Του Γιώργου Κακούρη
Η πιο πρόσφατη «Φειδιάδα» μετά την πρόταση του ευρωβουλευτή της ΝΔ, Φ. Μπελέρη, με ακροδεξιά ευρωβουλεύτρια του AfD, για εκλογή του Κύπριου ευρωβουλευτή ως εκ των αντιπροέδρων της επιτροπής κατά της παραπληροφόρησης, ήταν ακόμα ένα περιστατικό όπου η δημόσια συζήτηση ξοδεύτηκε στην υφή του κορμού του δέντρου, αγνοώντας το δάσος.
Η προσπάθεια του κ. Παναγιώτου να αναδείξει αντιδημοκρατικές μεθόδους στη σύσταση της επιτροπής που θα διερευνήσει παρεμβάσεις ξένων δικτατοριών σε ευρωπαϊκές εκλογές, εντάσσεται –είτε συνειδητά είτε ασυνείδητα– στο αφήγημα της νέας ακροδεξιάς πτέρυγας του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου. Η τακτική των ομάδων των Πατριωτών για την Ευρώπη (PfE) και της Ευρώπης των Κυρίαρχων Εθνών (ESN) να αξιοποιούν τη δημοκρατία και την ελευθερία της έκφρασης για να χτίσουν προφίλ αντισυστημικής πολιτικής εξηγείται από το ότι, παρά την αύξηση του αριθμού τους, παραμένουν διασπασμένοι σε ένα συνονθύλευμα διαφορετικών πολιτικών προσεγγίσεων και ειδικών εθνικών ανησυχιών, με μόνο κοινό στοιχείο τον ακραίο συντηρητισμό και την εισαγωγή του culture war από τις ΗΠΑ.
Διασπασμένη Ακροδεξιά
Σε ανάλυσή του τον Οκτώβριο το Γερμανικό Ινστιτούτο Διεθνών Υποθέσεων και Ασφάλειας (Stiftung Wissenschaft und Politik, SWP) επεσήμανε πως παρά την ενίσχυση των δυνάμεων της Ακροδεξιάς «παραμένουν διαιρεμένες εντός του νομοθετικού σώματος», καθώς η προϋπάρχουσα ομάδα των Ευρωπαίων Συντηρητικών και Μεταρρυθμιστών (ECR) είχε «μέτρια κέρδη» χάρη στους Fratelli d’Italia της Τζόρτζια Μελόνι, ενώ οι Πατριώτες για την Ευρώπη (PfE), στην πράξη μια συμμαχία Λεπέν - Ορμπάν, «παραμένουν εστιασμένοι στη χρηματοδότηση, τη δημοσιότητα και την πολιτική σε εθνικό επίπεδο».
Την ίδια στιγμή, η περιχαράκωση των ακόμα πιο ακραίων φωνών με κυριότερη την Εναλλακτική για τη Γερμανία (AfD) στην ομάδα της Ευρώπης των Κυρίαρχων Εθνών (ESN), είχε ως αποτέλεσμα η Κεντροδεξιά και η Κεντροαριστερά (με τους Πράσινους και τους Φιλελεύθερους) να παραμένουν οι ομάδες που μπορούν να συγκροτούν συμμαχίες βάσει δημοκρατικών αρχών. Με άλλα λόγια, ο αποκλεισμός αυτών των δυνάμεων από τις θέσεις εξουσίας στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο σχετίζεται σε μεγάλο βαθμό με τη δική τους ανικανότητα να ελιχθούν. Άλλωστε, σχηματισμοί όπως το ΕΛΑΜ και οι FdI από την Ιταλία εφάρμοσαν πιο στοχευμένη και πιο επικίνδυνη όσον αφορά την ποιότητα της δημοκρατίας, στρατηγική, προωθώντας υπερσυντηρητικές θέσεις, εκμεταλλευόμενοι την προθυμία του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος για ευκαιριακές συμμαχίες με μέρη της ομάδας ώστε να «μαζέψει» δεξιούς ψήφους και να βάλει στο στόχαστρο τις πράσινες πολιτικές.
«Σοβαροί», ακραίοι και γραφικοί
Από τις τάξεις της συντηρητικής και άκρας δεξιάς ξεχωρίζουν ήδη πρόσωπα τα οποία αναδεικνύουν σε κάθε παρέμβασή τους το αφήγημα της κατάπτωσης των αξιών, απηχώντας την alt-right των ΗΠΑ με τρόπο που προσελκύει και τη στήριξη του Έλον Μασκ. Τα πιο κάτω πρόσωπα δεν είναι απαραίτητα τα πιο αντιπροσωπευτικά, όμως αντιστοιχούν στις κύριες τάσεις. Ο Νικόλα Προκατσίνι, στενός συνεργάτης της κ. Μελόνι από το κυβερνών κόμμα της Ιταλίας, Fratelli d’Italia, για παράδειγμα (και εκ των επικεφαλής της ομάδας του ECR) φροντίζει να διατηρεί ένα πιο μετρημένο προφίλ στις παρεμβάσεις του στην Ολομέλεια. Έπαιξε τον δικό του ρόλο στην κανονικοποίηση της Ακροδεξιάς μέσω του ECR καθώς είχε θέσει ως όρο για ένταξη του Fidesz τη ρητή στήριξη στην Ουκρανία, κάτι που εν μέρει απέτρεψε την αποχώρηση του πολωνικού PiS και τη διάλυση του ECR.
