Ένα ψηφιακό εργαλείο το οποίο θα ενισχύσει τη διαφάνεια σε σχέση με τις τιμές των γεωργικών προϊόντων ετοιμάζει το υπουργείο Γεωργίας, το οποίο ανακοίνωσε η αρμόδια υπουργός Μαρία Παναγιώτου στο πλαίσιο του απολογισμού του υπουργείου για τον ένα χρόνο διακυβέρνησης Νίκου Χριστοδουλίδη. Πρόκειται για το e-kofini, ένα μέτρο το οποίο αποτελεί μάλλον μια προσωρινή λύση μέχρι την εφαρμογή του Παρατηρητηρίου της Ε.Ε. τα επόμενα χρόνια, το οποίο θα δώσει πραγματικά δεδομένα για το κόστος του προϊόντος που φτάνει στον καταναλωτή. Σε δηλώσεις της στην «Κ», η υπουργός Γεωργίας ανέφερε ότι ο στόχος για το e-kofini είναι η διαφάνεια η οποία θα επιτυγχάνεται με την ανάρτηση των μέσων τιμών συγκεκριμένων γεωργικών προϊόντων όπως πωλούνται από τους παραγωγούς καθώς και οι λιανικές τους τιμές –το πώς φτάνει δηλαδή στον καταναλωτή. Το εργαλείο αναμένεται να είναι έτοιμο τις επόμενες εβδομάδες, με τις εκτιμήσεις να τοποθετούν τη λειτουργία του εντός Απριλίου. Όπως τόνισε η αρμόδια υπουργός οι παραγωγοί πρέπει να μπορούν να παράγουν υψηλής ποιότητας αγρο-διατροφικά προϊόντα και οι καταναλωτές να απολαμβάνουν τα προϊόντα αυτά σε προσιτές τιμές και αυτός είναι ο στόχος του ψηφιακού εργαλείου, το οποίο θα προσφέρει ενημερωμένες πληροφορίες για τις μέσες τιμές πώλησης των βασικών γεωργικών προϊόντων, όπως καθορίζονται από ομάδες και οργανώσεις παραγωγών, καθώς και για τις λιανικές τιμές από διάφορα σημεία πώλησης. «Αυτή η πλατφόρμα στοχεύει να καταστήσει την αγορά πιο διαφανή και να ενισχύσει την ενημέρωση των καταναλωτών, διευκολύνοντας την πρόσβαση σε σημαντικά δεδομένα μέσω ενός απλού συνδέσμου στην ιστοσελίδα του Τμήματος Γεωργίας». Αναμένεται λοιπόν ότι, τις επόμενες ημέρες στο Τμήμα Γεωργίας, θα στηθεί ένας μηχανισμός συλλογής τιμών από τις ομάδες παραγωγών για τα βασικά προϊόντα παραγωγής και από την άλλη θα υπάρχει μηχανισμός συλλογής τιμών των προϊόντων στις υπεραγορές για τα ίδια γεωργικά προϊόντα. Οι τιμές τους θα αναρτώνται σε σχετικό πίνακα στην ιστοσελίδα του Τμήματος Γεωργίας.
Τα προϊόντα
Αφορμή για την εν λόγω ιδέα υπήρξε η δημοσίευση των τιμών προϊόντων της αγροτικής οργάνωσης ΣΕΔΙΓΕΠ Σωτήρας, η οποία συνηθίζει να αναρτά σε καθημερινή βάση τις τιμές πώλησης συγκεκριμένων προϊόντων από τους παραγωγούς στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Αν και η τελική λίστα των προϊόντων που θα αναρτώνται στην ιστοσελίδα του Τμήματος Γεωργίας θα ξεκαθαρίσει το προσεχές διάστημα, εντούτοις εκτιμάται ότι δεν θα αποκλίνει σημαντικά από τον κατάλογο των προϊόντων που περιλαμβάνονται στις αναρτήσεις της ΣΕΔΙΓΕΠ Σωτήρας –που περιλαμβάνει προϊόντα της κατηγορίας φρούτα και λαχανικά.
