Του Παναγιώτη Ρουγκάλα
Το επεισόδιο με τις κυρώσεις (sanctions) από Αμερική και Βρετανία σε φυσικά και νομικά πρόσωπα που εμπεριέχουν και κυπριακά ονόματα, προβλέπεται να έχει και συνέχεια. Πιθανώς, όπως πληροφορείται η «Κ», μέχρι το τέλος Μαΐου θα έρθει στη Λευκωσία νέα λίστα με ονόματα φυσικών και νομικών προσώπων, δίχως ωστόσο να είναι γνωστός ο αριθμός. Η νέα λίστα δεν θα έχει σχέση με τις επεξηγηματικές λίστες που έλαβε ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας τη Δευτέρα 8 Μαΐου και είχαν σχέση με τα ήδη υπό κυρώσεις πρόσωπα που ανακοινώθηκαν τον Απρίλιο του 2023. Νέα κυπριακά ονόματα στις λίστες των Αμερικανών και Βρετανών θα φέρουν νέα αναστάτωση στο κυπριακό επιχειρείν, με οικονομικές και πολιτικές προεκτάσεις. Η πολιτεία θα έχει να χειριστεί όσο το δυνατόν πιο αποτελεσματικά και γρήγορα ένα επιπλέον ζήτημα και να εφαρμόσει ακριβώς ό,τι της διαβιβαστεί από τις αμερικανικές και βρετανικές Αρχές. Αποδεικνύεται πως δύσκολα κόβεται ο ομφάλιος λώρος τής επί σειράς δεκαετιών σχέσης του κυπριακού επιχειρείν και του τομέα των υπηρεσιών με την ανατολή, παρά τις υποδείξεις και τις απαγορεύσεις. Επιστρέφοντας στη νέα πιθανή λίστα των κυρώσεων, η αγορά «ακούει» πως στο στόχαστρο είναι πλέον γραφεία τα οποία έλαβαν και πολλές εργασίες διεκπεραίωσης διαβατηρίων, μέσω του προγράμματος πολιτογραφήσεων ξένων επενδυτών. Το σχέδιο πολιτογραφήσεων αποδεικνύεται πως ναι μεν έφερε πολλά χρήματα στο κράτος και «έδωσε ώθηση επανεκκίνησης της μηχανής», εντούτοις τα τελευταία χρόνια έχει αποδειχθεί πως έχει κάνει τεράστια επικοινωνιακή ζημιά που αντιστοιχεί και σε οικονομική ζημιά. Όπως και να έχει, οι επόμενες δύο εβδομάδες θα είναι κρίσιμες για τα οικονομικά δεδομένα της Κύπρου, καθώς θα διαφανεί εάν θα υπάρξει πράγματι συνέχεια στο σήριαλ των κυρώσεων ή θα σταματήσει στα δύο ονόματα που υπάρχουν στη λίστα του Απρίλη. Το πρόγραμμα των διαβατηρίων ακολουθεί την Κύπρο πάντως, ακόμα και μετά τη λήξη του πριν από τρία χρόνια και από ότι φαίνεται, θα συνεχίσει να την ακολουθεί.
Όσον αφορά τις επεξηγήσεις που ελήφθησαν τη Δευτέρα 8 Μαΐου, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας Νίκος Χριστοδουλίδης δήλωσε την Τρίτη στην ομιλία του στο 13ο Οικονομικό Συνέδριο ότι πράγματι έλαβε τις πρώτες πληροφορίες από πλευράς των ΗΠΑ, αναφορικά με τις κυρώσεις που είχαν ανακοινωθεί τον Απρίλιο. Όπως εξήγησε, είναι το πρώτο πακέτο πληροφοριών και θα ακολουθήσουν ακόμα δύο το επόμενο διάστημα. «Ήδη, σήμερα το πρωί μίλησα με τον Γενικό Εισαγγελέα, θα του αποσταλούν σήμερα όλες οι πληροφορίες που λάβαμε χθες, έτσι ώστε να αρχίσει η σχετική εργασία από τις αρμόδιες Αρχές της Δημοκρατίας, αναμένοντας και τα άλλα δύο πακέτα πληροφοριών από τις ΗΠΑ», δήλωσε σχετικά την Τρίτη στην ομιλία του. Για τον ίδιο τον Πρόεδρο, όπως τόνισε, η διαφύλαξη της αξιοπιστίας και του ονόματος της Κύπρου ως επιχειρηματικού και χρηματοοικονομικού κέντρου, ιδιαίτερα μετά και τις πρόσφατες κυρώσεις που επιβλήθηκαν από τις Ηνωμένες Πολιτείες και το Ηνωμένο Βασίλειο σε Κύπριους παροχείς υπηρεσιών, αποτελεί στόχο υψίστης σημασίας. Επί του ζητήματος, κατέληξε στην ομιλία του με το εξής: «Είναι επιτακτική ανάγκη να προσεγγίσουμε το συγκεκριμένο θέμα με την κατάλληλη σοβαρότητα το συγκεκριμένο θέμα και να πράξουμε ό,τι είναι δυνατόν για να μην επιτρέψουμε σε κανένα να αμαυρώνει το όνομα της χώρας μας και είμαι βέβαιος ότι πρώτα εσείς που είστε η οικονομία του τόπου μας αντιλαμβάνεστε και συμμερίζεστε αυτήν την ανάγκη να τελειώνουμε με αυτό το θέμα και να προχωρήσουμε στη νέα εποχή».
