Της Δωρίτας Γιαννακού
Ένα βήμα πιο κοντά στην ένταξη της στο Πρόγραμμα Απαλλαγής Θεωρήσεων (Visa Waiver Programme) των Ηνωμένων Πολιτειών Αμερικής βρίσκεται η Κύπρος. Η εφαρμοστική συμφωνία αναμένεται να αποτελέσει όπλο προς τη διευκόλυνση καταπολέμησης του σοβαρού εγκλήματος των δυο χωρών μέσω της ανταλλαγής πληροφοριών από τις βάσεις δεδομένων που διατηρούν. Επιπρόσθετα, η εν λόγω συμφωνία αναμένεται να αποτελέσει εργαλείο υποστήριξης σε χιλιάδες συμπολίτες μας οι οποίοι ταξιδεύουν συχνά στις ΗΠΑ καθώς απλοποιεί τις διαδικασίας έκδοσης της σχετικής βίζας. Όπως λέχθηκε, κατά τη διάρκεια της συζήτησης του ζητήματος στην Κοινοβουλευτική Επιτροπή Εξωτερικών και Ευρωπαϊκών Υποθέσεων, πέρσι εκδόθηκαν από τη Λευκωσία περίπου 5530 βίζες για Κύπριους που ταξίδευσαν στις ΗΠΑ. Φέτος αναμένεται ότι ο αριθμός αυτός θα είναι αυξημένος. Όπως ανέφερε αρμόδιος από το Υπουργείο Εξωτερικών που παρέστη στην Επιτροπή, έχει σημειωθεί σημαντική πρόοδος για την ένταξη της Κύπρου στο πρόγραμμα Visa Waiver Programme ενώ τα επόμενο βήματα αφορούν τη διασαφήνιση ορισμένων τεχνικών θεμάτων, και κατόπιν θα γίνει η τελική αξιολόγηση ενημερώνοντας και το Υπουργείο Εξωτερικών των ΗΠΑ και το Κογκρέσο για την τελική έγκριση. Όσον αφορά τον χρονικό ορίζοντα της ένταξης μας το αρμόδιο Υπουργείο επισήμανε ότι εντός του 2025 θα οριστικοποιηθεί τονίζοντας ότι μόνο η Κύπρος, η Βουλγαρία και η Ρουμανία δεν έχουν ακόμα ενταχθεί στο πρόγραμμα. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή στηρίζει τις προσπάθειες της Κύπρου για ένταξη στο συγκεκριμένο πρόγραμμα διευκρίνισε το αρμόδιο Υπουργείο σημειώνοντας ότι είναι υποχρεωτικό όπως όλα τα κράτη μέλη υπογράψουν τη συμφωνία μέχρι το 2027. Με την εφαρμοστική συμφωνία τα συμβαλλόμενα μέρη συμφωνούν στο να χρησιμοποιούν τις πηγές που έχουν στη διάθεση τους με σκοπό την καταπολέμηση της τρομοκρατίας.
Κατά τη διάρκεια της συζήτησης του θέματος, εκφράστηκαν ορισμένοι προβληματισμοί από τα μέλη της Επιτροπής αναφορικά με το επίπεδο προστασίας των δεδομένων καθώς και τον τρόπο διαχείρισης των δεδομένων από τις ΗΠΑ. Όπως διευκρινίστηκε από αρμόδιο της Αστυνομίας, οι ΗΠΑ δεν θα έχουν πρόσβαση στο μητρώο μας στοιχεία μας και στη βάση δεδομένων μας. Η διαδικασία προϋποθέτει αίτημα από τις ΗΠΑ για συγκεκριμένο πρόσωπο που έχει απασχολήσει την αστυνομία, έχει καταδικαστεί στην Κύπρο ή έχει οποιαδήποτε υπόθεση εναντίον του και στη συνέχεια γίνεται αξιολόγηση και αποφασίζεται εάν οι κυπριακές αρχές θα απαντήσουν ή όχι. Πρόσθεσε ακόμα ότι στο μητρώο δακτυλικών αποτυπωμάτων δεν θα συμπεριλαμβάνονται οι αιτητές ασύλου. Εξάλλου σημείωσε εκπρόσωπος της Αστυνομίας, και οι κυπριακές Αρχές θα έχουν τη δυνατότητα να μπαίνουμε στη βάση των Αμερικάνων.
Θα συμβάλει στην απλοποίηση των διαδικασιών για έκδοση βίζας
Οι εμπλεκόμενοι φορείς τόνισαν ότι οι Κύπριοι πολίτες δεν έχουν για τίποτε να ανησυχούν με την επικύρωση της συμφωνίας μεταξύ των δυο χωρών καθώς αποτελεί μέτρο προς την ενίσχυση της συνεργασίας για αντιμετώπιση του σοβαρού εγκλήματος.
Το νομοσχέδιο αφορά την κύρωση της συμφωνίας μεταξύ των κυβερνήσεων της Κύπρου και των ΗΠΑ σχετικά με την Ενίσχυση της Συνεργασίας για την Πρόληψη και την Καταπολέμηση του Σοβαρού Εγκλήματος, η οποία υπογράφηκε στη Λευκωσία στις 17 Ιουλίου 2024. Όπως αναφέρεται, η πιο πάνω συμφωνία προέκυψε από τη «Συμφωνία PCSC», η οποία συνομολογήθηκε μεταξύ των δύο πλευρών τον Δεκέμβριο του 2015, και «αποτελεί μια εκ των προϋποθέσεων για την ένταξη της Κύπρου στο Πρόγραμμα Απαλλαγής Θεωρήσεων (Visa Waiver Programme) των Ηνωμένων Πολιτειών Αμερικής».
Αναφέρεται επίσης ότι με την ενεργοποίηση της συμφωνίας θα επιτρέπεται στα δύο μέρη να χρησιμοποιούν τις εξουσίες αναζήτησης δεδομένων που προβλέπονται στη «Συμφωνία PCSC» για να ελέγξουν κατά πόσο άτομα «έχουν διαπράξει ή διαπράττουν, είναι ύποπτα ή ερευνώνται» για σοβαρά εγκλήματα, ή έχουν κατηγορηθεί ή καταδικαστεί για σοβαρά εγκλήματα και τα οποία, λόγω αυτής της εγκληματικής δραστηριότητας, συνιστούν απειλή για τη δημόσια ασφάλεια όσον αφορά την είσοδό τους στο έδαφος ενός μέρους ή την αίτησή τους για θεώρηση ή άλλη παροχή που σχετίζεται με τη μετανάστευση. Με τη συμφωνία οι ΗΠΑ θα έχουν πρόσβαση σε «όλα τα εφαρμοστέα και κατάλληλα δεδομένα που τηρούνται ή είναι διαθέσιμα στη βιομετρική βάση δεδομένων του Αυτοματοποιημένου Συστήματος Αναγνώρισης Δακτυλικών Αποτυπωμάτων της Αστυνομίας Κύπρου (ΑΣΑΔΑ)».
