Kathimerini.gr
Οκτώ από τα εννέα έργα που φιλοτέχνησε ο Ελ Γκρέκο το 1579 για το μοναστήρι του Αγίου Δομίνικου ελ Αντίγκουο στο Τολέδο, συναντιούνται ξανά έπειτα από 200 χρόνια, στη νέα έκθεση με τίτλο «El Greco. Santo Domingo el Antiguo», που άνοιξε πριν από λίγες μέρες στο Μουσείο του Πράδο, στη Μαδρίτη.
Τα έργα της έκθεσης αποτελούν το σύνολο μιας από τις πρώτες και πιο σημαντικές παραγγελίες της καριέρας του μεγάλου ζωγράφου, καθώς κόσμησε ένα από τα παλαιότερα μοναστήρια της πόλης, κάνοντας γνωστό το ταλέντο του. Ανάμεσα στα εκθέματα ξεχωρίζει η «Κοίμηση της Θεοτόκου», που τοποθετήθηκε στον μνημειώδη βωμό του ναού και παρέμεινε εκεί για περισσότερο από δύο αιώνες, μέχρι να καταλήξει στην Αμερική.
Σύμφωνα με πληροφορίες από το Ινστιτούτο Τέχνης του Σικάγου, στο οποίο ανήκει πλέον ο πίνακας, το 1830 αφαιρέθηκε από τον ναό και πουλήθηκε στον Γκαμπριέλ ντε Μπορμπόν, μακρινό απόγονο του βασιλιά Καρόλου Γ΄ της Ισπανίας. Οταν ο Μπορμπόν έχασε τους βασιλικούς του τίτλους, λόγω σύγκρουσης με την τότε κυβέρνηση, η περιουσία του κατασχέθηκε και το έργο κατέληξε στη συλλογή του Museo de la Trinidad, η οποία συγχωνεύτηκε με εκείνη του Μουσείου του Πράδο, το 1872. Αν και χρόνια αργότερα ο πίνακας επιστράφηκε στον έκπτωτο διάδοχο, οι κληρονόμοι του άρχισαν να πωλούν τα έργα τέχνης της συλλογής του, μαζί και την «Κοίμηση της Θεοτόκου».
Το 1901, η ιμπρεσιονίστρια Μέρι Κάσατ (1844-1926) είδε αυτό το αριστούργημα στη Μαδρίτη και μέσα σε μία περίοδο όπου η Αμερική προσπαθούσε να εμπλουτίσει ή μάλλον να δημιουργήσει την πολιτιστική της κληρονομιά, με κορυφαία έργα Ευρωπαίων καλλιτεχνών, η ίδια ξεκίνησε να αναζητάει έναν τρόπο με τον οποίο θα μπορούσε να φέρει τον πίνακα στην Αμερική. Εχοντας, λοιπόν, εγκατασταθεί στο Ινστιτούτο Τέχνης του Σικάγου, έπεισε το διοικητικό συμβούλιο του μουσείου να αγοράσει τον πίνακα, το 1906.
Από τότε που έγινε μέρος της συλλογής, έχει παρουσιαστεί σε πολλές διαφορετικές γκαλερί, ξεχωρίζοντας ανάμεσα σε εκθέματα άλλων μεγάλων ζωγράφων. Από την Τρίτη όμως και μέχρι τον πρώτο μήνα του καλοκαιριού, θα αποτελεί μέρος αυτής της σπάνιας έκθεσης, που όχι μόνο τιμά το έργο του σπουδαίου ζωγράφου, αλλά έχει τοποθετηθεί σε μία αίθουσα με έργα της ίδιας ανάθεσης, όπως «Η προσκύνηση των ποιμένων» και «Η Αγία Τριάδα».
Μερικά από αυτά είναι δάνειο από το μοναστήρι του Αγίου Δομίνικου, κάτι ιδιαιτέρως δύσκολο, όπως δήλωσε σε ξένα ειδησεογραφικά μέσα η επικεφαλής της συλλογής έργων της Ισπανικής Αναγέννησης του μουσείου, Λετίτσια Ρουίθ, αναφέροντας πως η ομάδα της έπεισε τις καλόγριες να δανείσουν τους συγκεκριμένους πίνακες, σε αντάλλαγμα τη συντήρηση ενός άλλου πίνακα του ναού.
Σύμφωνα με άρθρο της ισπανικής εφημερίδας El Pais, το μόνο έργο από τα εννέα που δεν περιλαμβάνεται στην έκθεση είναι το πορτρέτο του Αγίου Βερνάρδου, το οποίο φιλοξενείται στο μουσείο Ερμιτάζ στην Αγία Πετρούπολη της Ρωσίας και δεν ήταν δυνατό να ταξιδέψει.
Η έκθεση «El Greco. Santo Domingo el Antiguo», στο μουσείο Πράδο στη Μαδρίτη, θα διαρκέσει έως και τις 15 Ιουνίου.