Στον αναρτημένο κατάλογο της αγροτικής οργάνωσης περιλαμβάνονται τα αγγουράκια χωραφιού, αγγουράκια θερμοκηπίου, οι ντομάτες, το κολοκάσι, το φασολάκι και τα φασόλια, το λουβί, οι πατάτες, οι γλυκοπατάτες, οι μελιτζάνες, το κουνουπίδι, το μπρόκολο, πιπέρια, κρεμμύδια, καρότα, φράουλες, καρπούζια, κ.λπ. Στην τελευταία ανάρτηση βλέπουμε ότι η μέγιστη τιμή για τα αγγουράκια θερμοκηπίου ήταν 50 σεντ (το κιλό), στο 1,50 ευρώ ήταν η μέγιστη τιμή για τα αγγουράκια χωραφιού, στο 1,40 ευρώ η μέγιστη τιμή για τις ντομάτες και 2,20 ευρώ για τις ντομάτες cherry, στο 1,40 ευρώ το κολοκάσι Σωτήρας και στα 3,50 ευρώ το φασολάκι. Οι μελιτζάνες είχαν μέγιστη τιμή το 1,10 ευρώ, τα κολοκυθάκια 60 σεντ, 50 σεντ το κουνουπίδι, 25 σεντ το κραμπί, 40 σεντ το μπρόκολο, 2,50 ευρώ τα πιπέρια, 1,60 ευρώ οι φράουλες, 3,50 ευρώ ο ανανάς και 2,50 ευρώ/το κιλό τα καρπούζια. Αν και δεν μπορεί να υπάρχει σύγκριση των τιμών, ενδεικτικά αναφέρεται ότι σύμφωνα με το Παρατηρητήριο Τιμών, η μέση σταθμισμένη τιμή για τα αγγουράκια θερμοκηπίου τον Μάρτιο ήταν στα 1,88 ευρώ/κιλό, στα 2,72 ευρώ/κιλό για τα αγγουράκια χωραφιού, στο 1,29 ευρώ/κιλό για ντομάτες Α και στο 1,57 ευρώ/κιλό για τις φρέσκες πατάτες.
Η πλατφόρμα στοχεύει να καταστήσει την αγορά πιο διαφανή και να ενισχύσει την ενημέρωση των καταναλωτών.
Καταγραφή τιμών
Όπως ξεκαθαρίζει το υπουργείο Γεωργίας, δεν πρόκειται για παρατηρητήριο αλλά για μια απλή καταγραφή των τιμών λιανικής τιμής και χονδρικής πώλησης, ενώ διευκρινίζει ότι πρόκειται για ήδη διαθέσιμα στοιχεία, απλώς το υπουργείο θα τα συγκεντροποιεί και θα αναρτά τους μέσους όρους. Από πλευράς καταναλωτών, ο πρόεδρος του Κυπριακού Συνδέσμου Καταναλωτών Μάριος Δρουσιώτης ανέφερε ότι η ιδέα είναι ικανοποιητική και η πλατφόρμα θα βοηθήσει τους καταναλωτές να κατανοήσουν τη λειτουργία της αγοράς των γεωργικών προϊόντων. Όπως ανέφερε, ο Σύνδεσμος ζητά τα τελευταία 3 χρόνια έρευνα για τον τρόπο εμπορίας των γεωργικών προϊόντων. Σημείωσε ότι εκφράζονται παράπονα για την εμπορική αλυσίδα της αγοράς γεωργικών προϊόντων από την παραγωγή μέχρι τη λιανική πώληση, καθώς εντοπίζεται μεγάλη απόκλιση από την τιμή παραγωγού και τη λιανική τιμή πώλησης των προϊόντων.
Ήδη, σύμφωνα με την υπουργό, έχουν γίνει συζητήσεις και με άλλες αγροτικές οργανώσεις αλλά και ομάδες καταναλωτών, και αποφασίστηκε ότι πρόκειται για στοιχεία που μπορούν να αξιοποιηθούν, να ανακοινωθούν και να είναι χρήσιμα τόσο στους παραγωγούς όσο και τους καταναλωτές. Δεν αποκλείεται φυσικά να προκύψουν αντιδράσεις για το εν λόγω εγχείρημα, από πλευράς των λιανεμπόρων. Από πλευράς υπουργείου διευκρινίζεται ότι δεν πρόκειται για παρατηρητήριο αλλά για μια απλή καταγραφή των τιμών λιανικής και των τιμών χονδρικής πώλησης συγκεκριμένων οπωροκηπευτικών. Πάντως το e-kofini είναι το 2ο εργαλείο με στόχο τη διαφάνεια στην αγορά προϊόντων μετά το πολυσυζητημένο e-kalathi. Υπενθυμίζεται ότι το σχετικό νομοσχέδιο πέρασε μετά από πολύμηνες συζητήσεις και διαφωνίες για το περιεχόμενο του, από την Ολομέλεια της Βουλής τον Δεκέμβριο του 2023. Όπως ενημερώνει την «Κ» η Υπηρεσία Προστασίας του Καταναλωτή, η ανάπτυξη του λογισμικού και η λειτουργία της πλατφόρμας θα πρέπει να αναμένεται μέχρι τέλος του 2024. Υπενθυμίζεται ότι από την 1η Μαρτίου ξεκίνησε ο διαγωνισμός για την εγκατάσταση, τη λειτουργία, τη συντήρηση και τη λειτουργική υποστήριξη της πλατφόρμας ενώ η προθεσμία υποβολής αιτήσεων είναι 22α Απριλίου. Η εκτιμώμενη αξία της δημιουργίας και της διαχείρισης της πλατφόρμας e-kalathi ανέρχεται σε 485,2 χιλιάδες ευρώ.
