Τη δημιουργία μιας υπερεθνικής τράπεζας, στην οποία θα συμμετέχει και η Βρετανία, φέρονται ότι συζήτησαν την περασμένη εβδομάδα στις Βρυξέλλες, σε έναν «μυστικό δείπνο» Ευρωπαίοι και Βρετανοί αξιωματούχοι. Σύμφωνα με το Politico, το οποίο επικαλείται αξιωματούχους που έχουν γνώση της συνάντησης και του θέματος, αυτό το ταμείο θα παρακάμπτει την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, θα εμπλέκει τους Βρετανούς και θα επιτρέπει αμυντικές δαπάνες εκτός ισολογισμού. Στόχος, ο επανεξοπλισμός της Ευρώπης το ταχύτερο δυνατό.
Σύμφωνα με το δημοσίευμα, στη συνάντηση, που οικοδέσποινα είχε την Πολωνία, συμμετείχαν αξιωματούχοι των υπουργείων Οικονομικών από τη Σουηδία, τη Δανία, τη Φινλανδία, την Πολωνία, την Ολλανδία και το Ηνωμένο Βασίλειο. Θέμα της ήταν η από κοινού αγορά όπλων και η μείωση του κόστους των αμυντικών προμηθειών.
Η συζήτηση βασίστηκε σε πρόταση της Βρετανίας, την οποία έχει δει το Politico. Το σχέδιο θα επιτρέπει στις συμμετέχουσες κυβερνήσεις να μη συνυπολογίζουν τις δαπάνες για τον στρατιωτικό εξοπλισμό στον εθνικό τους προϋπολογισμό, ώστε να ξεπερνούν τυχόν περιορισμούς στα όρια δημόσιων δαπανών.
«Οι Βρετανοί έχουν περιορισμό στις δημοσιονομικές τους δαπάνες, επομένως ενδιαφέρονται πολύ για κάτι τέτοιο», δήλωσε στο Politico κυβερνητικός αξιωματούχος.
Το σχέδιο προβλέπει ότι το νέο ταμείο θα μπορεί να αγοράζει απευθείας όπλα για λογαριασμό των μελών, κάτι που δεν μπορεί να κάνει η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων, τουλάχιστον επί του παρόντος, με στόχο να αξιοποιήσει μια ειδική δεξαμενή επενδυτών που θα μπορούν να υποστηρίζουν τον αμυντικό τομέα.
«θα αποφύγουμε τον έλεγχο της Κομισιόν και γι’ αυτό το σχέδιο είναι ελκυστικό», δήλωσε διπλωμάτης της Ευρωπαϊκής Ενωσης.
Ο εξειδικευμένος χαρακτήρας του ταμείου, θεωρητικά, θα μπορούσε να βελτιώσει τους όρους δανεισμού.
Οι Ευρωπαίοι αξιωματούχοι, ωστόσο, δεν είναι πεπεισμένοι ότι αυτή η έξυπνη χρηματοοικονομική μηχανική θα είναι αρκετή για να πείσει τις χώρες της Νότιας Ευρώπης -συμπεριλαμβανομένων της Γαλλίας, της Ιταλίας και της Ισπανίας- να εγκαταλείψουν την προτίμησή τους για επιχορηγήσεις που υποστηρίζονται από την Κομισιόν και χρηματοδοτούνται από κοινό δανεισμό της ΕΕ από τις κεφαλαιαγορές.
Χώρες όπως η Ισπανία και η Ιταλία φοβούνται ότι η ανάληψη πρόσθετου χρέους στο εσωτερικό για την άμυνα θα μπορούσε να βλάψει τις αξιολογήσεις τους στην αγορά και να τρομάξει τους επενδυτές. Τα κράτη της Βόρειας Ευρώπης, αντίθετα, είναι απρόθυμα να υποστηρίξουν οποιοδήποτε σχέδιο βασίζεται στον αμοιβαίο δανεισμό.
Χώρες της Βαλτικής και κράτη εκτός Ε.Ε., όπως η Νορβηγία, θα μπορούσαν να ενδιαφερθούν να ενταχθούν στο βρετανικό σύστημα, αλλά ορισμένοι αξιωματούχοι φοβούνται ότι αν προχωρήσουν χωρίς τη Νότια Ευρώπη υπάρχει κίνδυνος να διευρυνθεί το αμυντικό χάσμα στην Ευρώπη, καθώς τα τελευταία δεν δαπανούν τόσο πολύ για την άμυνα.
Η βρετανική πρωτοβουλία έρχεται σε άμεσο ανταγωνισμό με το σχέδιο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής να προσφέρει ένα πακέτο δανείου 150 δισεκατομμυρίων ευρώ για την υποστήριξη κοινών αμυντικών προμηθειών, από το οποίο, λόγω Brexit, αποκλείεται το Ηνωμένο Βασίλειο.
Απελευθερώνει δημοσιονομικό χώρο
Σε σύγκριση με τις πρωτοβουλίες της ΕΕ, το σύστημα που προτείνει το Λονδίνο δημιουργεί ένα δημοσιονομικό πλεονέκτημα για τις κυβερνήσεις, μετατοπίζοντας το «προκαταρκτικό κόστος κεφαλαίου για την αγορά» στρατιωτικού εξοπλισμού στον ισολογισμό του νέου ιδρύματος, απελευθερώνοντας τον δικό τους. Αντίθετα, οι κυβερνήσεις θα ευθύνονται μόνο για τόκους χρέους και έξοδα συντήρησης.
Αυτή η δομή, πρόσθεσαν αξιωματούχοι, είναι προσαρμοσμένη για να απευθύνεται σε κράτη υπό γεωπολιτική πίεση -ιδιαίτερα εκείνα κοντά στη Ρωσία- καθώς αυξάνεται ο φόβος ότι η επιθετικότητα της Ρωσίας θα επεκταθεί πέραν της Ουκρανίας, την ώρα που οι ΗΠΑ του Ντόναλντ Τραμπ απειλούν με απεμπλοκή από την άμυνα της Ευρώπης.
Την ίδια ώρα, βασικά ερωτήματα παραμένουν αναπάντητα. Αυτά είναι π.χ. με ποιο τρόπο θα διοικείται το προτεινόμενο ίδρυμα και ποιος θα λαμβάνει τις τελικές τελικά αποφάσεις, κυρίως διότι έχει στόχο να λειτουργεί εκτός των αρμοδιοτήτων της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.
Να σημειωθεί ότι το Ηνωμένο Βασίλειο δεν είναι το μόνο που εξετάζει εναλλακτικές λύσεις. Η Πολωνία, που ασκεί επί του παρόντος την ευρωπαϊκή προεδρία, ζήτησε από τη δεξαμενή σκέψης Bruegel να συντάξει τη δική της εκδοχή για τη δημιουργία μιας «τράπεζας επανεξοπλισμού», η οποία θα συζητηθεί σε άτυπη συνάντηση των υπουργών Οικονομικών στη Βαρσοβία το Σάββατο. Και αυτό, σύμφωνα με διπλωμάτη της Ε.Ε., «δείχνει τη διάθεση να εξεταστεί ένας μηχανισμός σαν αυτόν», λέει το Politico.
Πηγή: Politico
