Kathimerini.gr
Ο ετήσιος ρυθμός ανάπτυξης της Τουρκίας το γ΄ τρίμηνο διαμορφώθηκε σε 1,9%, ελαφρώς μικρότερος αυτού στο β΄ τρίμηνο (2,4%), αμφότεροι όμως πολύ χαμηλότεροι εκείνου στο πρώτο τρίμηνο φέτος (6,7%). Η επιβράδυνση προήλθε πρωτίστως από τη μικρότερη άνοδο της κατανάλωσης των νοικοκυριών, εξαιτίας κυρίως του συνεχιζόμενου ιδιαίτερα υψηλού πληθωρισμού. Παρά την έντονα περιοριστική νομισματική πολιτική της κεντρικής τράπεζας της Τουρκίας (ΚΤΤ), με το βασικό επιτόκιο στο 50% από τον Μάρτιο και λήψη σειράς μακροπροληπτικών μέτρων, η αποκλιμάκωση του ετήσιου πληθωρισμού έχει εξασθενήσει σημαντικά, καθώς από 52,0% τον Αύγουστο διαμορφώθηκε σε 49,4% τον Σεπτέμβριο και 48,6% τον Οκτώβριο. Επιπλέον, την περίοδο Ιουλίου – Οκτωβρίου ο μηνιαίος πληθωρισμός κινήθηκε γύρω από το 3%.
Η ανθεκτικότητα των πληθωριστικών πιέσεων οφείλεται κυρίως στην αύξηση διοικητικά καθοριζόμενων τιμών (π.χ. ηλεκτρική ενέργεια, φυσικό αέριο, νερό) και φόρων (π.χ. ΕΦΚ στα καύσιμα) και δευτερευόντως στην υποτίμηση της τουρκικής λίρας, αν και ηπιότερα από ό,τι στην αρχή του έτους, καθώς και στον αυξημένο πληθωρισμό τροφίμων. Οι ανασχετικές επιδράσεις των διοικητικών μέτρων στον αποπληθωρισμό είχαν επισημανθεί στο άρθρο της Eurobank Research στην «Καθημερινή» της 10ης Αυγούστου, όπως και η σοβαρή πιθανότητα ο πληθωρισμός στο τέλος του 2024 να υπερβεί την τότε εκτίμηση της ΚΤΤ (38%), η οποία αναθεωρήθηκε προς τα πάνω στις αρχές Νοεμβρίου (44%), όπως και η πρόβλεψη για τον Δεκέμβριο του 2025 (21% από 14%). Η νέα πρόβλεψη της ΚΤΤ για το τέλος του 2025 προήλθε από αναθεωρήσεις προς τα πάνω των υποθέσεων για τις διοικητικά καθορισμένες τιμές, καθώς και για την υποκείμενη τάση του πληθωρισμού γενικότερα.
Οσον αφορά τις πιθανές ενέργειες της κεντρικής τράπεζας εφόσον σημειωθεί νέα απόκλιση του πληθωρισμού από τους στόχους, στη συνεδρίαση της Νομισματικής Επιτροπής τον Νοέμβριο διατηρήθηκε η προσέγγιση λήψης και άλλων μακροπροληπτικών μέτρων, χωρίς νέα αύξηση του βασικού επιτοκίου. Σε κάθε περίπτωση, οι πληθωριστικές πιέσεις στην κατανάλωση των νοικοκυριών το 2025 αναμένεται να είναι εντονότερες των προβλεπομένων νωρίτερα φέτος, κάτι που αντανακλάται στην πρόσφατη επί τα χείρω αναθεωρημένη πρόβλεψη του ΔΝΤ για τον ρυθμό ανάπτυξης της Τουρκίας το επόμενο έτος, σε 2,7% από 3,2%.
