Του Μανώλη Κωστίδη
ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΗ – ΑΝΤΑΠΟΚΡΙΣΗ. Καθώς δημοσιεύματα φέρουν την Τουρκία να ετοιμάζεται να μεταφέρει και να εγκαταστήσει πυραυλικά συστήματα S-400 στη Συρία, το Ισραήλ πραγματοποίησε αργά χθες το βράδυ μπαράζ βομβαρδισμών στα συριακά εδάφη.
Στόχος έγινε το στρατιωτικό αεροδρόμιο της Χάμα, η αεροπορική βάση Τ4 στη Χομς, καθώς και η συνοικία Μπάρζα της Δαμασκού όπου βρίσκεται κέντρο επιστημονικής έρευνας, όπως μεταδίδει το συριακό πρακτορείο ειδήσεων SANA. Σύμφωνα με το Ισραήλ, το κέντρο εξυπηρετούσε σκοπούς του προγράμματος ανάπτυξης πυραύλων και χημικών όπλων.
Λίγη ώρα αργότερα ο στρατός επιβεβαίωσε τα χτυπήματα λέγοντας πως στοχοποιήθηκαν κατά κύριο λόγο στρατιωτικές βάσεις και υποδομές. Ωστόσο, διαφορετικές πηγές δήλωσαν στην εφημερίδα Jerusalem Post υπό καθεστώς ανωνυμίας πως οι βομβαρδισμοί είχαν σκοπό «να στείλουν ένα μήνυμα προς την Τουρκία: μην εγκαταστήσετε στρατιωτικές βάσεις στη Συρία και μην εμπλέκεστε με την ισραηλινή εναέρια δραστηριότητα».
Σε κάθε περίπτωση οι επιχειρήσεις έγιναν την ώρα που η Αγκυρα φέρεται να σχεδιάζει τη μεταφορά και ανάπτυξη των S-400 στη Συρία άρχισαν να κυκλοφορούν στη γειτονική χώρα, με τα μέσα ενημέρωσης να υποστηρίζουν πως αυτό το σχέδιο θα μπορούσε να βοηθήσει για την επιστροφή της Τουρκίας στο πρόγραμμα των F-35.
Οι τουρκικές εφημερίδες Turkiye και Sabah αλλά και η ιστοσελίδα Middle East Eye υποστηρίζουν πως «η Τουρκία έκανε επίσημο βήμα για να αναλάβει τον έλεγχο της στρατηγικής σημασίας αεροπορικής βάσης Tiyas (T4) στην καρδιά της Συρίας, σε μια περιοχή όπου η Αγκυρα σκοπεύει να αναπτύξει ένα πολυεπίπεδο δίκτυο αεράμυνας με συστήματα Hisar-O, Hisar-RF και Trench μεγάλου βεληνεκούς». Σύμφωνα με πληροφορίες, η Αγκυρα σχεδιάζει να μετατρέψει τη βάση σε ένα ολοκληρωμένο κέντρο αεράμυνας. Εξετάζει επίσης την προσωρινή ανάπτυξη των συστημάτων αεράμυνας S-400 στην περιοχή, εφόσον το εγκρίνει η Ρωσία.
Ο Ερντογάν αναζητεί λύση για τα ρωσικά πυραυλικά συστήματα ώστε να επανέλθει στο πρόγραμμα για τα F-35, διατηρώντας την ισορροπία μεταξύ Μόσχας και Ουάσιγκτον.
Πηγές που μίλησαν στα μέσα ενημέρωσης της γειτονικής μας χώρας αναφέρουν ότι θα ξεκινήσουν μεγάλης κλίμακας εργασίες κατασκευής και ανακατασκευής γύρω από τη βάση, ενώ εξετάζεται επίσης η προσωρινή ανάπτυξη συστημάτων S-400 στην περιοχή, σχέδιο που απαιτεί την έγκριση της Ρωσίας για να υλοποιηθεί.
«Στη σκιά αυτών των εξελίξεων ξεκίνησε ένας νέος γύρος διπλωματίας μεταξύ Αγκυρας και Ουάσιγκτον για την κρίση των S-400. Τούρκοι αξιωματούχοι βρίσκονται σε συνομιλίες με τις ΗΠΑ για την άρση των κυρώσεων και την επανένταξη στο πρόγραμμα F-35. Οι προτάσεις περιλαμβάνουν την απενεργοποίηση του συστήματος S-400 ή τη μεταφορά του σε βάση εκτός Τουρκίας».
Σε άρθρο που δημοσιεύεται στην αγγλόφωνη έκδοση της εφημερίδας Sabah επισημαίνεται πως «πρόσφατες αναφορές δείχνουν την προθυμία της Ουάσιγκτον να επιλύσει τη συνεχιζόμενη διαμάχη με την Αγκυρα. Δεδομένου ότι το ζήτημα εκτείνεται πέρα από ένα απλό πυραυλικό σύστημα, η Αγκυρα επιδιώκει να διατηρήσει μια ισορροπία μεταξύ Μόσχας και Ουάσιγκτον, προτιμώντας να μη διακινδυνεύσει τις σχέσεις της με καμία από τις δύο πλευρές εις βάρος της άλλης. Ενα από τα πιο εφικτά σενάρια που θα μπορούσαν να γίνουν αποδεκτά από τα τρία βασικά μέρη είναι η ανάπτυξη του συστήματος S-400 στη Συρία. Η ανάπτυξη των S-400 στη Συρία θα μπορούσε να αποτελέσει μέρος μιας κοινής αμυντικής συμφωνίας μεταξύ Δαμασκού και Αγκυρας». Μέσα σε αυτό το κλίμα, ο υπουργός Εξωτερικών της Τουρκίας Χακάν Φιντάν ταξίδεψε στο Παρίσι για να έχει επαφές με τον Γάλλο ομόλογό του Ζαν-Nοέλ Μπαρό, με στόχο «την ανάπτυξη των συνεργασιών στους τομείς της ενέργειας, των μεταφορών, του τουρισμού, της τεχνολογίας, του πολιτισμού και της εκπαίδευσης, να μεταφέρει τις απόψεις του για τη σημασία της συνεργασίας στον τομέα της αμυντικής βιομηχανίας και την άρση των εξαγωγικών περιορισμών, και να τονίσει για άλλη μία φορά τη σημασία της αποτελεσματικής συνεργασίας στον αγώνα κατά της τρομοκρατίας και μιας κοινής, όσο και αποφασιστικής στάσης στην αντιμετώπισή της».
Πάντως, στρατιωτικοί αναλυτές εκτιμούν πως στόχος της Aγκυρας είναι να εξασφαλίσει την οριστική έγκριση της Γαλλίας για την πώληση των πυραύλων Meteor στην Τουρκία. Είχε προηγηθεί η τηλεφωνική επαφή του Εμανουέλ Μακρόν με τον Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν με αφορμή τις ευχές για το μπαϊράμι των μουσουλμάνων.
Σύμφωνα με τα τουρκικά μέσα ενημέρωσης, ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν στις 17 Απριλίου θα πραγματοποιήσει επίσημη επίσκεψη στην Ιταλία και θα συναντηθεί με την πρωθυπουργό της χώρας, Τζόρτζια Μελόνι.
