ΚΥΠΕ
H ανάγκη προσαρμογής των τραπεζών στη νέα πραγματικότητα των διαδοχικών κρίσεων στον απόηχο της κρίσης της Ουκρανίας, της ραγδαίας αύξησης του πληθωρισμού και της επιβράδυνσης που παρατηρείται στην παγκόσμια οικονομία ήταν το κεντρικό μήνυμα της Ετήσιας Γενικής Συνέλευσης του Συνδέσμου Τραπεζών, την Τετάρτη.
Ψηλά στις αναφορές κατά το εναρκτήριο σκέλος της Συνέλευσης ήταν και τα μηνύματα για την διατήρηση ενός σταθερού θεσμικού πλαισίου για τη διαχείριση των καθυστερήσεων ώστε να διατηρηθεί η χρηματοπιστωτική σταθερότητα.
Ανοίγοντας την συνέλευση, ο Μιχάλης Καμμάς, Γενικός Διευθυντής του Συνδέσμου, τόνισε πως οι διαδοχικές κρίσεις κατέστησαν το στοιχείο του απροσδόκητου «ως κυρίαρχο σε μια εποχή αλλαγών, οικονομικών αναταράξεων, γεωπολιτικών εξελίξεων και παρατεταμένης αστάθειας».
«Της πανδημίας ακολούθησε το παγκόσμιο κύμα του υψηλού πληθωρισμού και της ενεργειακής κρίσης, δεδομένα τα οποία σε συνδυασμό με τις οικονομικές, γεωπολιτικές ακόμη και κοινωνικές αλλαγές που επέφερε ο πόλεμος της Ρωσίας στην Ουκρανία έχουν δημιουργήσει συνθήκες τέλειας καταιγίδας. Όλα αυτά σε μικρό χρονικό διάστημα από την παγκόσμια οικονομική κρίση του 2008», τόνισε.
Ο κ. Καμμάς είπε επίσης πως οι βασικές προτεραιότητες τους Συνδέσμου είναι η χρηματοπιστωτική σταθερότητα, η οικονομική ανάπτυξη και η κοινωνική ευημερία. «Το εν λόγω τρίπτυχο αλληλεπιδρά και διαμορφώνει τόσο τις τρέχουσες αλλά κυριότερα τις μελλοντικές συνθήκες», κατέληξε.
ΥΠΟΙΚ: Δεν με φοβίζει η αύξηση των ΜΕΔ λόγω ανόδου των επιτοκίων
Στη δική του ομιλία, ο Υπουργός Οικονομικών, Κωνσταντίνος Πετρίδης, επεσήμανε πως παρά την πρόοδο στο τραπεζικό σύστημα, υπάρχουν «τεράστιες προκλήσεις», καθώς «μπαίνουμε σε μια οικονομική εποχή».
«Μια νέα οικονομική εποχή, η οποία δεν θα είναι η ίδια με αυτό το οποίο είχαμε ζήσει μέχρι σήμερα, μια νέα εποχή η οποία στο ευρύτερο της πλαίσιο σταματά το παγκοσμιοποιημένο περιβάλλον», τόνισε.
Ο ΥΠΟΙΚ τόνισε ακόμη ότι τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια στο τραπεζικό σύστημα έχουν μειωθεί κατά 70% με 80% αλλά παραμένουν ψηλότερα από τον μέσο όρο της ΕΕ, ενώ σημείωσε πως άλλη μια πρόκληση της εποχής είναι η αύξηση των επιτοκίων, για να διατυπώσει την άποψη ότι η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα έπρεπε να εισέλθει νωρίτερα στην περίοδο ομαλοποίησης της νομισματικής πολιτικής.
Σημείωσε δε ότι η αύξηση των επιτοκίων θα βοηθήσει την κερδοφορία των τραπεζών, «αλλά είναι μια πρόκληση την οποία πρέπει να αντιμετωπίσουμε και πρέπει να καταλάβουμε όλοι ότι αυτό δεν είναι τιμωρητικό μέτρο».
