Της Μαρίνας Οικονομίδου
«Αν νομίζατε πως ο Φειδίας δεν έχει άποψη για το Κυπριακό, έχετε άδικο. Έχει. Απλά ήταν καλύτερα όταν δεν είχε» έγραφε σκωπτικά χρήστης του Χ, αναρτώντας το βίντεο του γνωστού youtuber και ανεξάρτητου υποψήφιου για τις ευρωεκλογές Φειδία Παναγιώτου, όταν ο τελευταίος πρότεινε να σταματήσουμε τις συνομιλίες και να επικεντρωθούμε στο να γίνουμε ένα πολύ πλούσιο κράτος. Τόσο πλούσιο που οι Τ/κ θα μας παρακαλούν στη συνέχεια για λύση. Το περιεχόμενο της δήλωσης ήταν αρκετό για να επιβεβαιώσει την πλήρη άγνοια τού κ. Παναγιώτου για το κυπριακό πολιτικό γίγνεσθαι και για κάποιους την παράταιρη παρουσία του στο πολιτικό σκηνικό. Μία άγνοια ωστόσο που δεν φάνηκε να έχει καμία αρνητική επίπτωση στην υποψηφιότητά του. Μάλλον το αντίθετο, αν ληφθεί υπόψη πως ο Φειδίας Παναγιώτου υπήρξε ο μεγάλος –και μόνος επί της ουσίας– νικητής των ευρωεκλογών, καθώς κατάφερε να τερματίσει τρίτος στην κούρσα με διψήφιο ποσοστό. Ένα ποσοστό που πλησίασε επικίνδυνα το δεύτερο κόμμα ΑΚΕΛ και άφησε κατά πολύ πίσω του τόσο το ΕΛΑΜ όσο και το ΔΗΚΟ. Η νίκη τού Φειδία Παναγιώτου επιβεβαιώνει την επικράτηση της αντιπολιτικής στο πολιτικό σκηνικό. Επιβεβαιώνει παράλληλα όμως και την πλήρη αντίδραση τού εκλογικού σώματος με το υφιστάμενο πολιτικό σύστημα.
Ποιοι έστρωσαν το χαλί
Η δυναμική του Φειδία Παναγιώτου διαφαινόταν εδώ και καιρό. Δεν θα έπρεπε όμως η παρουσία του στο πολιτικό σκηνικό να προκαλεί τόση έκπληξη. Εδώ και καιρό τα κόμματα και τα πολιτικά πρόσωπα είχαν στρώσει το χαλί για το φαινόμενο της μεταπολιτικής. Σήμερα επιβεβαιώθηκε με τη νίκη του Φειδία Παναγιώτου ότι η Κύπρος βρίσκεται στο κατώφλι της αντιπολιτικής. Ο πρόεδρος της Δημοκρατίας Νίκος Χριστοδουλίδης είχε εκλεγεί Πρόεδρος αποφεύγοντας να τοποθετηθεί πολιτικά. Είχε κτίσει ένα καλό προφίλ στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, παρουσιάζοντας προσωπικές και οικογενειακές του στιγμές και αυτό είχε τη δική του σημασία. Στον ίδιο ακριβώς βηματισμό και η πρόεδρος της Βουλής και μετέπειτα πρόεδρος του ΔΗΣΥ, είχε δώσει ιδιαίτερη έμφαση στις δημόσιες σχέσεις, σε αναρτήσεις της στο Tik Tok και το Instagram, από εκδηλώσεις και κοινωνικές συναναστροφές, αποφεύγοντας συνεχώς την όποια πολιτική τοποθέτηση. Όμως και τα υπόλοιπα κόμματα ευνόησαν τη μεταπολιτική, με προσωπικότητες που δεν κατέθεταν πολιτικές προτάσεις, αλλά έκαναν δημόσιες σχέσεις. Με αυτό ως δεδομένο και επειδή η πολιτική άρχισε να καταργείται από τα ίδια τα πολιτικά πρόσωπα, περσόνες όπως για παράδειγμα ο Φειδίας Παναγιώτου, ο οποίος ξέρει να χειρίζεται τα social media πολύ καλύτερα, κατάφερε να κερδίσει έδαφος.
