Του Απόστολου Κουρουπάκη
Ένας σπάνιος πίνακας του Αμμοχωστιανού Πολ Γεωργίου και ένα αριστουργηματικό έργο του 19ου αιώνα του Έλληνα ζωγράφου Νικηφόρου Λύτρα συγκαταλέγονται μεταξύ των 157 έργων τέχνης που θα δημοπρατηθούν από τη Cypria στη θερινή της δημοπρασία της 19ης Ιουνίου. Το ενδιαφέρον αναμένεται επίσης να κεντρίσει και μια νεκρή φύση του Χριστόφορου Σάββα, καθώς και πίνακας του Ιταλού Giuseppe Lorenzo Gatteri (1829 - 1884) με τίτλο «Ο Μπραγαδίν αρνείται να παραδώσει την Αμμόχωστο στους Τούρκους».
Ο Πολ Γεωργίου
Ο πίνακας «Άτιτλο» του Πολ Γεωργίου που θα δημοπρατηθεί δημιουργήθηκε την ώριμη περίοδο του καλλιτέχνη. Κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου, ο Πολ Γεωργίου φαίνεται να πειραματίζεται με τον μοντερνισμό, αποδίδοντας στις μορφές του γλυπτικές αξίες επηρεασμένες από τον Fernand Léger. Αυτός ο πειραματισμός με τη μοντέρνα ζωγραφική αποτυπώνεται έντονα στο «Άτιτλο», καθιστώντας το έργο συναρπαστικό δείγμα της ώριμης περιόδου της καλλιτεχνικής πορείας του Πολ Γεωργίου. Η Μαρίνα Στεφανίδη, κριτικός τέχνης, περιγράφει τον πίνακα ως εξής: «Ο Πολ Γεωργίου παρουσιάζει μια φαινομενικά συνηθισμένη βουκολική σκηνή με κέντρο μια καθισμένη Κύπρια χωρική. Ωστόσο, η σκηνή μετατρέπεται σε έναν υπερβατικό χορό όπου τα ζώα και οι φιγούρες στο υπόβαθρο μοιάζουν με αρχαϊκά κυπριακά ειδώλια. Ο χώρος, περιβαλλόμενος από την πυρωμένη-χρυσαφένια απόχρωση ενός εξιδανικευμένου χωραφιού με σιτάρι, αποκτά μια νέα, εντελώς υπερβατική διάσταση. Αυτός ο χώρος κυριαρχείται από μια διαχρονική ποιότητα και φτάνει σε ένα αινιγματικό αποκορύφωμα διαμαρτυρίας, ενσωματωμένο στη φιγούρα που στέκεται με το υψωμένο χέρι».
Ο πίνακας φαίνεται να συνδέεται με το έργο του Γεωργίου «Ξαναγέννηση», το οποίο παρουσιάστηκε μαζί με 219 έργα μεταξύ των οποίων έργα του Πολ Γεωργίου που βρίσκονταν στα Κατεχόμενα και επέστρεψαν στην Κυπριακή Δημοκρατία. Όπως αναφέρεται στο δελτίο Τύπου, σε αντίθεση με την επική αφήγηση του Πολ Γεωργίου στην «Ξαναγέννηση», αυτός ο πίνακας που δημοπρατείται δεν εξαναγκάζεται σε μια επική ή ομηρική αφήγηση, αποκτώντας έτσι μεγαλύτερη ζωγραφική ελευθερία. Οι μορφές αναπνέουν ελεύθερα στη απλοποιημένη σύνθεσή του, αφήνοντας χώρο στον θεατή να επιλέξει τις δικές του ερμηνείες και αναφορές. Παράλληλα, η γυμνή, στρογγυλεμένη γυναικεία μορφή παραπέμπει στην αρχέτυπη γυναικεία μορφή που αργότερα μετατράπηκε στην ενδημική Αφροδίτη της κυπριακή αρχαιότητας.
«Η μελλόνυμφος»
Σχετικά με τον πίνακα του Νικηφόρου Λύτρα (1832-1904)
«Η μελλόνυμφος» η δρ Νέλλη Μισιρλή, κριτικός τέχνης, θεωρεί ότι το συγκεκριμένο έργο του Λύτρα είναι η πρώτη από τις δύο γνωστές εκδοχές του έργου «Η Μελλόνυμφος». Το δεύτερο έργο πουλήθηκε στον Christie’s, Λονδίνο το 2009 με τον τίτλο «Στιγμή Ξεκούραση»ς. Η αυθεντικότητα του έργου επιβεβαιώθηκε από τη δρα Μισιρλή, η οποία το 2002 επιβεβαίωσε ότι ο πίνακας δημιουργήθηκε στο Μόναχο, κέντρο Ελλήνων ζωγράφων της Σχολής του Μονάχου, μεταξύ 1874–1875.
