ΚΥΠΕ
Ομόφωνα με 46 ψήφους υπέρ εγκρίθηκε από την Ολομέλεια της Βουλής ο προϋπολογισμός της Δημόσιας Επιχείρησης Φυσικού Αερίου (ΔΕΦΑ) για το 2025. Ο προϋπολογισμός είναι ισοσκελισμένος, με δαπάνες και έσοδα ύψους €85.894.229.
Κατά τη διάρκεια της συζήτησης στη Βουλή, ο Πρόεδρος της Κοινοβουλευτικής Επιτροπής Ενέργειας, Κυριάκος Χατζηγιάννης, κατέθεσε τροπολογίες που προέβλεπαν "σταύρωμα" κονδυλίων, οι οποίες απορρίφθηκαν. Ο Βουλευτής του ΔΗΣΥ τόνισε την ανάγκη διαφάνειας και θεσμικής λογοδοσίας στο έργο της έλευσης φυσικού αερίου, χαρακτηρίζοντας «αδιανόητη» την αλλαγή στη μετοχική δομή της ΕΤΥΦΑ χωρίς σχέδιο δράσης και ενημέρωση της ΑΗΚ. Επισήμανε τα ερωτήματα που έχει θέσει ο Γενικός Ελεγκτής και υποστήριξε ότι το κόμμα του είναι έτοιμο να εγκρίνει οποιοδήποτε κονδύλι με στοιχειώδη αιτιολόγηση. Παράλληλα, εξέφρασε τη διαφωνία του με τη στάση του Υπουργού Ενέργειας, χαρακτηρίζοντάς την «εξωθεσμική» και τόνισε ότι οι αποφάσεις πρέπει να είναι νομικά ορθές.
Ο Βουλευτής του ΔΗΚΟ, Χρύσης Παντελίδης, κατηγόρησε τον Κυριάκο Χατζηγιάννη ότι επιχειρεί να αποποιηθεί τις ευθύνες του κόμματός του για την πολυετή καθυστέρηση στην έλευση του φυσικού αερίου. Υποστήριξε ότι η προηγούμενη Κυβέρνηση και ο ΔΗΣΥ έχουν βαρύτατες ευθύνες και επεσήμανε ότι η σημερινή Κυβέρνηση διαχειρίζεται το έργο «με τον καλύτερο δυνατό τρόπο». Τόνισε ότι το κράτος έχει πλέον στην κατοχή του την πλωτή μονάδα και υπάρχει σαφής οδικός χάρτης για την ολοκλήρωση του τερματικού στο Βασιλικό.
Ο Βουλευτής του ΑΚΕΛ, Κώστας Κώστα, χαρακτήρισε τις υποδομές έλευσης φυσικού αερίου στο Βασιλικό ως «ένα από τα μεγαλύτερα σκάνδαλα στη χώρα», επισημαίνοντας ότι η καθυστέρηση του έργου επιβαρύνει τους πολίτες. Ανέφερε ότι η κρατική χορηγία των €70 εκατομμυρίων αποτελεί μέρος ενός συνολικού ποσού €200 εκατομμυρίων που απαιτούνται για το έργο και εξέφρασε ανησυχία για την απουσία επίσημης τοποθέτησης της ΑΗΚ. Διαμήνυσε ότι το ΑΚΕΛ δεν θα στηρίξει τις τροπολογίες του ΔΗΣΥ.
Ο Πρόεδρος της ΕΔΕΚ, Μαρίνος Σιζόπουλος, τόνισε ότι η έλευση φυσικού αερίου είναι ζωτικής σημασίας για τη μείωση του κόστους ενέργειας και των εκπομπών ρύπων, επισημαίνοντας ότι η διαδικασία καθυστερεί εδώ και δύο δεκαετίες. Εξέφρασε την υποστήριξη της ΕΔΕΚ στον προϋπολογισμό, αλλά όχι στις τροπολογίες του ΔΗΣΥ.
Ο Βουλευτής των Οικολόγων, Χαράλαμπος Θεοπέμπτου, αναφέρθηκε στις δυσκολίες της ενεργειακής μετάβασης και στη σημασία της μείωσης της ενεργειακής ζήτησης. Υπενθύμισε ότι όταν σχεδιαζόταν το Βασιλικό, η τότε Κυβέρνηση προσανατολιζόταν στο πετρέλαιο και τον άνθρακα, αλλά οι κινητοποιήσεις των Οικολόγων ανάγκασαν την πολιτεία να στραφεί στο φυσικό αέριο. Επισήμανε ότι παρά την αύξηση των εγκαταστάσεων ΑΠΕ, το ρεύμα δεν φθήνισεκαι αυτό πρέπει να διερευνηθεί.
