KALLUM PICKERING*
Ο Βρετανός υπουργός Οικονομικών Ρίσι Σουνάκ σήμερα θα δώσει στη δημοσιότητα τα σχέδιά του για το ποια μέτρα θα λάβει η κυβέρνηση ώστε να μετριάσει το υψηλότατο κόστος της καθημερινότητας, το οποίο πλήττει τα νοικοκυριά στη χώρα και δημιουργεί κρίση. Η εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία έχει εκτραχύνει την παγκόσμια ανισορροπία προσφοράς και ζήτησης, η οποία διαμορφώθηκε μετά τη γρήγορη ανάκαμψη από το σοκ της πανδημίας. Οξύνοντας τις πιέσεις στις τιμές βασικών αγαθών όπως είναι η ενέργεια και τα τρόφιμα, το σοκ θα ταλανίσει κατά τρόπο δυσανάλογο τα νοικοκυριά με χαμηλά εισοδήματα. Οι κεντροδεξιοί Συντηρητικοί, οι οποίοι στις δημοσκοπήσεις εξακολουθούν να υστερούν των Εργατικών, θεωρούν πως πρόκειται για ένα πολιτικοοικονομικό ζήτημα. Με ένα ευνοϊκό οικονομικό περιβάλλον, ο υπουργός Οικονομικών θα μπορούσε να προχωρήσει σε σοβαρές φοροαπαλλαγές ή σε αυξημένες δαπάνες.
Εντούτοις, ίσως αυτό να αποδεικνυόταν σφάλμα, όταν το καίριο ζήτημα έχει να κάνει με την έλλειψη προμηθειών λόγω πολέμου και με μια σειρά άλλων παγκόσμιων παραγόντων, συμπεριλαμβανομένων εκείνων των θαλασσίων μεταφορών, των εμποδίων στα κινεζικά λιμάνια λόγω κορωνοϊού και της ανεπάρκειας σε κρίσιμα υλικά όπως είναι οι ημιαγωγοί. Κι ενώ πολλοί παρατηρητές ζητούν μέτρα στήριξης ευρέος φάσματος, όπως, λόγου χάριν, την ακύρωση της σχεδιαζόμενης αύξησης των ασφαλιστικών εισφορών, ο Ρίσι Σουνάκ ίσως να ανησυχεί μήπως τονωθεί η ζήτηση και επιδεινωθεί το πρόβλημα του πληθωρισμού. Πέραν τούτου, έχει δεσμευθεί να διατηρήσει σε χαμηλότερα επίπεδα το δημοσιονομικό έλλειμμα και να περιορίσει το χρέος ως ποσοστό επί του ΑΕΠ στον προϋπολογισμό. Υπάρχει πιθανότητα να ανακοινώσει μόνο μετριοπαθή μέτρα, ούτως ώστε να μετριάσει τις επιπτώσεις στα σοβαρότερα πληγέντα νοικοκυριά. Αλλά αυτά δεν πρόκειται να αλλάξουν δραστικά την κατάσταση και να αποτρέψουν τους νέους κραδασμούς.
Το Ηνωμένο Βασίλειο, πάντως, έχει μέχρι σήμερα εμφανίσει ρωμαλέα ανάκαμψη από την πανδημία. Τα κέρδη στο ονομαστικό ΑΕΠ αποδεικνύονται ταχύτερα, ενώ τα έσοδα από τον ΦΠΑ τον Φεβρουάριο είναι κατά 24% αυξημένα σε σχέση με τις προβλέψεις και η αγορά εργασίας δείχνει δυναμισμό. Ο δε δανεισμός της κυβέρνησης μειώθηκε δραστικά από το 2021. Παρά τη δημοσιονομική ανάκαμψη μέχρι στιγμής, ο Σουνάκ δεν μπορεί να βασίζεται μόνο στα καλά νέα. Υπάρχουν δύο κίνδυνοι και ο ένας είναι μια πιθανή επιδείνωση της σύρραξης, που θα κάνει συγκρατημένους τους καταναλωτές και θα συμπιέσει τη ζήτηση και τις τιμές. Ο άλλος έχει να κάνει με ακόμα υψηλότερες τιμές, που θα οδηγήσουν σε αυξημένους μισθούς, υπερβολική ονομαστική ζήτηση και πιο ενισχυμένο πληθωρισμό.
* Ο κ. Kallum Pickering είναι οικονομολόγος της Berenberg Bank.
