Kathimerini.com.cy
Της ΝΕΝΑΣ ΦΙΛΟΥΣΗ
Στην Γκαλερί Γκλόρια στη Λευκωσία, εκθέτει για ακόμη μία φορά τα έργα του ο εκ Λεμεσού ζωγράφος Αργύρης Κωνσταντίνου. Η έκθεση (17/3-15/4) αποτελεί έναν καθόλα συγκερασμό μνήμης και καταιγισμό αναμνήσεων εξ αφορμής δύο συλλογικών επετείων. Της έναρξης για ελευθερία των Ελλήνων το 1821 και της απώλειας πατρίδων για τους Έλληνες της Μικρασίας το 1922. Περηφάνεια και θρήνος μαζί. Ανάμεσα στις δύο χρονολογίες, ο αγώνας για ανασυγκρότηση κι επιβίωση, η πάλη να κρατηθούν οι άνθρωποι από την ελπίδα, η ανάγκη να ονειρεύονται και να δημιουργούν, η ασυγκράτητη δίψα για τέχνη και αλήθεια. Η Ιστορία και οι ιστορίες του ελληνικού λαού περνούν διακριτικά στα 164 μαυρόασπρα έργα της έκθεσης ως μέρος μιας ευρύτερης ενότητας που περιλαμβάνει και έργα με χρώμα και η οποία αναμένει την ώρα της για να εκτεθεί. Χιλιάδες μικρές γραμμές συνθέτουν ένα ιστοριογραφημένο ιδεολόγημα που μπαινοβγαίνει στο φως με ευφυή και εύχαρι τρόπο. Θα μπορούσε να ήταν μια μεγάλης διάρκειας μελέτη για την αποτύπωση της έκφρασης, για το συναίσθημα του ενός που γίνεται μέρος της συλλογικότητας, για την επαναβίωση άλλων εποχών και τη μεταβίβαση των αφηγήσεών τους.
Ένας ολόκληρος κόσμος τα πρόσωπα της συλλογής, παλίμψηστο της επίσημης και της προφορικής ιστορίας μας. Όλα αυτά που έχουν περάσει στην κοινή γνώση μας με ή χωρίς τη διαμεσολάβηση των παλαιότερων αφηγήσεων ή της εκπαίδευσης. Ποιητές και ηθοποιοί που κοιτάζουν ευθύβολα γενιές μπροστά, ο Σκαρίμπας μάλιστα χορεύει, παιδιά με χαρταετό ή παίζοντας μπάλα στον δρόμο, πεντόβολα, κοντοπαντέλονα και μάτια ιλαρότητας, παγωτατζής, λατέρνα, γιαγιάδες, τσολιάδες, μαθητές και μαθήτριες στην τάξη, νύφες και γαμπροί, καράβια και αποχωρισμοί, αποσπάσματα από ταινίες και θεατρικές παραστάσεις, μπουγάδες, πρόσφυγες, χοροί, συσσίτιο στην Κατοχή, Πόντιοι στην Ελλάδα, εργάτριες σε βιοτεχνίες, βρακάδες και κοριτσάκια με κουδουνίστρες ή αλογάκια, βοσκοπούλες, παρελάσεις και λαϊκά πανηγύρια. Προσφυγικές συνοικίες. Βλέμματα βαθιά, κίνηση σε όλα. Όπου και να πέσει το μάτι σου, θυμάσαι, πονάς ή χαμογελάς, αναπαύεσαι. Τον έχουν πει κατ’ εξοχήν μνημικό ζωγράφο.
Ισχύει. Στον κατάλογο της έκθεσης γράφει: «Η λειτουργία της μνήμης είναι το κυρίαρχο χαρακτηριστικό της δουλειάς του». Ναι, οι δουλειές του αποτελούν μια διαρκή αναμνημόνευση των πιο απλών και ταπεινών βιωμάτων. Οι Νύφες, οι Μνήμες αθωότητας, οι Αγορές, τα Μιούζικαλ του χθες, όλα συνηγορούν στη μνημικότητα των «σωμάτων» που ζωγραφίζει ο Αργύρης Κωνσταντίνου με απίστευτη δεξιοτεχνία. Εικονίζει με σαφήνεια και γενναιοδωρία την εμπειρία ενός ζωντανού παρελθόντος που εξακολουθεί να παρίσταται μέσα μας. Η ματιά του πάνω στους ανθρώπους-ιστορίες είναι απαλή, ευγενής, περήφανη και σεμνή, νοσταλγική και αισιόδοξη. Εντύπωση κάνει και ο τρόπος που αποδίδονται τα σώματα, τα βλέμματα, θαρρείς με σεβασμό για την παραμικρή κίνηση, το ελάχιστο μειδίαμα, το αεράκι που φουσκώνει τον χιτώνα. Λεπτότητα και αβρότητα σε όλα. Δημιουργεί έργα τέχνης με γενναία τρυφερότητα και αφοσίωση στην ποιητική της κυριολεξίας. Χρειάζεται όμως και η αγαπητική ματιά του αναγνώστη για να αναβιώσει ετούτος ο καθόλα οικείος κόσμος.
Ελλάδα, πολλές εικόνες, πολλές ιστορίες. Καθένας από μας μπορεί να συναντήσει την ιστορία με την οποία συνδέεται ως ταυτότητα. «Αυτός ο κόσμος ο μικρός, ο μέγας», που ζωντανεύει και αναδιατυπώνεται στα έργα της συλλογής, δεν θυμίζει απλώς ιστορία. Μοιάζει περισσότερο με αφήγηση ενός αείρροου κόσμου που κουβαλούμε ακόμα στις ευαισθησίες, στις ενοχές και στις επιλογές μας.