«Δεν με φοβίζει ιδιαίτερα η αύξηση των ΜΕΔ λόγω της αύξησης των επιτοκίων», είπε, εξηγώντας ότι ο εξορθολογισμός που έγινε τα τελευταία χρόνια από τις τράπεζες σε ό,τι αφορά την παραχώρηση δανείων και την ικανότητα αποπληρωμής «μας προστατεύει εν μέρει, όπως μας προστατεύει και η αύξηση των καταθέσεων, αλλά πολύ περισσότερο και ο ρυθμός ανάπτυξης της οικονομίας».
Λέγοντας πως ο κίνδυνος αύξησης των ΜΕΔ λόγω της αύξησης των επιτοκίων είναι υπαρκτός, ο ΥΠΟΙΚ σημείωσε ωστόσο ότι με ρυθμό ανάπτυξης 6% στις υφιστάμενες δυσμενείς συνθήκες «τότε ο κίνδυνος αύξησης των ΜΕΔ σίγουρα μετριάζεται».
Παράλληλα ο κ. Πετρίδης υπογράμμισε τη σημασία της διατήρησης της σταθερότητας του νομικού πλαισίου για τη διαχείριση των ΜΕΔ.
«Πρέπει το νομοθετικό πλαίσιο να διασφαλίζει ότι αυτοί οι οποίοι επιλέγουν στρατηγικά να μην ανταποκρίνονται (στις υποχρεώσεις τους) να βρίσκονται αντιμέτωποι με ένα πολύ αυστηρό νομοθετικό πλαίσιο», είπε, προσθέτοντας.
Λέγοντας πως η Κυβέρνηση δεν ανταποκρίθηκε σε «κελεύσματα λαϊκισμού» για εξασθένιση του νομοθετικού πλαισίου εις βάρος των φορολογουμένων και των καταθετών, ο κ. Πετρίδης εξέφρασε την ελπίδα «η νέα Κυβέρνηση, όποια και είναι αυτή, να έχει την ίδια τόλμη και αντιστάσεις σε κελεύσματα λαϊκισμού, ούτως ώστε να διασφαλίσει αυτή την ομαλότητα και τη χρηματοπιστωτική σταθερότητα».
Διοικητής ΚΤΚ: Περιβάλλον αστάθμητων παραγόντων και κινδύνων
Από την πλευρά του, ο Διοικητής της Κεντρικής Τράπεζας της Κύπρου, Κωνσταντίνος Ηροδότου, είπε πως «το έργο που καλούμαστε όλοι να επιτελέσουμε σήμερα είναι σημαντικό αλλά και δύσκολο, αφού οι διεθνείς καταστάσεις έχουν διαμορφώσει ένα απρόβλεπτο περιβάλλον αστάθμητων παραγόντων και κινδύνων».
Ο κ. Ηροδότου επεσήμανε πως αν και οι επιδράσεις του πολέμου στην Ουκρανία δεν έχουν διαφανεί σημαντικά στα στοιχεία του πρώτου εξαμήνου, εντούτοις πιθανώς να διαφανούν εντονότερα κατά το δεύτερο μισό του τρέχοντος έτους και κατά το 2023.
«Και ακριβώς για αυτό το λόγο, όλα τα πιστωτικά ιδρύματα θα πρέπει να συνεχίσουν να ασκούν συνετές πολιτικές. Θα πρέπει να προσαρμόζουν συνεχώς τα οικονομικά τους πλάνα προκειμένου να αντιμετωπίσουν τις προκλήσεις που θα προκύψουν», υπογράμμισε.
Όπως πρόσθεσε, παρόλο που οι άμεσες επιπτώσεις της γεωπολιτικής κρίσης κρίνονται μέχρι τώρα διαχειρίσιμες, οι έμμεσες επιπτώσεις βρίσκονται ακόμη σε στάδιο αποκρυστάλλωσης και πιθανόν να επηρεάσουν την κερδοφορία και την ποιότητα ενεργητικού των πιστωτικών ιδρυμάτων.
Αναφερόμενος στην αύξηση των βασικών επιτοκίων της ΕΚΤ, ο κ. Ηροδότου τόνισε πως οι πολιτικές εξομάλυνσης των επιτοκίων ενδέχεται μεν να βελτιώσουν το επιτοκιακό εισόδημα, «αλλά ίσως να μην επαρκούν για να καλύψουν τις εγγενείς αδυναμίες που αντιμετωπίζουν ορισμένες τράπεζες».
