Tον Ιανουάριο του 2023 ξεκινάνε οι εργασίες για την ανέγερση του Νέου Κυπριακού Μουσείου και υπολογίζεται ότι η διάρκεια του έργου θα είναι - βάσει προγραμματισμού- στους 42 μήνες με την αποπεράτωση του να ανεμένεται περί τα μέσα του 2026. Σήμερα Τετάρτη (14/12) έπεσαν οι υπογραφές στις 10 π.μ. στο Κυπριακό μουσείο Λευκωσίας, στην παρουσία του υπουργού Μεταφορών, Επικοινωνιών και Έργων, Γιάννη Καρούσου.
Η σημερινή μέρα αποτελεί ιστορική μέρα για τη χώρα μας, ιστορική μέρα για τον πολιτισμό μας, ιστορική μέρα για την πολιτιστική μας κληρονομιά, καθώς υπογράφουμε τη σύμβαση για την κατασκευή του νέου Κυπριακού Μουσείου στη Λευκωσία ανέφερε στην ομιλία του ο Υπουργός Μεταφορών, Επικοινωνιών και Έργων κ. Γιάννης Καρούσος.
Αυτούσια η ομιλία
Πρόκειται για ένα έργο το οποίο είχε εξαγγείλει ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας κ. Νίκος Αναστασιάδης και το είχε θέσει στις προτεραιότητες του, και σήμερα με μεγάλη μας χαρά και περηφάνια υπογράφουμε τη σύμβαση για την κατασκευή του. Πρόκειται για το μεγαλύτερο έργο στον προϋπολογισμό του κράτους, ύψους €144 εκ. περίπου περιλαμβανομένου του Φ.Π.Α., γεγονός που αποδεικνύει στην πράξη τη στήριξη της κυβέρνησης Νίκου Αναστασιάδη στον πολιτισμό.
Ένα από τα πράγματα για τα οποία είμαστε περήφανοι στην κυβέρνηση Νίκου Αναστασιάδη και ιδιαίτερα εμείς στο Υπουργείο Μεταφορών, Επικοινωνιών και Έργων είναι το ότι πετύχαμε να έχουμε υπό κατασκευή σημαντικά και πολυαναμενόμενα έργα, τα οποία ήταν απαίτηση των τοπικών κοινωνιών και φορέων για δεκαετίες.
Επιτρέψτε μου να αναφερθώ σε κάποια από αυτά. Μέσα στο 2022, παραδώσαμε, μεταξύ άλλων το νέο στάδιο της Λεμεσού, το Επαρχιακό Δικαστήριο Αμμοχώστου, τον βόρειο παρακαμπτήριο Γεροσκήπου όπως και το Νοσοκομείο Κυπερούντας. Επίσης, υπογράψαμε και υλοποιούμε την επένδυση στη Μαρίνα και Λιμάνι Λάρνακας. Ταυτόχρονα, είναι υπό κατασκευή σημαντικός αριθμός έργων του οδικού δικτύου, όπως ο αυτοκινητόδρόμος Πάφου – Πόλης, Λεμεσού – Σαϊττά, Ακρούντας – Διερώνας – Αρακαπά, ο περιμετρικός αυτοκινητόδρομος Λευκωσίας, ο αυτοκινητόδρομος Αστρομερίτη – Ευρύχου, η αναβάθμιση του δρόμου Λάρνακας – Δεκέλειας και Δερύνειας – Σωτήρας όπως και η αναβάθμιση της Λεωφορου Κάππαρη στο Παραλίμνι.
Επίσης, υλοποιούμε το έργο της φωτοεπισήμανσης, ενώ εντός Ιανουαρίου θα υπογραφεί και ο αυτοκινητόδρομος Λευκωσίας - Παλαιχωρίου (τμήμα Ανάγυια – Αγροκηπιά) και τις επόμενες μέρες η Ιπποκράτους – Αργυρουπόλεως.
Κυρίες και Κύριοι,
Σήμερα το Υπουργείο Μεταφορών, Επικοινωνιών και Έργων έχει υπό την ευθύνη του έργα και αναπτύξεις με προϋπολογισμούς που φτάνουν τα €3 δις.
€1,8 δις σε κυβερνητικά έργα και €1.2 δις η ανάπτυξη στο Λιμάνι και Μαρίνα της Λάρνακας.
