Kathimerini.gr
Τέσσερις μήνες μετά την κατάρρευση της Credit Suisse, η Ελβετία, χωρίς να έχει προχωρήσει σε μεταρρυθμίσεις και εξυγίανση στον τραπεζικό της κλάδο, συνεχίζει στο ίδιο μοτίβο, βγάζοντας χρήματα και διατηρώντας το status quo δεκαετιών. Το ότι χρειάστηκε να διασωθεί η Credit Suisse από την UBS με τη μεσολάβηση της κυβέρνησης, για να αποτραπεί η κατάρρευση και το χάος στον παγκόσμιο τραπεζικό τομέα, ήταν ένα από τα μεγαλύτερα πλήγματα στην εθνική ταυτότητα της Ελβετίας μετά την κατάρρευση της Swissair το 2002 και θεωρήθηκε προειδοποίηση για την ανάγκη ριζικών αλλαγών. Υπάρχουν ελάχιστα δείγματα, ωστόσο, ότι η Ελβετία είναι έτοιμη να αλλάξει. «Οι περισσότεροι Ελβετοί είναι σαν να σήκωσαν συλλογικά τα μανίκια και η χώρα να ξαναβγάζει χρήματα. Η ανεργία έχει υποχωρήσει, ο ετήσιος πληθωρισμός 1,6% παραμένει ο φθόνος του βιομηχανοποιημένου κόσμου και το παντοδύναμο ελβετικό φράγκο έχει αποκτήσει αξία από τον Μάρτιο, όταν έγινε η συμφωνία», γράφει το Bloomberg.
Η φαινομενική στασιμότητα έκτοτε πηγάζει από αυτό που κάνει την Ελβετία αυτό που είναι – ένα έθνος του 13ου αιώνα που υπερηφανεύεται για τη φήμη του ως προπύργιο σταθερότητας σε μια ήπειρο που δοκιμάζεται επανειλημμένα από τον πόλεμο. Μια χώρα που έδωσε για πρώτη φορά δικαίωμα ψήφου στις γυναίκες μόλις το 1971, δεκαετίες μετά τον υπόλοιπο δυτικό κόσμο και όπου, αν συμβεί αλλαγή συμβαίνει πολύ αργά. «Υπάρχει μεγάλος κίνδυνος να μην αλλάξει τίποτα επειδή συνηθίζουμε τη νέα κατάσταση με μια τεράστια τράπεζα – κι αν αυτό λειτουργεί, γιατί να αλλάξει κάτι;», λέει ο Mάικλ Χέρμαν, διευθυντής του ελβετικού ινστιτούτου πολιτικών ερευνών Sotomo. Η Ελβετία, όμως, χάνει παράλληλα μια ευκαιρία να βελτιώσει τη φήμη της, που αμαυρώθηκε στα μάτια των διεθνών επενδυτών.
Η ανεργία έχει υποχωρήσει, ο πληθωρισμός είναι στο 1,6% και το ελβετικό φράγκο ενδυναμώνεται.
Ενόψει των ομοσπονδιακών εκλογών της 22ας Οκτωβρίου θα υπάρξει μια σχετική εθνική συζήτηση, πολλοί πιστεύουν ωστόσο ότι είναι ήδη πολύ αργά. Πρώην εργαζόμενος στο χρηματιστήριο της Ελβετίας, ο Τζάρεντ Μπίμπλερ, ο οποίος έγραψε βιβλίο για την τραπεζική κρίση της Ισλανδίας, λέει ότι υπάρχουν ομοιότητες με το σκανδιναβικό κράτος το 2006, όταν απέτυχε να αντιμετωπίσει σωστά την ανάγκη για τραπεζική μεταρρύθμιση. Η Ελβετία βέβαια δεν είναι η χώρα που ήταν πριν από μια δεκαετία. Το ελβετικό τραπεζικό απόρρητο δέχθηκε επίθεση από το υπουργείο Δικαιοσύνης των ΗΠΑ επειδή βοηθούσε τους Αμερικανούς φορολογουμένους να κρύψουν χρήματα. Στη συνέχεια, η εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία ώθησε την Ελβετία να εγκαταλείψει την αυστηρή ουδετερότητά της και να ενστερνιστεί πλήρως τις κυρώσεις της Ε.Ε. κατά της Μόσχας. Και τον Ιούνιο οι Ελβετοί υποστήριξαν σε εθνικό δημοψήφισμα την αύξηση των εταιρικών φόρων για τις πολυεθνικές στο ελάχιστο συμφωνημένο επίπεδο του ΟΟΣΑ –15% από 11% κατά μέσον όρο–, αφού η κυβέρνηση έπεισε τους ψηφοφόρους ότι θα ήταν καλύτερα να διατηρηθούν τα φορολογικά έσοδα εντός της χώρας.
Η Ελβετία παραμένει ελκυστικός κόμβος για τις πολυεθνικές, αλλά η μακροχρόνια υπεροχή της στη διαχείριση του πλούτου υποχωρεί. Εως το 2025 είναι πιθανό να πέσει στη δεύτερη θέση της κατάταξης όσων διαχειρίζονται περιουσιακά στοιχεία πλουσίων, πίσω από το Χονγκ Κονγκ, σύμφωνα με το Boston Consulting Group, ενώ η Σιγκαπούρη και το Ντουμπάι κερδίζουν επίσης έδαφος. Το διακύβευμα για τη θέση της Ελβετίας ως οικονομικού κέντρου είναι υψηλό. Η Finma –ρυθμιστική αρχή των τραπεζών της χώρας– και η Εθνική Τράπεζα της Ελβετίας έχουν ζητήσει μεταρρυθμίσεις μετά την κρίση της Credit Suisse. Το ερώτημα είναι αν μπορεί να ξεπεράσει η χώρα την τάση της προς την αδράνεια για να εντοπίσει τι πήγε στραβά. Και μετά, να κάνει τα πάντα για να αποκαταστήσει τη φήμη της.