Αναφέρθηκε ειδικότερα στο ύψος των ΜΕΔ, στα αυξημένα κόστη σε σχέση με τα έσοδα, στους περιορισμένους πόρους εισοδήματος, στις ανταγωνιστικές πιέσεις από εταιρείες που λειτουργούν εκτός του παραδοσιακού τραπεζικού χώρου, τις μεταβαλλόμενες ανάγκες του σύγχρονου πελατολογίου, την ανάγκη συνετής διαχείρισης των επενδύσεων σε κυβερνητικά ομόλογα, χωρίς αυτή η λίστα να είναι εξαντλητική.
«Ως εκ τούτου, ο τραπεζικός τομέας θα πρέπει να προβεί σε προσαρμογή των επιχειρησιακών του στρατηγικών στις νέες πραγματικότητες όπως αυτές προκύπτουν από τις κρίσεις της πανδημίας και του πολέμου», τόνισε.
Νικολάου: Εύκολος στόχος οι τράπεζες
Στην τελευταία του ομιλία υπό την ιδιότητά του Προέδρου του Συνδέσμου Τραπεζών, ο Πανίκος Νικολάου, Διευθύνων Σύμβουλος της Τράπεζας Κύπρου, είπε πως μετά την κορύφωση της πανδημίας του κορωνοϊού μία ακόμα πρωτοφανής διεθνής κρίση βρίσκεται ενώπιον μας».
«Μία κρίση», είπε, «που περιλαμβάνει αύξηση των τιμών πρώτων υλών, αύξηση του κόστους ενέργειας, σημαντικά προβλήματα και καθυστερήσεις στην εφοδιαστική αλυσίδα».
Όπως είπε, σε τοπικό επίπεδο, οι τράπεζες απέδειξαν για ακόμα μία φορά ότι στηρίζουν έμπρακτα την κυπριακή οικονομία αφού κατά το 2021 παραχώρησαν νέα καθαρά δάνεια πέραν των 2,9 δισεκατομμυρίων ευρώ ενώ ο νέος δανεισμός το πρώτο εξάμηνο του 2022 έφτασε τα 1,7 δισεκατομμύρια ευρώ.
«Μέσα σ’ αυτό το πρωτόγνωρο περιβάλλον που βιώνουμε τα τελευταία χρόνια, οι κυπριακές τράπεζες κατάφεραν να ισορροπήσουν μεταξύ διαχείρισης των νέων προκλήσεων και αντιμετώπισης των παλιών», είπε, σημειώνοντας ότι τα ΜΕΔ στο τραπεζικό σύστημα υποχώρησαν στα 3 δισεκατομμύρια ευρώ στο τέλος του 2021 από 27,3 δισεκατομμύρια ευρώ το 2014.
Υπενθύμισε εξάλλου πως κατά την υπό εξέταση περίοδο, οι τράπεζες διαχειρίστηκαν τις αντιδράσεις που δημιουργήθηκαν για τις νέες τραπεζικές χρεώσεις, τη μείωση των τραπεζικών υποκαταστημάτων αλλά και τις συνεχείς προσπάθειες για αναστολή των εκποιήσεων.
«Δυστυχώς, κάποιοι ακόμα θεωρούν πως οι τράπεζες είναι ο εύκολος στόχος και μπορούν να τους επιτίθενται, αναίτια, όποτε πρέπει να αγγίξουν τις ευαίσθητες χορδές των συμπολιτών μας. Η αλήθεια ωστόσο, απέχει πολύ από αυτό που θέλουν να παρουσιάζουν» είπε.
Τέλος, ο κ. Νικολάου είπε πως κατά την περίοδο αυτή, οι τράπεζες δίνουν ιδιαίτερη έμφαση στη Βιώσιμη ανάπτυξη της κυπριακής οικονομίας και στην εφαρμογή των κριτηρίων ESG όχι μόνο από εμάς αλλά και από τους πελάτες. Οι όροι Green και Sustainable Finance δεν αποτελούν πλέον κάποια τάση της εποχής αλλά το μέλλον της παροχής χρηματοοικονομικών υπηρεσιών και σ’ αυτά τα πλαίσια εντατικοποιούμε τις ενέργειες μας ώστε κι εμείς να είμαστε πιο έτοιμοι αλλά και οι πελάτες μας να αρχίσουν να προσαρμόζονται στα νέα δεδομένα».