Όσον αφορά έργα για τον πολιτισμό του τόπου μας και ιδιαίτερα τις αρχαιότητες μας, το Υπουργείο Μεταφορών, Επικοινωνιών και Έργων, ολοκλήρωσε την αναβάθμιση των μουσείων Πάφου και Λάρνακας, την ενοποίηση των αρχαιολογικών χώρων της Πάφου, και προχωρούμε με την ενοποίηση των αρχαιολογικών χώρων της Πόλης Χρυσοχούς και της Λάρνακας. Επιπρόσθετα, προχωρά το Μουσείο Ενάλιας Αρχαιολογίας στην Λάρνακα, ενώ αξίζει τον κόπο να αναφέρουμε ότι ένας σημαντικός αριθμός αρχαίων μνημείων (πίνακα Β’) όπως αρχαία μοναστήρια, εκκλησίες, εξωκλήσια, βρύσες, νερόμυλοι κ.ά. έχουν αναβαθμιστεί και αποκατασταθεί τα τελευταία χρόνια.
Δεν υπάρχει καμία αμφιβολία ότι σήμερα υλοποιούμε τη μεγαλύτερη αναπτυξιακή πολιτική που είχε ποτέ η χώρα μας.
Εδώ και πάρα πολλά χρόνια, ιδιαίτερα από τον καιρό που ήμουν Δήμαρχος της Αγίας Νάπας, υποστηρίζω θερμά τη στρατηγική της ολοκληρωμένης τουριστικής εμπειρίας, η οποία έχει ως στόχο τη δημιουργία εμπειριών και θετικών αναμνήσεων στους επισκέπτες μας, ούτως ώστε με την επιστροφή στο σπίτι τους να βεβαιωνόμαστε ότι θα «έχουν πάρει κάτι από την Κύπρο μας μαζί τους», δημιουργώντας έτσι την επιθυμία να επιστρέφουν πίσω σε εμάς, ως επαναλαμβανόμενοι επισκέπτες.
Ο τρόπος για να πετύχουμε την ολοκληρωμένη τουριστική εμπειρία είναι να δημιουργούμε σημεία αναφοράς όπως το Νέο Κυπριακό Μουσείο στη Λευκωσία, του οποίου υπογράφουμε τη σύμβαση για την κατασκευή σήμερα και θα αποτελέσει τη ναυαρχίδα των σημείων αναφοράς της Κύπρου. Φιλοδοξούμε να το καταστήσουμε ως το κατεξοχήν σημείο αναφοράς της χώρας μας αλλά και ένα από τα πιο σημαντικά μουσεία στον ευρωπαϊκό χώρο.
Πρόκειται για ένα μοναδικό μουσείο, ένα αξιοθέατο, ένα τοπόσημο, δηλαδή ένα έργο, που με την ιδιαίτερη αισθητική, αρχιτεκτονική ή και ιστορική σημασία του για μια περιοχή αποτελεί σήμα κατατεθέν, το οποίο θα προσφέρει εμπειρία στον επισκέπτη και θα τον εντυπωσιάζει. Πρόβλεψη μου είναι ότι θα καταστεί το νούμερο ένα σε επισκεψιμότητα αξιοθέατο της Κύπρου και θα αποτελεί την πρώτη επιλογή για τα εκατομμύρια τουρίστες μας, επίσης θα προσελκύσει σημαντικό αριθμό επισκεπτών στην πρωτεύουσα, με σημαντικά οικονομικά, κοινωνικά και πολιτιστικά οφέλη. Πολύ σημαντικό όμως είναι το ότι θα συγκαταλέγεται στα πιο σημαντικά μουσεία της Ευρώπης τόσο για τη μοναδική αρχιτεκτονική του, αλλά και για τα εκθέματα του και την εμπειρία που θα προσφέρει. Η Λευκωσία, με το μουσείο αυτό θα αποτελέσει σημείο αναφοράς και εξέλιξης στον ευρωπαϊκό πολιτιστικό χάρτη.
