Του Αθανάσιου Έλλις
Οι πιο κρίσιμες εκλογές στη σύγχρονη ιστορία της Αμερικής έχουν, προφανώς, πολλές παραμέτρους. Αφορούν πρωτίστως τους ίδιους τους Αμερικανούς, αλλά και ολόκληρο τον κόσμο.
Αφορούν την αντιμετώπιση της πανδημίας, τη διαχείριση της εγχώριας οικονομίας, που είναι η μεγαλύτερη του κόσμου, άρα και της παγκόσμιας, το διεθνές εμπόριο, τις σχέσεις με την Κίνα, τη Ρωσία, την Ευρώπη, τις εξελίξεις στη Μέση Ανατολή.
Η κάθε περιοχή του πλανήτη έχει τα δικά της προβλήματα στα οποία διαφορετικές χώρες επιδιώκουν διαφορετικές λύσεις, και ο ρόλος της Αμερικής, είτε θετικός είτε αρνητικός, είναι στις περισσότερες περιπτώσεις καθοριστικός.
Κάθε χώρα εστιάζει στα θέματα που την απασχολούν. Έτσι κάνει και η Ελλάδα, προσδοκώντας στη στήριξη, ή τουλάχιστον στην κατανόηση, της υπερδύναμης στις σχέσεις της με την Τουρκία, ιδιαίτερα σε αυτή τη χρονική συγκυρία όπου το θερμόμετρο στο Αιγαίο έχει ανέβει επικίνδυνα.
Το τελευταίο διάστημα τα μηνύματα και από τα δύο μεγάλα κόμματα εξουσίας των ΗΠΑ περιλαμβάνουν ευθεία κριτική κατά της Άγκυρας για τις προκλητικές της ενέργειες, και επαίνους προς την Αθήνα για την προσήλωσή της στον διάλογο και τις αρχές του διεθνούς δικαίου.
Στη σύνθετη εξίσωση που αφορά όχι μόνο τις ελληνοτουρκικές σχέσεις, αλλά ολόκληρο το παζλ της Ανατολικής Μεσογείου, είναι σαφές ότι η επόμενη κυβέρνηση των ΗΠΑ θα διαδραματίσει σημαντικό ρόλο. Πιθανώς θα χρειασθεί να προβεί σε συγκεκριμένες ενέργειες και να αναλάβει πρωτοβουλίες.
Μετά και την έξαρση των τελευταίων εβδομάδων με τις δολοφονικές επιθέσεις από ισλαμιστές εξτρεμιστές, αποκτά ακόμη μεγαλύτερη αξία η προσέγγιση του προέδρου της Αμερικής στο ευαίσθητο ζήτημα της συνύπαρξης των διαφορετικών θρησκειών στη διεθνή κοινότητα.
Κάτι ανάλογο ισχύει και σε ό,τι αφορά την εσωτερική συνοχή της αμερικανικής κοινωνίας –αποτελεί ίσως το σημαντικότερο διακύβευμα– η οποία τα τελευταία χρόνια δοκιμάζεται σε επικίνδυνο βαθμό. Στη διάρκεια της προεκλογικής περιόδου, μάλιστα η κατάσταση επιδεινώθηκε ακόμη περισσότερο.
Μετά ένα μακρύ διάστημα μιας πρωτόγνωρης πόλωσης, οι επόμενες ημέρες, αρχής γενομένης από σήμερα, θα αποτελέσουν ένα σημαντικό και δύσκολο τεστ ειρηνικής συνύπαρξης. Οι θεσμοί, που αποτελούν τους ισχυρότερους συνεκτικούς κρίκους –η εκτελεστική, η νομοθετική, αλλά και η δικαστική εξουσία– καλούνται το επόμενο διάστημα να προβούν σε πράξεις, συμβολικές και ουσιαστικές, και να λάβουν αποφάσεις που θα διασφαλίζουν ότι οι Αμερικανοί δεν βρίσκονται φυλετικά, εθνοτικά και θρησκευτικά, σε σύγκρουση μεταξύ τους.
Αυτό είναι το στοίχημα για αυτή τη μεγάλη χώρα των 350 εκατομμυρίων. Να υπερβεί τον βαθύ διχασμό, να επουλώσει τις πληγές, και να χαράξει νηφάλια και σε πνεύμα συναίνεσης και συνεργασίας την «επόμενη μέρα», όχι μόνο για την ίδια, αλλά σε σημαντικό βαθμό, και για τον υπόλοιπο κόσμο.
