ΔΗΚΤΗΣ
Δεύτερος πυλώνας
Η αναμενόμενη αύξηση των επιτοκίων κατά 0,5% στο 2% από την ΕΚΤ συνοδεύτηκε και από την πολύ σημαντική απόφαση για έναρξη μείωσης του χαρτοφυλακίου ομόλογων ύψους €8 τρισ. κατά €15 δισ. μηνιαίως αρχής γενομένης από τον Μάρτιο του 2023. Με αυτή την απόφαση η ΕΚΤ εντάσσει και τον δεύτερο πυλώνα στην προσπάθεια αντιμετώπισης του πληθωρισμού.
Αυξήσεις και αισιοδοξία
Οι κεντρικές τράπεζες παρόλο που αφήνουν να εννοηθεί μέσα από τις δηλώσεις τους ότι έχουμε δει την κορυφή του πληθωρισμού, συνεχίζουν την ανοδική πορεία των επιτοκίων. Η αμερικανική FED προχώρησε σε ακόμη μια αύξηση των επιτοκίων, διαμορφώνοντας τη βάση στο 4,50% που αποτελεί την υψηλότερη τιμή των τελευταίων 15 ετών. Η ελβετική κεντρική τράπεζα με την τρίτη κατά σειρά αύξηση εντός του 2022 ανέβασε το επιτόκιο κατά 0,5% στο 1%, ενώ σημειώνει πως ίσως να μη χρειαστούν περαιτέρω κινήσεις. Η τράπεζα της Αγγλίας με αύξηση μισής ποσοστιαίας μονάδας ανεβάζει το επιτόκιο στο 3,5%, καθώς παλεύει να αντιμετωπίσει ιστορικά υψηλό πληθωρισμό που έχει να εμφανιστεί εδώ και 41 χρόνια.
Νομισματική πολιτική
Ακούμε συχνά τον όρο νομισματική πολιτική και σε αρκετές περιπτώσεις υπάρχει παρανόηση τι ακριβώς εννοούμε, πώς ασκείται και ποιοι έχουν την ευθύνη των αποφάσεων. Ως νομισματική πολιτική ορίζεται η απόφαση σε σχέση με το κόστος και την ποσότητα του χρήματος. Την ευθύνη για αυτού του είδους τις αποφάσεις έχουν οι κεντρικές τράπεζες. Το κύριο εργαλείο που χρησιμοποιούν οι κεντρικές τράπεζες είναι ο καθορισμός του επιπέδου των βασικών επιτοκίων. Με αυτό τον τρόπο επιχειρούν να επηρεάσουν έμμεσα τα προσφερόμενα από τις εμπορικές τράπεζες επιτόκια σε ιδιώτες και επιχειρήσεις.
Κύπρος και κρυπτονομίσματα
Η χρεοκοπία της FTX αποτελεί αυτή την περίοδο θέμα δικαστικής διαδικασίας στις ΗΠΑ. Η FTX ιδρύθηκε το 2018 και πέτυχε να καταστεί ένα από τα 5 σημαντικότερα ανταλλακτήρια κρυπτονομισμάτων στον κόσμο με διασυνοριακές δραστηριότητες και παγκόσμιο πελατολόγιο. Η εταιρεία ήταν συνδεδεμένη με πέραν των 100 εταιρειών στις πέντε ηπείρους, ενώ στην Ευρώπη είχε παρουσία μέσω εταιρείας εγγεγραμμένης στην Κύπρο. Η κυπριακή εταιρεία σύμφωνα με τα στοιχεία ανέστειλε τις εργασίες της στις 11 Νοέμβριου του 2022 κατόπιν παρέμβασης της επιτροπής κεφαλαιαγοράς που ακύρωσε την άδεια λειτουργίας της. Ανάμεσα στο ένα και πλέον εκατομμύριο εγγεγραμμένων πελατών της FTX, υπολογίζεται ότι περίπου το 10% συναλλάσσονταν με την κυπριακή συνδεδεμένη εταιρεία.
Τραπεζικές συγκεντρώσεις
Οι τράπεζες της ευρωζώνης που δεν ανήκουν στην κατηγορία των συστημικών τραπεζών και δεν εποπτεύονται σε συνεχή βάση από τον ενιαίο εποπτικό μηχανισμό αποτέλεσαν το αντικείμενο έρευνας της εποπτικής αρχής για το 2022. Σύμφωνα με τα ευρήματα, αυτές οι τράπεζες κατέχουν το 18% του τραπεζικού ενεργητικού, ενώ έχει παρατηρηθεί σημαντική συρρίκνωση στον αριθμό τους, οι οποίες πλέον ανέρχονται σε 2,089 οντότητες σε σχέση με 3,167 το 2014. Εντός του 2021 παρατηρήθηκε μείωση στον αριθμό αυτών των τραπεζών κατά 90. Αν και λιγότερες σε αριθμό λόγω συγκέντρωσης τα νέα «μεγαλύτερα» σχήματα παρουσιάζουν αντίστοιχη με τις συστημικές τράπεζες αύξηση στον ισολογισμό τους. Η μεγαλύτερη πρόκληση που αντιμετωπίζουν και απειλεί την επιβίωσή τους έχει να κάνει με τους χαμηλούς δείκτες κερδοφορίας.
Πρωταθλητές και ουραγοί
Η ακρίβεια στα τρόφιμα σκαρφάλωσε τον Οκτώβριο στο 16,1% σε ετήσια βάση, καταγράφοντας τη μεγαλύτερη αύξηση από τον Μάιο του 1974. Σε παγκόσμιο επίπεδο, πρωταθλητής στην ακρίβεια παραμένει η ευρωζώνη όπου ο πληθωρισμός συνεχίζει την ανοδική του πορεία σε αντίθεση με τις ΗΠΑ όπου η κατάσταση παρουσιάζει σημάδια αποκλιμάκωσης. Από τις 38 χώρες του ΟΟΣΑ οι 18 παρουσιάζουν διψήφια άνοδο του πληθωρισμού. Ενδιαφέρον παρουσιάζει και η μεμονωμένη κατάταξη των χωρών, με την Τουρκία να συνεχίζει να «προπορεύεται» με πληθωρισμό στο 85,5%, ενώ στην τελευταία θέση της κατάταξης ως ουραγός φιγουράρει η Ελβετία με πληθωρισμό στο 3%.