Όπως το Παρίσι έχει το μουσείο του Λούβρου, το Λονδίνο το Βρετανικό Μουσείο, η Αθήνα το Μουσείο της Ακρόπολης, έτσι και εμείς πλέον θα διαθέτουμε το Νέο Κυπριακό Μουσείο στην Λευκωσία, το οποίο μάλιστα θα λειτουργεί με ελεύθερη/δωρεάν είσοδο αφού ως κυβέρνηση έχουμε θεσμοθετήσει τη δωρεάν είσοδο στα μουσεία του Τμήματος Αρχαιοτήτων, αποδεικνύοντας στην πράξη ότι η κυβέρνηση Νίκου Αναστασιάδη στηρίζει τον πολιτισμό και ταυτόχρονα αφήνει ως παρακαταθήκη έργα για τις μελλοντικές γενιές.
Το Μουσείο, συνολικού εμβαδού 30.000τ.μ. (συμπεριλαμβανομένων υπογείων), θα ανεγερθεί σε οικόπεδο 40.000τ.μ., σε μια σημαντική κεντρική περιοχή της Λευκωσίας, στον χώρο του παλαιού Γενικού Νοσοκομείου, εμβαδού 40.000τ.μ. απέναντι από την Βουλή των Αντιπροσώπων και παρά το υφιστάμενο Κυπριακό Μουσείο και το Δημοτικό Θέατρο Λευκωσίας. Θα περιλαμβάνει μόνιμους εκθεσιακούς χώρους 5.500τ.μ. που θα φιλοξενούν γύρω στις 6.500 αρχαιότητες, χώρους περιοδικών εκθέσεων 1.000τ.μ., χώρους εκπαιδευτικών προγραμμάτων, εργαστήρια συντήρησης 2.000τ.μ., υπόγειους χώρους στάθμευσης, αποθήκες αρχαιοτήτων 5.000τ.μ, εστιατόριο, καφετέρια, βιβλιοθήκη, αμφιθέατρο, γραφεία, πωλητήριο/ art shop και εκτενή τοπιοτέχνηση των εξωτερικών χώρων. Στα έργα τοπιοτέχνησης θα περιλαμβάνεται και δημόσια πλατεία με σιντριβάνι, η οποία θα σηματοδοτήσει και θα αναβαθμίσει τη νέα, βελτιωμένη εικόνα του αστικού κέντρου.
Επιπλέον, στο συμβόλαιο περιλαμβάνονται και εργασίες αποκατάστασης/συντήρησης ενός διατηρητέου κτιρίου και η κατεδάφιση άλλων υφιστάμενων κτιρίων.
Το έργο έχει κατακυρωθεί στην κοινοπραξία «Iacovou - Cyfield (M) Joint Venture» έναντι ποσού συμβολαίου €143.924.216 περιλαμβανομένου του Φ.Π.Α.
Οι κατασκευαστικές εργασίες του έργου θα αρχίσουν τον Ιανουάριο του 2023 και θα αποπερατωθούν εντός 42 μηνών και στη σύμβαση προνοείται περίοδος συντήρησης δύο χρόνων και πρόνοια για διαπραγμάτευση για 10ετή συντήρηση. Μετά την ολοκλήρωση των κατασκευαστικών εργασιών, προβλέπεται περίοδος 18 μηνών για την ολοκλήρωση των μουσειογραφικών εργασιών, περιλαμβανομένης και της μεταφοράς και εγκατάστασης των εκθεμάτων. Ως εκ τούτου, αναμένεται παράδοση του Μουσείου σε 60 μήνες.
Η λεπτομερής μελέτη του έργου και τα έγγραφα των προσφορών εκπονήθηκαν από το Αρχιτεκτονικό Γραφείο «Theoni Xanthi XZA Architects LLC» ύστερα από αρχιτεκτονικό διαγωνισμό, υπό τον συντονισμό του Τμήματος Δημοσίων Έργων και στο συμβόλαιο της μελέτης περιλαμβάνεται πρόνοια για την επίβλεψη του έργου. Το έργο προσφοροδοτήθηκε από το Τμήμα Δημοσίων Έργων, το οποίο θα αναλάβει και τον συντονισμό, επίβλεψη και διαχείριση της σύμβασης.
Στο σημείο αυτό, θα ήθελα να συγχαρώ όλους τους συντελεστές αυτής της επιτυχημένης πορείας που μας οδήγησε σήμερα στην υπογραφή των συμβολαίων για την κατασκευή του Νέου Κυπριακού Μουσείου. Καταρχήν στους προκατόχους μου, κύριο Μάριο Δημητριάδη και κα Βασιλική Αναστασιάδου, τον πρώην και τέως Γενικό Διευθυντή του Υπουργείου Μεταφορών, Επικοινωνιών και Έργων κ. Αλέκο Μιχαηλίδη και κ. Σταυρό Μιχαήλ όπως και τον σημερινό αναπληρωτή Γενικό Διευθυντή κ. Γιάννη Νικολαΐδη.