«Η Μελλόνυμφος» αναδεικνύει τη δεξιοτεχνία του Λύτρα και την εξαιρετική ικανότητά του να αποτυπώνει την ουσία της ελληνικής πολιτιστικής κληρονομιάς. Ο πίνακας απεικονίζει μια νέα γυναίκα καθισμένη με μια επιβλητική αλλά και ευάλωτη παρουσία, ενσαρκώνοντας αυτό που έχει περιγραφεί από κριτικούς τέχνης ως «δωρική στερεότητα». Το υπόβαθρο, με το συνεχώς μεταβαλλόμενο φως του, δημιουργεί μια αινιγματική ατμόσφαιρα που ταυτόχρονα προβάλλει και μεταμορφώνει τη γυναικεία φιγούρα, περιβάλλοντάς τη με μια σχεδόν αιθέρια λάμψη.
Ο Μπραγαδίν
Σε αυτό το σπάνιο έργο, ο Ιταλός ζωγράφος ιστορικών θεμάτων G.L. Gatteri αποτυπώνει με μαεστρία το επεισόδιο της άμυνας του Μαρκαντονίο Μπραγαδίν κατά την πολιορκία της Αμμοχώστου από τους Τούρκους το 1570-71. Ο Μπραγαδίν, ο Ενετός διοικητής της Αμμοχώστυ, απεικονίζεται σε μια στιγμή αμετάβλητης αποφασιστικότητας, αρνούμενος να παραδώσει την πόλη παρά τις απελπισμένες εκκλήσεις των κατοίκων της. Ένα από τα ενδιαφέροντα στοιχεία του έργου αφορά στη σπανιότητα του θέματος. Ενώ υπάρχουν πολλά έργα που εξυμνούν τις νίκες των Ελλήνων κατά των Τούρκων κατά την περίοδο του Αγώνα της Ελληνικής Ανεξαρτησίας, το έργο του Gatteri ξεχωρίζει ως ένα από τα ελάχιστα που προβάλλουν την ενετική αντίσταση κατά των Οθωμανών σε μια ιστορική περίοδο της Κύπρου. Η συμπερίληψη μιας γυναικείας φιγούρας στα δεξιά, πιθανώς προσωποποίηση της Κύπρου, προσθέτει ένα στρώμα συμβολικής σημασίας, σε αντίθεση με τους κατοίκους στα αριστερά που ικετεύουν για παράδοση. Αυτή η σπάνια οπτική εμπλουτίζει την αφήγηση της κυπριακής και ενετικής ανθεκτικότητας και ηρωισμού, προσφέροντας μια μοναδική οπτική απεικόνιση ενός σημαντικού ιστορικού γεγονότος.
Χριστόφορος Σάββα
Στον πίνακα του Χριστόφορου Σάββα «Νεκρή Φύση Μπροστά σε Ένα Παράθυρο», ο καλλιτέχνης ισορροπεί με μαεστρία ανάμεσα στη μοντέρνα και τη διακοσμητική τέχνη. Παρά τη γεμάτη σύνθεση, η συνολική εντύπωση είναι αυτή της απλότητας και της ηρεμίας. Το έργο σηματοδοτεί την ικανότητα του Σάββα να δημιουργεί μια αίσθηση χώρου μέσω της στρατηγικής χρήσης του χρώματος. Ο Σάββα χρησιμοποιεί μια παλέτα από κόκκινα, κίτρινα, πράσινα και μπλε χρώματα, τα οποία όχι μόνο προσθέτουν βάθος και προοπτική, αλλά και ενσταλάζουν στη σκηνή μια αίσθηση ευτυχίας και ηρεμίας. Τα χρώματα τοποθετούνται με προσοχή, καθοδηγώντας το μάτι του θεατή και δημιουργώντας μια αρμονική ισορροπία μέσα στη σύνθεση. Το παράθυρο αποτελεί λειτουργικό στοιχείο του πίνακα, με μια αφηρημένη φιγούρα να αναδύεται πίσω του, προσκαλώντας τους θεατές να την αποκωδικοποιήσουν δημιουργώντας τις δικές τους ερμηνείες και αφηγήσεις. Παρά τη μοντέρνα προσέγγιση, υπάρχουν στοιχεία ναΐφ τα οποία δημιουργούν μια επίπεδη διάσταση που έρχεται σε αντίθεση με την κατά τα άλλα δυναμική χρήση του χώρου.
Πληροφορίες
Δημοπρασία: Τετάρτη, 19 Ιουνίου, Γκαλερί K, Έβρου 14, Στρόβολος, Λευκωσία.
Τα έργα παρουσιάζονται από τις 29 Μαΐου στην Γκαλερί. Δευτέρα έως Σάββατο 9.00 π.μ. έως 8.00 μ.μ. Κυριακή 11.00 π.μ. έως 6.00 μ.μ. Τετάρτη 19 Ιουνίου, 9.00 π.μ. – 2.00 μ.μ.
www.cypriaauctions.com
