Του Απόστολου Κουρουπάκη
Παρουσιάζεται το Σαββατοκύριακο 7 και 8 Δεκεμβρίου η τρίτη δημόσια παρέμβαση της δράσης OTHONI, της Λευκωσίας 2030, υποψήφιας πόλη για Πολιτιστική Πρωτεύουσα της Ευρώπης, σε σύλληψη και επιμέλεια του εικαστικού PASHIAS. Πρόκειται για «To each other, we are everything» από τον Raafat Majzoub, ο οποίος διατυπώνει σε λέξεις ένα είδος φαντασιακού ρεαλισμού για «έναν αραβικό κόσμο, όπου εγώ και οι φίλοι μου μπορούμε να ζήσουμε και να ευδοκιμήσουμε», χωρίς σύνορα, με επίκεντρο την εγγύτητα, την ασφάλεια και τη φροντίδα.
Πλέον κομμάτι της διασποράς, το αφήγημα του Majzoub βασίζεται στη φιγούρα της γιαγιάς, ως μορφή τρυφερής δύναμης, αυτής που προσεύχεται, αυτής που οραματίζεται ένα ζωντανό μέλλον. Σε συνδυασμό με κινούμενα αρχιτεκτονικά σχέδια του Hammam Al-Nouri της Τρίπολης, της γενέτειρας πόλης του στον Λίβανο, ο καλλιτέχνης καταγράφει την καταστροφή και την εγκατάλειψη, προτάσσοντας την ανάγκη «ανακαίνισης» της έννοιας του σπιτιού, της οικογένειας, της συλλογικότητας.
Μιλώντας στην «Κ» ο Raafat Majzoub για τη δουλειά του «To each other, we are everything» που παρουσιάζεται για πρώτη φορά στη Λευκωσία λέει πως πρόκειται για ένα βίντεο έργο που αποτελείται από δύο επίπεδα. Το πρώτο επίπεδο είναι ένα απόσπασμα από το μυθιστόρημά του «Ο αρωματισμένος κήπος» και το άλλο επίπεδο είναι η χαρτογράφηση ενός χαμάμ, ενός ιστορικού χαμάμ στην Τρίπολη, του Χαμάμ Αλ-Νουρί. «Ανάμεσα σε αυτά τα δύο επίπεδα, προσπαθώ να ανακαινίσω ή να ανακατασκευάσω μια σχέση δυναμικής με την έννοια του σπιτιού, παρόλο που δεν είναι εύκολο να βρίσκομαι εκεί. Αυτή τη στιγμή γίνεται πόλεμος στον Λίβανο, εγώ είμαι εκτός της χώρας, και παρόλο που γράφω αυτό το μυθιστόρημα συνεχώς τα τελευταία δέκα με δώδεκα χρόνια, οι δυσκολίες παρουσίας ή διαμονής εκεί είναι πάντα κάτι στο οποίο υπόκειται η γενιά μου». Ο καλλιτέχνης λέει πως αναγκάζονται να βρουν δημιουργικούς τρόπους για να παραμείνουν συνδεδεμένοι και να οικοδομήσουν τους κόσμους στους οποίους θέλουν να βρίσκονται και να αποτελούμε μέρος τους.
Η χαρτογράφηση είναι ένα είδος περιπλάνησης, μια έρευνα που κάναμε στην Τρίπολη, ίσως πριν από τρία τέσσερα χρόνια, προσπαθώντας να δημιουργήσουμε αρχεία που θα διευκόλυναν την ανακαίνιση του χαμάμ.
Ο Raafat Majzoub λέει πως το μυθιστόρημα μιλάει για τη σχέση τού πρωταγωνιστή με πολλές από τις γιαγιάδες του, ενώ η γιαγιά είναι ένας χαρακτήρας πέρα από τη βιολογική γιαγιά. «Είναι ο χαρακτήρας που διδάσκει, φροντίζει και μεταδίδει τη γνώση γενεών. Αυτές οι γιαγιάδες καλούνται να αποδεχτούν την ιδέα ότι ο πρωταγωνιστής πρέπει να φύγει. Η χαρτογράφηση είναι ένα είδος περιπλάνησης, μια έρευνα που κάναμε στην Τρίπολη, ίσως πριν από τρία τέσσερα χρόνια, προσπαθώντας να δημιουργήσουμε αρχεία που θα διευκόλυναν την ανακαίνιση του χαμάμ. Τα δύο επίπεδα μαζί προτείνουν μια πιθανή ανακαίνιση, την ανακαίνιση της σχέσης μας με την έννοια του σπιτιού και την αρχιτεκτονική του, έχοντας πίστη στη δυνατότητα ότι μπορεί να γίνει κάτι τέτοιο, ενώ όλα σε αυτή την υποτιθέμενη πραγματικότητα σου λένε ότι είναι αδύνατο».
Δημόσιες παρεμβάσεις «OTHONI»
Η Λευκωσία 2030, υποψήφια πόλη για Πολιτιστική Πρωτεύουσα της Ευρώπης, παρουσιάζει τη σειρά δημοσίων παρεμβάσεων «OTHONI», σε σύλληψη και επιμέλεια του εικαστικού PASHIAS, ως μέρος του Παράλληλου Προγράμματος του Διεθνούς Φεστιβάλ Λευκωσίας 2024. Για έξι συνεχόμενα Σαββατοκύριακα, οι οθόνες Smart Nicosia, σε κεντρικά σημεία λεωφόρων και οδών της πρωτεύουσας, καταλαμβάνονται από βίντεο έργα τέχνης, εκτεθειμένα σε κοινό χώρο και χρόνο, προσβάσιμα σε όλους.
Η «OTHONI» αποσκοπεί στη σύνδεση του κατοίκου και του επισκέπτη με την πόλη στην οποία ζει και κινείται, αξιοποιώντας προϋπάρχοντα μέσα οπτικής επικοινωνίας ως παράθυρο στην καθημερινή ζωή του περαστικού.
Κάθε βίντεο προτείνει μία κινούμενη εικόνα, ξεδιπλώνει ένα περιβάλλον και παίρνει τη
μορφή ποιητικής χειρονομίας, προσωπικής κατάθεσης ή δημόσιας διατάραξης. Ωθούμενοι από την επείγουσα ανάγκη κοινωνικής συμπερίληψης, οι επιλεγμένοι καλλιτέχνες επανεξετάζουν την σχέση τους με το αστικό περιβάλλον και το κοινωνικό σύνολο, σε διάλογο και αντιπαράθεση με τους κυρίαρχους τρόπους χρήσης του δημόσιου χώρου και αντίληψης της ατομικής διαφορετικότητας. Από την ανθρώπινη παρουσία, τα κινούμενα τοπία, εγκαταστάσεις αντικειμένων μέχρι και ερευνητικές μεθόδους γραφής, η «OTHONI» παρουσιάζει διαφορετικά μέσα της βίντεο τέχνης, δημιουργώντας παράθυρα κατανόησης και αξιολόγησης της σχέσης μας με τις τρέχουσες κοινωνικές συνθήκες.
Περισσότερες πληροφορίες: www.pashias.art/othoni