Επίσης, οφείλω να συγχαρώ το Τμήμα Δημοσίων Έργων, το οποίο ανέλαβε όλη τη διαδικασία ωρίμανσης και προκήρυξης του έργου και ιδιαίτερα την Αναπληρώτρια Διευθύντρια κα Ελένη Κασκίρη και τους πρώην και τέως Διευθυντές κα. Χρυστάλλα Μαλλούπα, κ. Σωκράτη Ζαπίτη και τον κ. Αντώνη Κουτσούλλη, καθώς και τον τέως συντονιστή της σύμβασης κ. Φοίβο Ιακωβίδη και τη συντονίστρια κα Εύα Ιορδάνου, τον 1ό Αρχιτέκτονα Μιχάλη Παπαγεωργίου αλλά και την Υπεύθυνη του Κλάδου Προσφορών και Συμβολαίων του ΤΔΕ, κα. Αίμιλη Σπανού.
Θα ήθελα να συγχαρώ επίσης το Τμήμα Ηλεκτρομηχανολογικών Υπηρεσιών το οποίο είχε την ευθύνη ελέγχου των ηλεκτρολογικών και μηχανολογικών μελετών. Θερμά συγχαρητήρια επίσης, στο Τμήμα Αρχαιοτήτων, ο ρόλος του οποίου ήταν σημαντικός στο όλο εγχείρημα. Θέλω να συγχαρώ το επιστημονικό του προσωπικό και τους σύμβουλους του, υπό την καθοδήγηση της Διευθύντριας κας Μαρίνας Ιερωνυμίδου και των Εφόρων Μουσείων, τέως κας Δέσπως Πηλείδου και νυν κας Ευτυχίας Ζαχαρίου και του Εφόρου Μνημείων κ. Γιώργου Γεωργίου που καθόρισαν τη μουσειολογική προσέγγιση της νέας έκθεσης, διασφαλίζοντας παράλληλα την ασφαλή φύλαξη και έκθεση των κυπριακών αρχαιοτήτων στους χώρους του Νέου Κυπριακού Μουσείου.
Το Τμήμα Αρχαιοτήτων, διαθέτει την απαραίτητη εμπειρογνωμοσύνη και θα αναλάβει παράλληλα με την κατασκευή του κτιρίου, την υλοποίηση των δύο διαγωνισμών που αφορούν τις γραφιστικές εγκαταστάσεις και τις ψηφιακές εφαρμογές στο νέο μουσείο, μαζί με τη μεγάλη ευθύνη της συντήρησης και την τεράστια επιχείρηση της ασφαλούς μεταφοράς των αρχαιοτήτων.
Ευχαριστώ και το Διοικητικό Προσωπικό του Υπουργείου, την Πρώτη Διοικητικό Λειτουργό, κα Αφροδίτη Κουφτερού, την Ανώτερη Διοικητικό Λειτουργό, κα. Χρυστάλλα Χρίστου και την Διοικητικό Λειτουργό κα Αλεξία Χριστοφή που στήριξαν την όλη προσπάθεια.
Επίσης, θα ήθελα να ευχαριστήσω τον Υπουργό Υγείας Μιχάλη Χατζηπαντέλα, ο οποίος έλυσε το θέμα της μετακίνησης των ιατρικών υπηρεσιών, ένα θέμα που ήταν απαραίτητο να επιλυθεί πριν από την υπογραφή της σύμβασης
Κλείνοντας θα ήθελα να ευχαριστήσω την αρχιτέκτονα του Μουσείου κα. Θεώνη Ξάνθη. Αγαπητή Θεώνη είμαι σίγουρος ότι όπως και εμείς έτσι και εσύ θα νιώθεις περήφανη που ένα μεγαλεπήβολο και τόσο σημαντικό έργο που ανέλαβες, προχωρά στο στάδιο της υλοποίησης.
