ΔΗΚΤΗΣ
Η στεγαστική κρίση που πλήττει την Κύπρο δεν μπορεί να αγνοηθεί από κανένα. Οι τιμές βρίσκονται στα ύψη και η δυνατότητα, ιδιαίτερα των νέων ανθρώπων, για ιδιοκατοίκηση γίνεται μακρινό όνειρο. Η κατάσταση είναι από εκείνες τις περιπτώσεις που χρήζει παρέμβασης από την Πολιτεία και τους θεσμούς της. Ο κυπριακός οργανισμός ανάπτυξής γης σίγουρα αποτελεί αρμόδιο φορέα μέσω του οποίου η κυβέρνηση μπορεί να ασκήσει κοινωνική πολιτική για να αμβλύνει το πρόβλημα για τις ευάλωτες ομάδες του πληθυσμού, στις οποίες πλέον περιλαμβάνονται και τα νεαρά ζευγάρια. Δυστυχώς η άμεση παρέμβαση του οργανισμού περιορίζεται στις έτοιμες οικιστικές μονάδες οι οποίες δεν μπορούν να διορθώσουν το πρόβλημα, αφού σε αριθμό είναι περιορισμένες. Στο άμεσο μέλλον θα χρειαστεί να απλοποιηθούν οι διαδικασίες προσφορών για ανέγερση νέων οικιστικών μονάδων, έτσι ώστε να επιταχυνθεί η παρέμβαση στην αγορά.
Δουλειά 15 χρόνων
Το έχουμε ξαναπεί, θα το πούμε και τώρα. Η μεταρρύθμιση δεν είναι το δυνατό μας σημείο παρόλο που μας αρέσει να την επικαλούμαστε ως πανάκεια για κάθε θέμα που προκύπτει. Ο λόγος για την τοπική αυτοδιοίκηση που, αν και σε κανένα δεν αρέσει το αποτέλεσμα, όλοι παραμένουν προσηλωμένοι στο να εφαρμόσουν κάτι το οποίο δεν φαίνεται λειτουργικό στο χαμηλό επίπεδο. Και ενώ όλοι θα περίμεναν πως τουλάχιστον στο ψηλό επίπεδο, επαρχιακοί οργανισμοί, τα πράγματα θα ήταν ξεκάθαρα και λειτουργικά, ούτε αυτό συμβαίνει. Από τα λίγα που βγαίνουν προς τα έξω, αυτοί οι νεοσύστατοι οργανισμοί ούτε διοικητικά αλλά ούτε και οικονομικά είναι ικανοί να επιτελέσουν την αποστολή τους. Κατά τα άλλα αυτό είναι το αποτέλεσμα επίπονης δουλειάς 15 χρόνων.
Από τα λόγια στις πράξεις
Ακούμε συχνά πως η Κύπρος χρειάζεται ένα νέο οικονομικό μοντέλο ανάπτυξης που να είναι ανθεκτικό. Για την προσέγγιση του στόχου είναι απαραίτητη η δημιουργία πηγών προστιθέμενης αξίας στην οικονομία, οι οποίες θα την θωρακίσουν από τις μεταβλητές στο εξωτερικό περιβάλλον. Η προστιθέμενη αξία για να προκύψει θα πρέπει να επικεντρωθούμε στην καινοτομία – και άρα στην έρευνα. Σύμφωνα με τα στοιχεία του 2022, η Κύπρος δαπανά κάτω του 1% του ΑΕΠ της σε έρευνα, όταν η Ε.Ε. κατά μέσο όρο βρίσκεται πάνω από το 2%. Αν μάλιστα λάβουμε υπόψη το κυπριακό ΑΕΠ σε απόλυτους αριθμούς, αμέσως θα αντιληφθούμε ότι η πραγματική δαπάνη είναι εντελώς απογοητευτική. Συνεπώς είναι καλό που με κάθε ευκαιρία περιγράφουμε τι θέλουμε, είναι όμως ακόμα καλύτερο να πράττουμε ανάλογα.
Κρυμμένοι πίσω από το 3%
Το 2024 είναι η χρονιά που οι πολίτες στην Κύπρο βιώνουν στον μέγιστο βαθμό την ακρίβεια. Σε απόλυτα βασικά προϊόντα κατανάλωσης (π.χ. λάδι και ζάχαρη) οι αυξήσεις μόνο για φέτος προσεγγίζουν το 20%. Σε αυτές τις αυξήσεις θα πρέπει να προστεθούν και οι αυξήσεις του 2023. Συνεπώς η κρίση αγοραστικής δύναμης των μισθών κορυφώνεται και η δυσαρέσκεια εντείνεται, μιας και ουσιαστικά μέτρα στήριξης δεν έχουν μέχρι στιγμής εμφανιστεί. Οι ευάλωτες ομάδες του πληθυσμού είναι προφανώς οι χαμένοι, καθώς ο πληθωρισμός των φτωχών, όπως αποκαλείται, είναι πολλαπλάσιος αυτού που καταγράφουν οι δείκτες. Αυτοί οι άνθρωποι που θα έπρεπε να προστατεύονται από την ΑΤΑ αφήνονται στο έλεος του θεού, την ίδια ώρα που η μεσαία τάξη κατρακυλά. Κατά τα άλλα η αδράνεια όσων θα έπρεπε να ασκούν κοινωνική πολιτική κρύβεται πίσω από το 3% που καταγράφουν οι δείκτες του πληθωρισμού.
Ωρα για δράση
Η κατάσταση με τις ψηλές θερμοκρασίες έχει φτάσει στο απροχώρητο. Τον μήνα Ιούλιο, σύμφωνα με τη μετεωρολογική υπηρεσία, πάνω από τις μισές μέρες υπήρξε προειδοποίηση για θερμοκρασίες πάνω από το επίπεδο επικινδυνότητας. Αυτό προφανώς επηρεάζει την οικονομική δραστηριότητα ποικιλοτρόπως. Το αξιοπερίεργο είναι ότι κανένας δεν το εντοπίζει για να ξεκινήσει μια συντονισμένη προσπάθεια, σε όλα τα επίπεδα, εμπλέκοντας την κεντρική κυβέρνηση και την τοπική αυτοδιοίκηση, για να παραχθούν δράσεις για βελτίωση του μικροκλίματος.
