ΚΥΠΕ
Μέρες Αυγούστου που σημάδεψαν και τραυμάτισαν την Κύπρο και τους ανθρώπους της και οι εκδηλώσεις με αμιγώς πολιτική διάσταση ή πολιτιστική συνεχίζονται. Ανάμεσά τους και μια έκθεση που παρουσιάστηκε 11 Ιουλίου και συνεχίζεται μέχρι και τον Δεκέμβριο στο Μουσείο Κώστα Αργυρού στον Μαζωτό. Η έκθεση «Κάσιαλος: από το Φως στη Σκιά», αφιέρωμα στον ναΐφ ζωγράφο της Κύπρου Μιχαήλ Κάσιαλο, του οποίου η ίδια η μοίρα σφραγίστηκε από την εισβολή, καθώς απεβίωσε στη Λάρνακα, ξεριζωμένος από την Ασσια και τραυματίας από κτυπήματα Τούρκων στρατιωτών.
Η έκθεση φορτωμένη με συμβολισμούς, καθώς η ίδια η ζωγραφική του Κάσιαλου είναι μια απεικόνιση του κόσμου της Κύπρου του περασμένου αιώνα. Του κάμπου της Μεσαορίας. Των ασχολιών και της ζωής των αγροτών. Του χωριού του.
Από τα 70 του χρόνια που στράφηκε στη ζωγραφική, ο Μιχαήλ Κάσιαλος για 15 περίπου χρόνια απεικόνισε σε εκατοντάδες πίνακες τη ζωή της κυπριακής υπαίθρου. Αυτό καθιστά τους πίνακές του ακόμα πιο πολύτιμους, καθώς αποτελούν στο είδος τους και πηγή λαογραφίας. Τα επαγγέλματα, τα ρούχα, τα εργαλεία διασώζονται μέσα από τα έργα του. Η γνησιότητα της τέχνης του είναι αυτό που συγκινεί.
Όπως αναφέρεται σε ανακοίνωση που είχε εκδώσει για την έκθεση το Υφυπουργείο Πολιτισμού, την έκθεση επιμελείται η Κατερίνα Λουί Νικήτα και πραγματοποιείται με αφορμή την επέτειο των 50 χρόνων από την τουρκική εισβολή στην Κύπρο και αναδεικνύει την παρακαταθήκη του ναΐφ ζωγράφου Μιχαήλ Κάσιαλου.
«Με έντονα ανθρωποκεντρικό χαρακτήρα, η έκθεση έχει ως στόχο να επιστήσει την προσοχή μας σε αυτή την τραγική στιγμή της ιστορίας μας, κατά την οποία η ζωή ενός ανθρώπου και το έργο ενός εξαιρετικού καλλιτέχνη σταματούν απότομα, δίνοντας τη θέση τους στο κενό. Το τραγικό και ξαφνικό τέλος αυτού του καλλιτέχνη είναι ο απόηχος ενός ολόκληρου χωριού, μιας ολόκληρης περιοχής, μιας ολόκληρης ταλαιπωρημένης χώρας που εδώ και 50 χρόνια δεν ξεχνά και προσπαθεί ακόμη να θεραπεύσει τις πληγές της».
Η έκθεση συγκεντρώνει μια επιλογή εμβληματικών έργων του Κάσιαλου, τα οποία ανήκουν στην Κρατική Συλλογή Κυπριακής Τέχνης και σε άλλα μουσεία, ιδρύματα και φορείς, καθώς επίσης σε ιδιώτες συλλέκτες, που τα παραχώρησαν ευγενώς για την περίσταση. Η αφήγηση εμπλουτίζεται με έργα άλλων καλλιτεχνών της εποχής του (Ρένος Ευρυβιάδης Wideson και Κώστας Αβερκίου) και από πολυάριθμα φωτογραφικά, βιντεοσκοπημένα και ηχητικά ντοκουμέντα της περιόδου, καθώς και άλλα αντικείμενα, με στόχο να εισαγάγει τον επισκέπτη στη δίνη και τον καταστροφικό αντίκτυπο που προκάλεσαν τα βίαια επεισόδια στην Κοινότητα της Άσσιας, αλλά και στην τραγωδία ολόκληρης της Κύπρου.
Ξετυλίγοντας το κουβάρι της δημιουργίας από το 1974 μέχρι σήμερα, η συνάρμοση έργων τριών δημιουργών που κατάγονται από το ίδιο χωριό του Κυριάκου Κάσιαλου (γιου του Μιχαήλ Κάσιαλου), της Κλίτσας Αντωνίου (που γεννήθηκε στην Άσσια πριν την εισβολή) και της Βασίλειας Αναξαγόρου (που γεννήθηκε χρόνια μετά το 1974 σε προσφυγική οικογένεια) αποτυπώνει ακριβώς τον αντίκτυπο του συλλογικού τραύματος. Αυτό το τραύμα επιμένει διαμέσου τριών γενεών, ανακαλώντας μεταφορικά το πέρασμα από το φως στη σκιά, εγκιβωτίζοντας μια ανθρώπινη τραγωδία, καθώς και μια πολιτιστική καταστροφή, που έχουν αφήσει ανεπούλωτες πληγές στην κυπριακή συλλογική μνήμη.
Μαζωτός, Μουσείο Κώστα Αργυρού (24433335). «Κάσιαλος: από το Φως στη Σκιά». Μέχρι 31/12.
