Του Παύλου Νεοφύτου
Λιγοστεύει ο χρόνος και αδειάζει η κλεψύδρα για την εφαρμογή της μεταρρύθμισης της Τοπικής Αυτοδιοίκησης την 1η Ιουλίου, με το υπουργείο Εσωτερικών να έχει προγραμματίσει για αυτόν τον μήνα συναντήσεις με όλους τους εμπλεκόμενους φορείς, ώστε να ενημερωθεί για τις εκκρεμότητες που έκλεισαν, αλλά και τα ανοιχτά ζητήματα, με το λογισμικό «ΕΥΑΓΟΡΑΣ» να προκαλεί στο υπουργείο τη μεγαλύτερη ανησυχία. Το στοίχημα για ένα ικανοποιητικό αποτέλεσμα δεν μπορεί να είναι άλλο από την ολοκλήρωση στον απαιτούμενο βαθμό των τριών επιπέδων προετοιμασιών, για τους ΕΟΑ, τους δήμους και τις κοινότητες. Πρόκειται για τους τρεις πυλώνες τις μεταρρύθμισης, οι προετοιμασίες των οποίων κινούνται μέχρι τη δεδομένη στιγμή με διαφορετικούς ρυθμούς και διαφορετικές ταχύτητες.
Στο πλαίσιο των προσπαθειών του υπουργείου για σχηματισμό αυτόν τον μήνα μίας ξεκάθαρης εικόνας, εντάσσεται και η συνάντηση χθες, Τρίτη, του υπουργού Εσωτερικών, Κωνσταντίνου Ιωάννου, με την Εκτελεστική Επιτροπή της Ένωσης Δήμων Κύπρου. Αναφορικά με το καυτό θέμα του πληροφοριακού συστήματος «ΕΥΑΓΟΡΑΣ», το υπουργείο ανησυχεί λόγω της παρουσίας προβλημάτων, παρά τις διαβεβαιώσεις, τόσο της Ένωσης Δήμων όσο και της αναδόχου εταιρείας, ότι θα παραδοθεί πριν την 1η Ιουλίου. Όπως όλα δείχνουν, ο Δήμος Λευκωσίας, που παρουσιάζει σοβαρά προβλήματα για το θέμα και είναι συγχρόνως με τη συνένωση τεσσάρων μεγάλων δήμων το μεγαλύτερο στοίχημα της μεταρρύθμισης, θα προχωρήσει με ένα σχέδιο Β, συνενώνοντας τα υφιστάμενα συστήματα, μέχρι να λειτουργήσει το «ΕΥΑΓΟΡΑΣ». Σε περίπτωση που υπάρξει καθυστέρηση στη λειτουργία του «ΕΥΑΓΟΡΑΣ», η μετάπτωση των δεδομένων στο σύστημα θα γίνει μετά την 1η Ιουλίου.
Στη συνάντηση της Τρίτης ο πρόεδρος της Ένωσης Δήμων, Ανδρέας Βύρας, ανέφερε ότι καταβάλλεται προσπάθεια να υπερπηδηθούν τα προβλήματα που προκύπτουν, ώστε το σύστημα να παραδοθεί έγκαιρα στους δήμους. Σημείωσε επίσης ότι από την 1η Απριλίου το σύστημα εφαρμόζεται πιλοτικά σε δύο δήμους, με σκοπό να εντοπιστούν εκ των προτέρων τυχόν αδυναμίες του, ώστε να βελτιωθούν μέχρι την καθολική εφαρμογή του σε όλους τους δήμους.