Στην ίδια ομάδα, η Μαριόν Μαρεσάλ, ανιψιά της Μαρίν Λεπέν και εγγονή του Ζαν Μαρί Λεπέν, τράβηξε τον δικό της δρόμο, αρχικά στο ακραίο Reconquete του Έρικ Ζεμούρ (μέλος του ακραίου ESN μαζί με το AfD), πριν ξεκινήσει το δικό της κόμμα, το Identité Libertés (Ταυτότητα - Ελευθερίες) και ενταχθεί στο λιγότερο απειλητικό για την Κεντροδεξιά ECR. Σημαντικός στον αστερισμό της Ακροδεξιάς είναι και ο Ζορντάν Μπαρντελά, ηγέτης του κόμματος της Εθνικής Συσπείρωσης της κας Λεπέν και επικεφαλής της ομάδας των PfE. Ο κ. Μπαρντελά, ο οποίος έχει εν μέρει αλγερινή καταγωγή, κατακεραυνώνει την Ε.Ε. για θέματα μετανάστευσης, αλλά χρησιμοποιεί το βήμα και για αμιγώς γαλλικές υποθέσεις.
O Αντόνιο Τάνζερ Κορέα (PfE, Πορτογαλία), από το ακροδεξιό Chega (Αρκετά), εκ των αντιπροέδρων της ομάδας PfE, ήταν ο υποψήφιος που διεκδίκησε την ηγεσία της κοινοβουλευτικής επιτροπής για υπεράσπιση της δημοκρατίας απέναντι στη Ναταλί Λουαζό (Renew, Γαλλία). Μετά την ήττα του αναφέρθηκε και αυτός σε παρασκηνιακές διεργασίες και αποκλεισμό του.
Από την ομάδα του ESN, ενδιαφέρον έχει η περίπτωση της Σάρα Κνάφο, που ανήκει στο Reconquete του Έρικ Ζεμούρ. Η κ. Κνάφο ήταν μία από τις περιπτώσεις όπου ο αποκλεισμός της Ακροδεξιάς δεν πέτυχε, καθώς επιλέχθηκε ως εισηγήτρια για τη σύνταξη έκθεσης για τις τεχνολογικές εξαρτήσεις της Ε.Ε. χάρη στους χειρισμούς της και τις προτεραιότητες άλλων ομάδων. Η κα Κνάφο, σύντροφος του κ. Ζεμούρ, ήταν μεταξύ των Ευρωπαίων πολιτικών που έλαβαν πρόσκληση για την ορκωμοσία του Ντόναλντ Τραμπ.
Η Εύα Ζαγιατσκόφσκα - Χέρνικ από την Πολωνία βρέθηκε στο ESN, όταν το κόμμα της, η Konfederacja, «διασπάστηκε» μεταξύ PfE και AfD. Η ευρωβουλευτής έγινε viral όταν κατά την Ολομέλεια στην οποία επανεκλέγηκε η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν τον Ιούλιο, επιτέθηκε φραστικά στην πρόεδρο της Επιτροπής λέγοντας πως είναι υπεύθυνη για κάθε βιασμό με δράστη μετανάστη.
Ο Ρενέ Άουστ, βρέθηκε στην ηγεσία του AfD και του ESN μετά την παραίτηση του Μαξιμίλιαν Κραχ (πλέον μη εγγεγραμμένου ευρωβουλευτή). Ο κ. Κραχ είχε θεωρηθεί υπερβολικά ακραίος ακόμα και για τη γερμανική Ακροδεξιά μετά τη δήλωσή του πως τα Βάφεν SS της ναζιστικής Γερμανίας δεν ήταν απαραίτητα εγκληματίες, και τη σύλληψη κοινοβουλευτικού βοηθού του με την κατηγορία πως ήταν κατάσκοπος για την Κίνα.
Ενδεικτικό, τέλος, του ότι η άνοδος της Ακροδεξιάς δεν περιλαμβάνει μόνο επικίνδυνους και ικανούς εκπροσώπους, είναι η περίπτωση της μη εγγεγραμμένης Ντιάνα Σοσοάκα, γνωστή στη χώρα της ως επικεφαλής του κόμματος S.O.S. România, και η οποία μεταξύ άλλων ύψωσε εικόνισμα στην Ολομέλεια φωνάζοντας κατά των εκτρώσεων, ενώ με την εκλογή της είχε δηλώσει πως θα φέρει εξορκιστή στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο.
