ΚΥΠΕ
Ιδιαίτερη προσοχή στα δημόσια οικονομικά συστήνει λόγω αυξημένων ρίσκων, που ενδεχομένως να διατηρηθούν σε βάθος χρόνου, συστήνει το Δημοσιονομικό Συμβούλιο, υποστηρίζοντας πως τα μέτρα στήριξης θα πρέπει να εστιαστούν στις μικρομεσαίες επιχειρήσεις και στις ευάλωτες ομάδες του πληθυσμού και όχι οριζόντια.
«Τα περιθώρια για δημοσιονομική πολιτική δεν είναι απεριόριστα και πως τα οριζόντια μέτρα αντενδείκνυνται ως αναποτελεσματικά και σπάταλα, παρά τη δημοφιλία τους», αναφέρει το Συμβούλιο στην ενδιάμεση έκθεσή του που δημοσιεύεται σήμερα.
Το Συμβούλιο εκτιμά ότι στον απόηχο της εισβολής της Ρωσίας στην Ουκρανία «θα συνεχιστούν οι πληθωριστικές πιέσεις και οι πιέσεις στην απασχόληση, ενώ ταυτόχρονα θα πρέπει να αναμένεται και αύξηση σε ορισμένους από τους δείκτες ανισότητας».
«Αυτά τα συνεπακόλουθα αποτελούν αναπόφευκτο αντίκτυπο του εξωτερικού σοκ προσφοράς στην οικονομία και επιδεινώνονται από τις πιέσεις που προκάλεσε η πανδημία τα οκτώ προηγούμενα τρίμηνα», αναφέρει.
Σύμφωνα με το Δημοσιονομικό Συμβούλιο, η σημερινή οικονομική συγκυρία δεν συνεπάγεται υψηλό δημοσιονομικό κίνδυνο και ο έλεγχος που ασκείται από το Υπουργείο Οικονομικών δεν εγείρει λόγους ανησυχίας στο παρόν στάδιο. Ωστόσο, τονίζει, «συνιστάται ιδιαίτερη προσοχή καθώς οι περιστάσεις εμπεριέχουν αυξημένα ρίσκα, τα οποία θα διατηρηθούν σε βάθος χρόνου και τα οποία δύνανται να αλλάξουν ριζικά την εικόνα ανά πάσα στιγμή».
Η οικονομική περίσταση, σημειώνεται στην έκθεση, «αναδεικνύει την ανάγκη αυξημένης προσοχής (και δυνητικά δύσκολων πολιτικά επιλογών) όσον αφορά στην πράσινη και την ψηφιακή μετάβαση της Κύπρου, περιλαμβανομένων και των επιλογών προοδευτικής φορολόγησης (με υψηλή ανωφέρεια) στους ρύπους και σε κοινωνικά δαπανηρές συμπεριφορές».
Σύμφωνα με το Συμβούλιο, «κάτω από τις σημερινές συνθήκες, η δημοσιονομική πολιτική κινεί την ανάπτυξη και τον πληθωρισμό προς την ίδια κατεύθυνση, με τα μεν ανακουφιστικά μέτρα και μέτρα δημοσιονομικής στήριξης να είναι πληθωριστικά και τα δε μέτρα αποπληθωρισμού να είναι υφεσιακά».
«Οι κινήσεις θα είναι προτιμότερο να εστιαστούν στις κοινωνικές προεκτάσεις και δη στην προστασία της απασχόλησης, με ταυτόχρονη προστασία συγκεκριμένα και στοχευμένα των ομάδων του πληθυσμού που είναι κοινωνικά ευάλωτες στις αυξήσεις των τιμών», αναφέρει το Συμβούλιο και προσθέτει: «Σε αυτό το επίπεδο, η προστασία των μικρομεσαίων επιχειρήσεων και η κοινωνική στήριξη των ευάλωτων ομάδων πρέπει να θεωρούνται κατηγορίες στις οποίες η αύξηση των κρατικών δαπανών είναι θεμιτή».