Η παρουσία του στην πολιτική σκηνή δεν αποκλείεται να αποτελεί την απαρχή της δημιουργίας ενός πολιτικού κινήματος, όπως φημολογείται εδώ και καιρό. Ο Χριστόφορος Τορναρίτης, ο οποίος τον στήριξε ανοικτά, άφησε να εννοηθεί πως είναι η αρχή. Αναμένεται να δούμε ποιο λοιπόν θα είναι το επόμενο βήμα.
Πρωτιά στις ευρωεκλογές, πανωλεθρία στις τοπικές
Η Αννίτα Δημητρίου έκανε μία ξεκάθαρα πανηγυρική τοποθέτηση με την ολοκλήρωση των αποτελεσμάτων, υπογραμμίζοντας πως ο Δημοκρατικός Συναγερμός είναι πρωταγωνιστής. Πράγματι ο ΔΗΣΥ κατάφερε να τερματίσει πρώτος σε μία μάχη πολύ δύσκολη, δεδομένου ότι το κόμμα μετρούσε πληγές από την κρίση των προεδρικών εκλογών και βρέθηκε ένα βήμα πριν από τη διάσπαση. Η πρωτιά του ΔΗΣΥ στις ευρωεκλογές σίγουρα είναι ένα θετικό μήνυμα για την πρόεδρο του ΔΗΣΥ, ωστόσο το λεκτικό, αποδεικνύει πως η Αννίτα Δημητρίου δεν έλαβε τα μηνύματα της κάλπης, αν ληφθεί υπόψη πως είχε μία σημαντική πτώση στα ποσοστά του από τις προηγούμενες ευρωεκλογές (29,02%) και από τις βουλευτικές του 2021 (27,7%). Τα αποτελέσματα όμως των τοπικών εκλογών αποτελούν την πλήρη πανωλεθρία του ΔΗΣΥ και επιβεβαιώνουν τις κακές πολιτικές επιλογές της νέας ηγεσίας και τους κακούς της χειρισμούς, τους οποίους δεν μπορεί σε αυτή την περίπτωση να φορτώσει στην προηγούμενη κατάσταση πραγμάτων του ΔΗΣΥ. Ο ΔΗΣΥ έχασε τον παραδοσιακά συναγερμικό ΔΗΣΥ της Λευκωσίας, παρά το ότι στάθηκαν δίπλα από τον Νίκο Τορναρίτη ΔΗΚΟ και ΔΗΠΑ. Έχασε στον Δήμο Λεμεσού με τον Νίκο Νικολαΐδη, ήρθε τρίτος στον Δήμο Λάρνακας –την πόλη της προέδρου του ΔΗΣΥ– με τον Μιχάλη Ππεκρή και τρίτος στον Δήμο Στροβόλου με την επιλογή Χρίστου Τσίγκη. Επί της ουσίας ο Συναγερμός κέρδισε στον Δήμο Πάφου με τον Φαίδωνα Φαίδωνος, στην Αγία Νάπα και στο Παραλίμνι. Αυτό από μόνο του θα πρέπει να αποτελέσει καμπανάκι για τον Συναγερμό, όχι μόνο για τους κακούς χειρισμούς που έγιναν σε τοπικό επίπεδο αλλά και για το τι σημαίνει σε θέμα συνεργασιών το 2028.
Ηττημένος χωρίς υποσημειώσεις
Μεγάλος ηττημένος των εκλογών θεωρείται σίγουρα το ΑΚΕΛ, με τα αποτελέσματα που καταγράφονται στις ευρωεκλογές καθώς τα ποσοστά του από τις ευρωεκλογές του 2019 (27,49%) και τις βουλευτικές του 2021 (22,34%) μειώνονται στο 21,7%. Το κόμμα της Αριστεράς είχε την ιδανική ευκαιρία λόγω των πολιτικών συγκυριών να λάβει την πρωτιά και να αυξήσει τα ποσοστά του. Ο Συναγερμός βρισκόταν ένα βήμα πριν από τη διάσπαση, ενώ τα κόμματα τού Ενδιάμεσου προσπαθούσαν να διαχειριστούν τη μεγάλη τους φθορά από τη διακυβέρνηση Χριστοδουλίδη, καθώς και τη δική τους εσωστρέφεια. Εγείρεται ευλόγως το ερώτημα, ότι αν το ΑΚΕΛ δεν κατάφερε σήμερα να κερδίσει τις εκλογές, τότε πότε θα το κάνει. Οι λόγοι της ήττας ποικίλουν:
• Το κόμμα της Αριστεράς επέλεξε να παίξει με μία στρατηγική θετικής ατζέντας, αποφεύγοντας την αντιπαράθεση και στην ουσία στέλνοντας το μήνυμα της πλήρους πολιτικής ανυπαρξίας.