Ένα landmark μουσείο
Το εμβαδόν του κτηρίου ανέρχεται στα 40.000 τ.μ. εκ των οποίων τα 27 χιλ. τ.μ. αποτελούν κλειστούς χώρους. Θα φιλοξενεί έξι χιλιάδες εκθέματα ενώ περιλαμβάνει βιβλιοθήκη, αμφιθέατρο 300 θέσεων και χώρο στάθμευσης 380 θέσεων. Περιλαμβάνει επίσης μια τεράστια έκταση υπαίθριου χώρου που αρχίζει μπροστά από το κτήριο της Βουλής και εκτείνεται μέχρι τον Πεδιαίο ποταμό. Σύμφωνα με την αρχιτέκτονα του έργου, το νέο κτήριο θα ξεχωρίζει για τον βιοκλιματικό - ενεργειακό σχεδιασμό που θα εξασφαλίζει την ενεργειακή του απόδοση και θα αξιοποιεί τα κλιματικά δεδομένα με έμφαση στον φυσικό δροσισμό και φωτισμό. Θα περιλαμβάνει επίσης, χώρους εκθέσεων, εκπαιδευτικών εργαστηρίων, εργαστηρίων συντήρησης, αποθήκες αρχαιολογικού χώρου, και χώρους συνάντησης των επισκεπτών όπως για παράδειγμα, εστιατόριο και καφετέρια. Σε κοντινή απόσταση βρίσκονται το Αρχαιολογικό Μουσείο, η Βουλή των Αντιπροσώπων, το Δημοτικό Θέατρο Λευκωσίας, ο Θεατρικός Οργανισμός Κύπρου, η Λεβέντειος Πινακοθήκη, η αίθουσα Καστελλιώτισσα, το Δημαρχείο, η πλατεία Ελευθερίας και η Κυπριακή Βιβλιοθήκη.
Το έργο
Η προσφορά έχει κατακυρωθεί στην κοινοπραξία IACOVOU - CYFIELD JOINT VENTURE, με την προσφορά €120.938.000 πλέον Φ.Π.Α. Μαζί με το Φ.Π.Α, το κόστος του έργου ανέρχεται στα €144 εκατ. Υπενθυμίζεται ότι ο αρχικός προϋπολογισμός του μουσείου είχε υπολογιστεί γύρω στα €110- €115 εκατ., ωστόσο οι πληθωριστικές πιέσεις στις τιμές των πρώτων υλών διεθνώς, που επηρέασαν σημαντικά τον κατασκευαστικό τομέα οδήγησαν σε αύξηση του κόστους του έργου σε ακόμα €5-€10 εκατ.
Σημείο αναφοράς
Το ζητούμενο, είναι όχι μόνο η αναβάθμιση της Λευκωσίας, αλλά και της Κύπρου ευρύτερα, σε πολιτιστικό επίπεδο με προεκτάσεις και στον τουρισμό. Υπολογίζεται ότι οι επισκέπτες του μουσείου θα ανέρχονται σε 300 την ημέρα, με 90% αυτών να είναι τουρίστες, ενώ σύμφωνα με τους στόχους του Υπουργείου, τουλάχιστον το 1/5 των τουριστών θα επισκέπτεται το νέο κυπριακό μουσείο. Σύμφωνα με τον κ. Καρούσο, το μουσείο θα έρθει να προσφέρει στον επισκέπτη την εμπειρία που απουσιάζει από την Λευκωσία, να τον εντυπωσιάσει πριν μπει στο μουσείο και να του προσφέρει τη μουσειολογική εμπειρία, αφού μέσω της τεχνολογίας θα προσφέρεται το στοιχείο της διαδραστικότητας και της βελτίωσης της εμπειρίας κατά την επίσκεψη στον μουσειακό χώρο, στοιχείο που μπορεί να ενισχύσει το λεγόμενο word of mouth στο τουριστικό κοινό.
H ομιλία της Θεώνης Ξάνθη από το αρχιτεκτονικό γραφείο XZA στο πλαίσιο του 4ου Digital Agenda, και τη συζήτηση που ακολούθησε με τον υπουργό Μεταγορών κο Γιάννη Καρούσο, τον δήμαρχο Λευκωσίας Κωνσταντίνο Γιωρκάτζη, τον αρχιτέκτονα Χρίστο Πασά, και τον Βύρωνα Ιωάννου.
*Με πληροφορίες από ρεπορτάζ του Απόστολου Κουρουπάκη και της Μαρίας Ηρακλέους
