ασκεί στην αγορά εργασίας. Το ύψος των ονομαστικών επιτοκίων όπως έχει διαμορφωθεί συνεχίζει να επηρεάζει τη ζήτηση και να καθηλώνει τη ροή νέων δανείων τα οποία καταγράφουν αρνητικό ρεκόρ. Σε γενικές γραμμές τα δεδομένα συνηγορούν προς μείωση των επιτοκίων χωρίς κανένας να μπορεί να προσδιορίσει τη χρονική στιγμή.
Η παρατεταμένη περίοδος του μέλιτος ολοκληρώνεται
Ο ευρωπαϊκός τραπεζικός τομέας σε αντίθεση με τα όσα συνέβησαν στην οικονομία τα προηγούμενα χρόνια, κατάφερε να λειτουργεί σε ένα προστατευμένο περιβάλλον. Αυτό ήταν το αποτέλεσμα των δημοσιονομικών και νομισματικών μέτρων που λήφθηκαν από τα θεσμικά όργανα της Ε.Ε. αρχής γενομένης από την πανδημία και τα lockdowns. Αυτό δεν μπορεί να συνεχιστεί και ούτε αποτελεί το βασικό σενάριο για τους επόπτες οι οποίοι ενθαρρύνουν τις τράπεζες να χρησιμοποιήσουν τα κέρδη των προηγούμενων ετών για καλή προετοιμασία. Προς αυτή την κατεύθυνση οι τράπεζες καλούνται να συμπεριλάβουν τους νέους κινδύνους στα επιχειρηματικά τους μοντέλα και να προετοιμαστούν κατάλληλα, ενώ η εποπτεία θα προβαίνει στις δικές της αλλαγές που θα επιτρέψουν πιο αποτελεσματική ενάσκηση των καθηκόντων της.
Η παγκοσμιοποίηση επηρεάζει τις υπηρεσίες
Ζούμε στην εποχή που η πορεία προς την παγκοσμιοποίηση έχει ανατραπεί. Το τελευταίο διάστημα η παγκόσμια οικονομία παρουσιάζει στοιχεία έντονου κατακερματισμού –συνέπεια των γεωπολιτικών και υγειονομικών προκλήσεων. Εκτός από το εμπόριο, θύμα της νέας κατάστασης έχει πέσει και ο κλάδος των υπηρεσιών. Σύμφωνα με έρευνα του 2023 ο αριθμός των εμποδίων που έχουν αρθεί παρουσιάζει για πρώτη φορά υποχώρηση, χωρίς όμως ευτυχώς να παρατηρείται αύξηση των απαγορεύσεων. Στους επιμέρους κλάδους τα μεγαλύτερα προβλήματα εντοπίζονται στους τομείς των μεταφορών καθώς και των νομικών, λογιστικών και ελεγκτικών υπηρεσιών. Η εξέλιξη κρίνεται ως πολύ σημαντική καθώς πέραν του 50% των θέσεων εργασίας παγκοσμίως βρίσκεται στον κλάδο των υπηρεσιών.
Υφεση με πολιτικές αναταράξεις
Η μείωση της οικονομικής δραστηριότητας στη Βρετανία υπήρξε μεγαλύτερη από την αναμενόμενη και είχε ως αποτέλεσμα το τέταρτο τρίμηνο του 2023 να αποτελέσει περίοδο ύφεσης. Η πτώση του 0,3% σε συνδυασμό με την αρνητική επίδοση του τρίτου τριμήνου τοποθετεί τη βρετανική οικονομία σε κατάσταση τεχνητής ύφεσης. Η αρνητική εξέλιξη αναμένεται να προκαλέσει πολιτικούς τριγμούς καθώς ο πρωθυπουργός Σούνακ κατά την ανάληψη των καθηκόντων του είχε αναφερθεί στην ανάπτυξη της οικονομίας ως τον πρωταρχικό του στόχο.