Σύμφωνα με το Συμβούλιο, «το γεγονός ότι ο πληθωρισμός που καταγράφεται σήμερα δεν αποτελεί νομισματικό γεγονός, άλλα οφείλεται αποκλειστικά σε εξωτερικά σοκ, αποκλείει όλες τις επιλογές πολιτικής και καθιστά τις όποιες κινήσεις οριζόντιας μείωσης των επιπέδων τιμών, αναποτελεσματικές».
Ως εκ τούτου, προσθέτει, «συνιστάται ιδιαίτερη προσοχή και συγκράτηση σε αποφάσεις που δεν έχουν ως στόχο την ανακούφιση των ευάλωτων νοικοκυριών και επιχειρήσεων, και ιδίως στα οριζόντια μέτρα. Μέτρα που συνιστούν δημοσιονομική επέκταση, μπορεί εκ πρώτης όψεως να προσομοιάζουν με κινήσεις αντιμετώπισης του πληθωρισμού, αλλά στην πραγματικότητα τον επιδεινώνουν, με ό,τι αυτό συνεπάγεται».
Σε σχέση με τον πληθωρισμό, το Συμβούλιο θεωρεί πως παρά το γεγονός ότι η εκτίμηση για τον πληθωρισμό, που θέτει το όριο στο 4,5%, είναι στατιστικά ορθή βάσει και των παραδοχών στις οποίες βασίστηκε, συνιστάται προσοχή στην ερμηνεία του στοιχείου. Εκτιμά δε ότι ο πληθωρισμός θα κινηθεί ελαφρώς υψηλότερα από την εκτίμηση του Υπουργείου Οικονομικών, ξεπερνώντας το όριο του 5,5%, με την υπόθεση εργασίας πως οι τιμές καυσίμων θα αποκλιμακωθούν από τα τέλη του τρίτου τριμήνου του 2022.
«Ωστόσο, οι εκτιμήσεις του Υπουργείου Οικονομικών παραμένουν συντηρητικές, ενώ κρίνεται ως θετικό και το γεγονός ότι αναγνωρίζονται οι κίνδυνοι τους οποίους ελλοχεύει η γενικότερη οικονομική περίσταση», σημειώνεται.
Σε σχέση με την ανάπτυξη του ΑΕΠ, το Δημοσιονομικό Συμβούλιο σημειώνει πως ο ρυθμός ανάπτυξης αναμένεται πως θα κινηθεί σε πραγματικούς ρυθμούς κοντά στο 2%, με το ονομαστικό ΑΕΠ να διατηρείται κοντά στο 7%. «Οι εκτιμήσεις του Υπουργείου Οικονομικών συμβαδίζουν σε γενικές γραμμές με τις άλλες αναλύσεις που είναι διαθέσιμες, συμπεριλαμβανομένων και των εσωτερικών αναλύσεων του Δημοσιονομικού Συμβουλίου Κύπρου», συμπληρώνει.
Προειδοποιήσεις για το Σχέδιο Ανάκαμψης
Εξάλλου το Συμβούλιο επαναμβάνει πως η συνέχιση των καθυστερήσεων στην υλοποίηση, ιδίως του Σχεδίου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας (ΣΑΑ), αποτελεί σημαντική αδυναμία στους σχεδιασμούς της Κυβέρνησης.
Υπενθυμίζει πως κατά την ανακοίνωσή του για την έγκριση των παραδοχών του Προγράμματος Σταθερότητας, είχε τονίσει πως «η συνέχιση της καθυστέρησης στην υποβολή του πακέτου χρηματοδότησης, λόγω της αποτυχίας να εξευρεθεί συμφωνία στο 14ο σημείο του πακέτου στη Βουλή, αποτελεί ουσιαστικό ρίσκο για τη μακροοικονομική επίδοση της Κύπρου».
«Συνέχιση της καθυστέρησης υλοποίησης του ΣΑΑ θα οδηγήσει το Δημοσιονομικό Συμβούλιο σε δυσμενή αναθεώρηση των προβλέψεων για την ανάπτυξη και την ανεργία», τονίζει.