Η Βουλευτής του ΔΗΣΥ, Σάβια Ορφανίδου, διερωτήθηκε γιατί η Κυβέρνηση εμφανίζεται αισιόδοξη για το έργο στο Βασιλικό ενώ ταυτόχρονα επιρρίπτει ευθύνες στην προηγούμενη κυβέρνηση. Τόνισε ότι η σημερινή Κυβέρνηση έχει πλέον την ευθύνη της ολοκλήρωσης του έργου και πρέπει να κινηθεί πιο αποφασιστικά.
Ο Γενικός Γραμματέας του ΑΚΕΛ, Στέφανος Στεφάνου, επέρριψε ευθύνες στην προηγούμενη Κυβέρνηση για την ενεργειακή κατάσταση της χώρας, προειδοποιώντας ότι η Κύπρος κινδυνεύει με ενεργειακή ανεπάρκεια. Χαρακτήρισε το έργο στο Βασιλικό ως σκάνδαλο και τόνισε ότι η διαδικασία άντλησης χρηματοδότησης από την ΕΕ ερευνάται από ευρωπαϊκούς θεσμούς. Πρόσθεσε ότι το 2010 επιτεύχθηκε καταρχήν συμφωνία με διεθνή εταιρεία για την έλευση φυσικού αερίου εντός τριών ετών και κάποιοι αντέδρασαν, θεωρώντας ότι η Κύπρος θα είχε σύντομα το δικό της φυσικό αέριο. Ανέφερε ακόμα ότι η προηγούμενη Κυβέρνηση κυβέρνησε για δέκα χρόνια χωρίς να επιβεβαιώσει ούτε ένα κοίτασμα.
Αναφέρθηκε ακόμα στους ενεργειακούς κινδύνους που αντιμετωπίζει η Κύπρος αλλά και στην έλευση της πράσινης φορολογία σύμφωνα με την δέσμευση της προηγούμενης Κυβέρνησης στο Σχέδιο Ανάκαμψης.
Ο Βουλευτής του ΔΗΣΥ, Χάρης Γεωργιάδης, αμφισβήτησε τους ισχυρισμούς του ΑΚΕΛ για το 2010, διερωτώμενος γιατί μια κυβέρνηση με κοινοβουλευτική πλειοψηφία δεν προχώρησε στην υλοποίηση των αποφάσεών της.
Αναφορικά με τις καταγγελίες περί σκανδαλώδους συμφωνίας στο Βασιλικό, ο κ. Γεωργιάδης έθεσε το ερώτημα εάν ο Πρόεδρος Χριστοδουλίδης – που συμμετείχε στην προηγούμενη διακυβέρνηση – συμφωνεί με αυτόν τον χαρακτηρισμό.
Παράλληλα, κάλεσε τον κ. Στεφάνου να υποδείξει την ακριβή παράγραφο του Σχεδίου Ανάκαμψης που προβλέπει την επιβολή πράσινων φόρων, επισημαίνοντας ότι το κείμενο κάνει λόγο για εξέταση του μέτρου, με ουδέτερο φορολογικό αποτέλεσμα.
Ο Πρόεδρος του ΔΗΚΟ, Νικόλας Παπαδόπουλος, σημείωσε ότι η ευθύνη για το ενεργειακό ζήτημα είναι διαχρονική και αναφέρθηκε στις λανθασμένες αποφάσεις που οδήγησαν στη σημερινή κατάσταση. Τόνισε ότι η παρούσα Κυβέρνηση παρέλαβε ένα «ενεργειακό χάος», αλλά έκανε σημαντικά βήματα για τη διαχείριση του έργου στο Βασιλικό.
Η Βουλευτής Λευκωσίας, Αλεξάνδρα Ατταλίδου, αναφέρθηκε στη διεθνή κριτική για τη συμφωνία στο Βασιλικό και επέρριψε ευθύνες στις κυβερνήσεις διαχρονικά για την αποτυχία της ενεργειακής πολιτικής της χώρας.
Ο Βουλευτής του ΔΗΣΥ, Νίκος Σύκας, έθεσε ερωτήματα για τη χρηματοδότηση της ΔΕΦΑ και την ολοκλήρωση του έργου έως το 2025.
Ο Βουλευτής του ΔΗΣΥ, Μάριος Μαυρίδης, πρότεινε τη μείωση του ΦΠΑ ως αντιστάθμισμα στην πράσινη φορολογία, τονίζοντας τη σημασία της προστασίας του περιβάλλοντος.
