Του Γιάννη Ιωάννου
Σε αναμενόμενο κλίμα κινήθηκαν οι δύο ξεχωριστές συναντήσεις της αναπληρώτριας ΓΓ του ΟΗΕ για Πολιτικές και Ειρηνευτικές, Ρόζμαρι ΝτιΚάρλο, με τους ηγέτες των δύο κοινοτήτων. Η ανώτερη διπλωμάτης του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών που πραγματοποιεί διήμερη επίσκεψη στη Κύπρο είδε τον Πρόεδρο Χριστοδουλίδη και στη συνέχεια τον Τουρκοκύπριο ηγέτη Ερσίν Τατάρ. Η πολύπειρη διπλωμάτης καλείται να εξετάσει αν υπάρχει πρόσφορο έδαφος για επανεκκίνηση των συνομιλιών στο Κυπριακό -παγωμένες εδώ και έξι χρόνια, και η συνέχεια κρίνεται -όπως πληροφορείται η «Κ»- από δύο σημαντικά γεγονότα:
- To αν ο ΓΓ του ΟΗΕ, Αντόνιο Γκουτέρεζ, στη βάση και των όσων κατέγραψε στη Κύπρο η κ. ΝτιΚάρλο, θα δει όντως τον Πρόεδρο Χριστοδουλίδη στο περιθώριο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου στις 23-24 Μάρτη στις Βρυξέλλες -ζήτημα που προώθησε κατεξοχήν η ελληνοκυπριακή πλευρά και που τέθηκε κατά την συνάντηση ΝτιΚάρλο-ΠτΔ και
- Αν στους επόμενους μήνες θα υπάρξει όντως αποστολή, από τον ΟΗΕ, ειδικού απεσταλμένου του ΓΓ, κίνηση η οποία κρίνεται, για κάποιους έμπειρους παρατηρητές, εξαιρετικά δύσκολη στο άμεσο μέλλον αν δεν ξεκαθαρίσει το σκηνικό των εκλογών στη Τουρκία, στις 14 Μαΐου
Σε κάθε περίπτωση, η ελληνοκυπριακή πλευρά, σινιάλαρε προς την κ. ΝτιΚάρλο ως προς την ετοιμότητα της για επανεκκίνηση του Κυπριακού με τον Πρόεδρο Χριστοδουλίδη να ενημερώνει την διπλωμάτη του ΟΗΕ για την πρωτοβουλία που επιδιώκει για ενεργότερη εμπλοκή της ΕΕ στην διαδικασία, για μια νέα συνάντηση με τον Τατάρ και για την άμεση απόκριση της Λευκωσίας σε περίπτωση που ο ΓΓ, Αντόνιο Γκουτέρεζ, κρίνει πως πρέπει να έχει μια συνάντηση με τους δύο ηγέτες κι αποστείλει πρόσκληση επί τούτου. Η κάθοδος ΝτιΚάρλο επιβεβαιώνει το ενδιαφέρον των ΗΕ σε σχέση με το Κυπριακό με την διαδικασία ωστόσο, αυτή καθ’ εαυτή, να κρίνεται -ακόμη- ως δύσκολη.
Και ο Τατάρ
Στη συνάντηση ΝτιΚάρλο-Τατάρ, ο Τουρκοκύπριος ηγέτης επανέλαβε την πάγια αντίληψη του περί κυριαρχικής ισότητας και ύπαρξης δύο ξεχωριστών κρατών στη Κύπρο. Συγκεκριμένα ο κ. Τατάρ επανέλαβε προς την αξιωματούχο του ΟΗΕ «το όραμα του» -όπως το αποκαλεί- από τον Απρίλιο του 2021 στη Γενεύη που εστιάζει στην αντίληψη μερίδας των Τουρκοκυπρίων για ξεχωριστό, αναγνωρισμένο διεθνώς, κράτος. Ο κ. Τατάρ φαίνεται, όπως κι αναμένονταν, να μην προσεγγίζει ζεστά το σενάριο μιας ευρωπαϊκής διαμεσολάβησης στο Κυπριακό, αποκρυσταλλώνοντας την πάγια αντίληψη, στα Κατεχόμενα, για μεροληψία των Βρυξελλών υπέρ της ελληνοκυπριακής κοινότητας. Το επανέλαβε μάλιστα χθες τόσο στη κα ΝτιΚάρλο όσο και, νωρίτερα, στον Μάριο Νάβα (σ.σ. Γενικό Διευθυντή Διαρθρωτικών Μεταρρυθμίσεων της Ευρωπαϊκής Επιτροπής) με το χαρακτηριστικό λεκτικό «της μη αποδοχής της ενσωμάτωσης των Τ/κ στην ΕΕ σε περίπτωση λύσης του Κυπριακού».
Διπλωματική κινητικότητα
Η έλευση της Ντι Κάρλο έρχεται σε μια περίοδο που η Λευκωσία κινείται στον άξονα ΟΗΕ-ΕΕ-Ελλάδα για να αρθεί το αδιέξοδο στο Κυπριακό. Η πρωτοβουλία για ενεργό εμπλοκή της Ευρωπαϊκής Ένωσης με τον διορισμό προσωπικότητας που θα υποβοηθούσε στις συνομιλίες -πάντα εντός πλαισίου ΟΗΕ- αποτελεί το κατεξοχήν στοίχημα της κυβέρνησης Χριστοδουλίδη στις πρώτες μέρες διακυβέρνησης της και περνάει αναπόφευκτα από το περιθώριο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου της 23ης-24ης Μαρτίου λόγω και της παρουσίας στις Βρυξέλλες του ΓΓ του ΟΗΕ, Αντόνιο Γκουτέρεζ. Ο Πρόεδρος Χριστοδουλίδης δείχνει να έχει ψηλώσει τον πήχη σε μια, τόσο φαινομενικά όσο και ρεαλιστικά, δύσκολη εξίσωση και επί τούτου θα δει άτυπα σειρά ξένων ηγετών -προεξέχοντος του Προέδρου Μακρόν στις Βρυξέλλες από τις 22 -καθώς και το σύνολο της ευρωπαϊκής ηγεσίας και των θεσμών. Επισκέψεις, εκτός απροόπτου, σε Παρίσι και Βερολίνο κρίνονται, σε αυτό το επίπεδο της ευρωπαϊκής διαμεσολάβησης, ιδιαίτερα σημαντικές για το αμέσως επόμενο διάστημα. Μέχρι την στιγμή πάντως που γράφονταν αυτές οι γραμμές η «Κ» δεν επιβεβαιώνει επίσημη πρόσκληση του Προέδρου Χριστοδουλίδη από τον Μακρόν στο Παρίσι (σ.σ. μπορεί να προκύψει στις 23 Μαρτίου).
Σε κάθε περίπτωση ωστόσο ο χρονισμός των τουρκικών εκλογών αποτελεί το βασικό κριτήριο με το οποίο τόσο ο διεθνής παράγοντας όσο και ο ΟΗΕ προσλαμβάνουν μια διαδικασία επανεκκίνησης του Κυπριακού -με ότι αυτό συνεπάγεται για το χρονολόγιο των εξελίξεων στο αμέσως επόμενο διάστημα. Η ΝτιΚάρλο ήρθε στη Κύπρο, είδε κι άκουσε και ως προς το Κυπριακό… βλέπουμε.