Ο ΠτΔ δήλωσε την Τρίτη ότι έλαβε τις πρώτες πληροφορίες από πλευράς των ΗΠΑ, αναφορικά με τις κυρώσεις που είχαν ανακοινωθεί τον Απρίλιο.
Δύσκολο το ξεπάγωμα
Όπως είναι σε θέση να γνωρίζει η «Κ», οι κυπριακές τράπεζες δεν έχουν λάβει έως τώρα κάποιο αίτημα για «ξεπάγωμα» χρημάτων ώστε να πληρωθούν υποχρεώσεις ονομάτων που βρίσκονται στη λίστα των αμερικανικών και βρετανικών κυρώσεων. Όπως εξηγούν τραπεζικοί κύκλοι, είναι μια διαδικασία που θα πρέπει το φυσικό ή νομικό πρόσωπο που βρίσκεται στις κυρώσεις να ζητήσει από την αρμόδια Αρχή εκείνου του κράτους που του τις επέβαλε και να του δοθεί ειδική άδεια για να «ξεπαγώσουν» κεφάλαια για να πληρώσει όποιες υποχρεώσεις. Δηλαδή, δεν ζητά απευθείας το φυσικό ή νομικό πρόσωπο από την τράπεζα να του «ξεπαγώσει» κάποια κεφάλαια για να πληρώσει για παράδειγμα λογαριασμούς στην Αρχή Ηλεκτρισμού Κύπρου, αλλά θέλει γραπτή έγκριση από το κράτος ώστε να επιστρέψει στην τράπεζα και να πει ότι θέλω το «χ» ποσό για να πληρώσω το «ψ» τμήμα. Το «κουβάρι» είναι μεγάλο και δεν ξετυλίγεται εύκολα.
Ποσότητα και ποιότητα
Βαρύνουσα σημασία όπως έγραψε ξανά η εφημερίδα και της τόνισαν για ακόμα μία φορά παράγοντες της αγοράς, έχει για τις επόμενες δυνητικές κυρώσεις η ποσότητα και όχι η ποιότητα. Λέγοντας ποσότητα και όχι ποιότητα, εννοούν ότι δεν έχει σημασία αν θα είναι σε πιθανή λίστα (sanctions) ένα «μεγάλο» όνομα δικηγορικού γραφείου για παράδειγμα, αλλά να μην είναι πολλά, διότι θα δημιουργηθεί σίγουρα ένα βραχυπρόθεσμο οικονομικό πρόβλημα στην κυπριακή αγορά. Τα «πολλά ονόματα» συνοδεύονται από πολλούς εργαζομένους, με διακλαδώσεις/ υποχρεώσεις που μένουν ανοιχτές, απλήρωτες υποχρεώσεις λόγω του άμεσου «παγώματος» των στοιχείων και ενός γενικότερου «ντόμινο εφέκτ». Πάντως, φέρνοντας τα όποια στοιχεία στην επιφάνεια, αποδεικνύεται πως οι κυπριακές τράπεζες έχουν κάνει σωστά τη δουλειά τους και έχουν περιορίσει τους κινδύνους που σχετίζονται με αυτές. Μακάρι να είχαν κάνει παρόμοια προεργασία και άλλοι επαγγελματικοί τομείς.