«Κλείδωσαν» τα κτίρια
Τόσο για τους ΕΟΑ όσο και για τους δήμους το ζήτημα των κτιριακών εγκαταστάσεων λύθηκε σε μεγάλο βαθμό. Για τους ΕΟΑ, όπου μέχρι πρόσφατα παρουσιαζόταν το μεγάλο πρόβλημα, οι εξελίξεις είναι οι εξής: Ο ΕΟΑ Λευκωσίας θα στεγαστεί στο κτίριο του Συμβουλίου Υδατοπρομήθειας Λευκωσίας (ΣΥΛ) στη Λεωφόρο Αθαλάσσας. Έχουν ανακαινιστεί τα κτίρια εκεί, ενώ κτίζονται νέες πτέρυγες, οι οποίες, σύμφωνα με τα χρονοδιαγράμματα, θα παραδοθούν μέχρι το τέλος Ιουνίου. Στην ελεύθερη επαρχία Αμμοχώστου, που μέχρι τελευταίως ήταν το μεγαλύτερο πρόβλημα, εξευρέθηκαν τελικά κτίρια. Πρόκειται για τα πρώην κτίρια της ΣΠΕ Παραλιμνίου. Στη Λεμεσό ενοικιάστηκε χώρος, ενώ στην Πάφο ο ΕΟΑ θα στεγαστεί στα υφιστάμενα κτίρια του Τμήματος Πολεοδομίας και Οικήσεως. Τέλος, στη Λάρνακα έχει εξευρεθεί ο χώρος και στην παρούσα φάση καταβάλλεται, σύμφωνα με το υπουργείο Εσωτερικών, προσπάθεια να λυθούν ορισμένες μικρές διαφορές, για να υπογραφεί η σύμβαση.
Για τους δήμους οι εκκρεμότητες με τις κτιριακές εγκαταστάσεις είναι σε μεγάλο βαθμό ήδη λυμένες, με την έννοια ότι τροχιοδρομήθηκε ποιες υπηρεσίες στεγάζονται πού στους υπό συνένωση δήμους. Το μεγαλύτερο στοίχημα παραμένει η Λευκωσία, όπου το κτίριο του νυν Δήμου Αγίου Δομετίου είναι πάρα πολύ παλιό και απαιτεί επιδιορθώσεις, ενώ παραμένουν μικρές, σύμφωνα με το υπουργείο Εσωτερικών, εκκρεμότητες σε σχέση με τον διαχωρισμό των υπηρεσιών.
Μεταφορά προσωπικού
Όσον αφορά την αδειοδότηση της ανάπτυξης στους ΕΟΑ και συγκεκριμένα το προσωπικό που θα τους στελεχώσει, ήδη έχει γίνει καταγραφή όλων των υπαλλήλων που εργάζονται στις 46 σημερινές πολεοδομικές και οικοδομικές αρχές και σύντομα θα ενημερωθούν όσοι θα μετακινηθούν από την 1η Ιουλίου στους νέους Οργανισμούς. Για το θέμα αυτό, είναι αυτό το διάστημα σε συνεννόηση η Διεύθυνση Τοπικής Αυτοδιοίκησης του υπουργείου Εσωτερικών με τον διευθυντή του Τμήματος Πολεοδομίας, τους δημάρχους και τους επάρχους, ενώ μετά από διαβουλεύσεις έχουν υπερπηδηθεί, όπως διαβεβαιώνεται από το υπουργείο, εκκρεμότητες που αφορούσαν άρνηση προσωπικού να μεταφερθεί, με τις αποφάσεις να είναι τετελεσμένες. Για την ώρα, νοουμένου ότι η απόσπαση του προσωπικού θα πρέπει να είναι σύννομη, απαιτείται να περάσουν από τη Βουλή οι Περί Δήμων Νόμος του 2022 και Περί Επαρχιακών Οργανισμών Αυτοδιοίκησης Νόμος του 2022. Όπως δήλωσε ο υπουργός Εσωτερικών το περασμένο Σάββατο, σε κάποιες επαρχίες θα αποσπαστεί μεγαλύτερος αριθμός προσωπικού από εκείνον που ζήτησαν οι διαχειριστές έργου. Μάλιστα, όταν οι αποσπασμένοι λειτουργοί θα πάνε την 1η Ιουλίου στους ΕΟΑ, θα έχουν την επιλογή είτε να διεκδικήσουν μόνιμες θέσεις στον ΕΟΑ, είτε μόνιμη μεταφορά, διότι θα δοθεί και η δυνατότητα στους υπαλλήλους των δήμων, εάν το επιθυμούν, να μεταφερθούν σε αντίστοιχη μόνιμη θέση στον νέο Οργανισμό. Σύμφωνα με το υπουργείο Εσωτερικών, με αυτόν τον τρόπο κερδίζει και ο δήμος, διότι αποφορτώνεται από προσωπικό, το οποίο μπορεί να μην το χρειάζεται μελλοντικά, αλλά κερδίζει και ο ΕΟΑ, γιατί αυτόματα μετατάσσεται το προσωπικό εκεί.
