ΔΗΚΤΗΣ
Η περίοδος που ακολούθησε την πανδημία και τα lockdowns χαρακτηρίζεται από χαμηλή παραγωγικότητα. Η χαμηλή παραγωγικότητα είχε ως αποτέλεσμα να αυξηθούν οι τιμές καθώς το μοναδιαίο κόστος εργασίας αυξανόταν και οι επιχειρήσεις στην προσπάθειά τους να ανακτήσουν τα χαμένα κέρδη ανέβαζαν τις τιμές. Η συνέχεια είναι λίγο πολύ γνωστή. Οι εργαζόμενοι βλέποντας την αγοραστική τους δύναμη να υποχωρεί απαίτησαν μεγαλύτερους μισθούς δημιουργώντας εύφορο έδαφος για να σκαρφαλώσει ο πληθωρισμός σε ιστορικά επίπεδα. Την μεγαλύτερη αρνητική επίπτωση ως αποτέλεσμα του φαύλου κύκλου που μόλις περιγράψαμε είχε ο τομέας των υπηρεσιών, ο οποίος σε σημαντικό ποσοστό στηρίζεται στην εργασία για να αναπτυχθεί. Αυτό εξηγεί και γιατί ο πληθωρισμός στον κλάδο των υπηρεσιών παραμένει ακόμα στα ψηλά.
Οι μηχανισμοί που θα δώσουν το 2%
Ο τρόπος που οι κεντρικές τράπεζες παρεμβαίνουν για διόρθωση του πληθωρισμού είναι μέσω των επιτοκίων. Αυξάνοντας το κόστος του χρήματος παρεμβαίνουν προς την κατεύθυνση της συνολικής ζήτησης. Περιορίζοντας τη ζήτηση δημιουργούνται οι προϋποθέσεις για να εξέλθουμε από τον φαύλο κύκλο που περιγράψαμε στο προηγούμενο σχόλιο. Ο τρόπος που γίνεται αυτό είναι μέσω της απορρόφησης εκ μέρους των επιχειρήσεων του ολοένα αυξανόμενου μοναδιαίου κόστους εργασίας προκειμένου να αντιμετωπίσουν την υποχώρηση της ζήτησης. Κάνοντας αυτό, η αγοραστική δύναμη των εργαζομένων παύει να υποχωρεί ανεξέλεγκτα, οι απαιτήσεις για αυξήσεις στα ημερομίσθια περιορίζονται, και το μοναδιαίο κόστος εργασίας δεν αποτελεί αιτία ανατιμήσεων. Κάπως έτσι θεωρούν οι κεντρικοί τραπεζίτες πως θα λειτουργήσει η οικονομία καταφέρνοντας τον πολύ φιλόδοξο στόχο του 2%.
Εξυπνες δημόσιες επενδύσεις
Η νομισματική πολιτική «έκανε» τη δουλειά της σε μεγάλο βαθμό και πλέον αυτό που απομένει είναι η παρακολούθηση της πορείας των τιμών και η παρέμβαση εφόσον χρειαστεί. Το βάρος της ευθύνης πλέον, μεταφέρεται στη δημοσιονομική πολιτική, δηλαδή την οικονομική πολιτική που ασκούν οι κυβερνήσεις. Σε αυτό το πλαίσιο οι κυβερνήσεις καλούνται να επενδύσουν «έξυπνα», ξεκινώντας από το ανθρώπινο δυναμικό που θα πρέπει να αποκτήσει τις δεξιότητες του μέλλοντος. Η ανάγκη είναι μεγαλύτερη σε περιοχές όπως η Ευρώπη, όπου οι εξελίξεις στο δημογραφικό είναι τουλάχιστον απογοητευτικές. Απογοητευτικές γιατί το μεγαλύτερο ποσοστό εργαζομένων είναι ηλικιωμένοι και θα απαιτηθούν μεγάλες επενδύσεις σε εκπαίδευση και επανεκπαίδευση. Με απλά λόγια, η μεγαλύτερη πρόκληση των κυβερνήσεων είναι να προετοιμάσουν τις οικονομίες για το μέλλον
Επενδυτικοί σύμβουλοι του διαδικτύου
H ευρωπαϊκή αρχή κεφαλαιαγορών (ESMA) παρεμβαίνει με συστάσεις προς όσους αναρτούν περιεχόμενο στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης που μπορεί να θεωρηθεί ως επενδυτική συμβουλή. Σύμφωνα με τους κανονισμούς, σε αυτές τις αναρτήσεις θα πρέπει να προσδιορίζεται ο πάροχος, να διασφαλίζεται η αντικειμενικότητα και να γίνεται ρητή αναφορά σε περιπτώσεις πιθανής σύγκρουσης συμφέροντος. Επιπλέον υπενθυμίζεται πως όταν η ανάρτηση προέρχεται από επαγγελματίες του κλάδου, επιπρόσθετα θα πρέπει να αναφέρεται η μεθοδολογία, η διάρκεια, η αναγνώριση των κινδύνων και η χρονική περίοδος στην οποία ισχύει η συμβουλή πριν αναθεωρηθεί λαμβάνοντας υπόψη νέα δεδομένα.
Ψυχραιμία γιατί οι προσδοκίες είναι υπερβολικές
Οι προσδοκίες της αγοράς βρίσκονται προς την κατεύθυνση αντιστροφής της νομισματικής πολιτικής που θα προκαλέσει πολύ χαμηλότερα –σε σχέση με τα σημερινά– επιτόκια. Αξιωματούχοι και από τις δύο πλευρές του ατλαντικού επαναλαμβάνουν φορτικά ότι αυτό που προέχει είναι όλοι να παραμείνουν ψύχραιμοι. Πηγαίνοντας ένα βήμα παρακάτω, τονίζουν ότι τίποτα ακόμη δεν έχει κερδηθεί σε σχέση με τον πληθωρισμό, καθώς επικρατούν συνθήκες που δυνατόν να ανακόψουν την πτωτική πορεία και να δούμε ανάφλεξη. Ακόμη και στο σενάριο που τίποτα από αυτά δεν θα συμβεί, οι κεντρικοί τραπεζίτες επισημαίνουν πως οι προσδοκίες είναι υπερβολικές τόσο όσον αφορά τον αριθμό όσο και το ύψος των μειώσεων. Το μόνο που προς το παρόν επιβεβαιώνεται με κάθε επισημότητα είναι ότι η επόμενη κίνηση στα επιτόκια θα είναι πτωτική, χωρίς να προσδιορίζεται χρονικά αυτή η πράξη.