• Δεν επεδίωξε να θέσει εξαρχής το μεγάλο διακύβευμα, είτε της πρωτιάς, είτε της απώλειας της δεύτερης έδρας, ούτως ώστε να συσπειρώσει και το κόμμα του αλλά και το ευρύτερο προοδευτικό ακροατήριο. Αντιθέτως είχε σημαντικές διαρροές προς τον Φειδία Παναγιώτου αλλά και προς το νεοσύστατο Volt.
• Το ΑΚΕΛ είχε επενδύσει αρκετά στην τ/κ ψήφο, η οποία όπως διαφάνηκε ήταν κάτω των προσδοκιών που είχαν θέσει.
• Επιλογές του, όπως αυτή της Άννας Θεολόγου, είχαν προκαλέσει σύγχυση ως προς το τι πρεσβεύει τελικά το κόμμα.
Το ΑΚΕΛ
Το ΑΚΕΛ κατάφερε βεβαίως να επιβραβευθεί για τις επιλογές του στην τοπική αυτοδιοίκηση, αν ληφθεί υπόψη ότι κέρδισε με την επιλογή του Χαράλαμπου Προύντζου στη Λευκωσία, στη Λεμεσό με τον ΔΗΚΟγενή Γιάννη Αρμεύτη, με την καθαρή νίκη του ΑΚΕΛικού στελέχους Ανδρέα Βύρα στη Λάρνακα, στον Στρόβολο με τον Σταύρο Σταυρινίδη. Με τις νίκες του στην τοπική αυτοδιοίκηση ανοίγεται πλέον και ο δρόμος για συνεργασίες με τον κεντρώο χώρο στις προεδρικές εκλογές. Το ερώτημα είναι πόσο κερδοφόρες μπορεί να είναι τέτοιες συνεργασίες, με ένα λαβωμένο ΑΚΕΛ και ένα πολυτραυματισμένο ΔΗΚΟ.
Ο Ενδιάμεσος
Ο Ενδιάμεσος αποτελεί έναν από τους μεγάλους ηττημένους της εκλογικής μάχης, ανοίγοντας πλέον το κεφάλαιο της επόμενής τους μέρας. Τίθεται το ερώτημα αν αυτό θα ενισχύσει την γκρίνια εντός του κυβερνητικού σχήματος, αν θα οδηγήσει στην αποχώρηση κάποιων από το κυβερνητικό σχήμα, ή στη συζήτηση για συγχώνευση των εν λόγω κομμάτων.
Η νίκη του ΕΛΑΜ
Καθαρός νικητής των εκλογών θεωρείται αναμφίβολα το ΕΛΑΜ, αν ληφθεί υπόψη πως όχι μόνο αύξησε τα ποσοστά του, αλλά και κατάφερε να κλειδώσει και την έδρα στην ευρωβουλή με το δικό του στέλεχος, τον Γεάδη Γεάδη. Η αλήθεια είναι πως οι προβλέψεις και τα δημοσκοπικά ευρήματα ήθελαν το ΕΛΑΜ να κλειδώνει την τρίτη θέση. Η μετατόπισή του στην τέταρτη θέση οφείλεται στις διαρροές που είχε προς τον Φειδία Παναγιώτου και αυτό επιβεβαιώνει πως η ψήφος στο ΕΛΑΜ, αλλά και στον κ. Παναγιώτου είναι ψήφος διαμαρτυρίας. Το κόμμα της Ακροδεξιάς έδωσε έμφαση στη συντηρητική ατζέντα, προβάλλοντας τον φόβο του μεταναστευτικού αλλά και της woke ατζέντας. Όπως όλα δείχνουν αυτή η πολιτική είχε πρόσφορο έδαφος, με αποτέλεσμα την κατάκτηση της έδρας. Πλέον το ΕΛΑΜ παίζει σε ένα νέο πλαίσιο κανονικοποίησης και βλέπει με αξιώσεις τις βουλευτικές εκλογές του 2026. Ερώτημα είναι αν η δυναμική που απέκτησε θα του ανοίξει την πόρτα διαβούλευσης και με την κυβέρνηση, η οποία ψάχνει αγωνιωδώς –μετά τη συντριπτική ήττα του Ενδιάμεσου χώρου– συμμάχους.