Οι εκκρεμούσες αιτήσεις
Το βαρίδιο του μεγάλου αριθμού φακέλων αιτήσεων για εξασφάλιση πολεοδομικών και οικοδομικών αδειών (περίπου 20.000, σύμφωνα με τα τελευταία δεδομένα του υπουργείου) αναμένεται να μεταφερθεί στους νέους ΕΟΑ. Ωστόσο οι 105 έκτακτοι υπάλληλοι, που προσλήφθηκαν από τις αρχές Ιανουαρίου, με στόχο να στελεχώσουν μαζί με παλιούς και έμπειρους υπαλλήλους τους νέους Οργανισμούς, άρχισαν να μαθαίνουν και να αποδίδουν, όπως διαβεβαιώνει το υπουργείο με βάση την ανατροφοδότηση που έχει. Το στοίχημα είναι αυτό το προσωπικό που θα μεταφερθεί, να είναι πλέον και έμπειρο, ώστε να συνεχίσει με γοργούς ρυθμούς την εξέταση των αιτήσεων. Σημειώνεται πως από τις 10 Ιουνίου, την αμέσως επόμενη μέρα των εκλογών, οι υπηρεσίες δεν θα δέχονται αιτήσεις, καθώς θα δοθεί μία μεταβατική περίοδος τριών εβδομάδων, για να γίνει η μεταφορά φακέλων και αρχείων, αλλά και η τακτοποίηση του προσωπικού στις νέες κτιριακές εγκαταστάσεις. Ως θετικό στοιχείο καταγράφεται από πλευράς υπουργείου η λειτουργία από την 1η Ιουλίου –σύμφωνα με δεσμεύσεις και ενημέρωση που έχει από την ανάδοχο εταιρεία– του συστήματος «ΙΠΠΟΔΑΜΟΣ» σε πλήρη ανάπτυξη, έτσι ώστε να υποβάλλονται ηλεκτρονικά και άλλες μορφές πολεοδομικών αιτήσεων στους ΕΟΑ.
Διαφωνούν για τις έδρες κοινοτήτων
Την ίδια ώρα, οι κοινότητες φαίνεται να κινούνται με γοργούς ρυθμούς και να βρίσκονται σε καλύτερη θέση όσον αφορά τις προετοιμασίες για την εφαρμογή της μεταρρύθμισης, σε σύγκριση με τους δήμους. Μία εκκρεμότητα που δεν έκλεισε, είναι ο καθορισμός από τα προσωρινά συμβούλια της έδρας για κάθε σύμπλεγμα κοινοτήτων, κάτι που δεν πέρασε από τη Βουλή, στο τροποποιητικό νομοσχέδιο τελευταίως, καθώς ορισμένα συμβούλια διαφωνούν και δεν έχουν καταλήξει. Αποφασίστηκε να δοθεί παράταση και οι έδρες να καθοριστούν από τα συμβούλια που θα συσταθούν μετά την 1η Ιουλίου. Στο μεταξύ, όπως έχει γίνει για τους νέους δήμους και τους ΕΟΑ, έχουν ετοιμαστεί τα οργανογράμματα και για τα νέα συμπλέγματα. Επίσης πάρθηκε πρόσφατα η απόφαση του Υπουργικού Συμβουλίου να χρηματοδοτηθεί η στελέχωση των συμπλεγμάτων παροχής υπηρεσιών έναν περίπου χρόνο μετά την 1η Ιουλίου, με 3 εκατομμύρια περίπου ευρώ ετησίως. Στην παρούσα φάση αντικείμενο συζήτησης μεταξύ υπουργείου και Ένωσης Κοινοτήτων είναι η κατανομή της αυξημένης χορηγίας.