Kathimerini.gr
Μετά την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία, πολλές χώρες ήρθαν αντιμέτωπες με την πρόκληση να απεξαρτηθούν γρήγορα από το ρωσικό φυσικό αέριο. Η επείγουσα αυτή ανάγκη μεταφράστηκε σε κίνητρο σχετικά με την κατασκευή περισσότερων εγκαταστάσεων για την εισαγωγή υγροποιημένου φυσικού αερίου (LNG) και την επιτάχυνση των υποδομών ανανεώσιμων πηγών ενέργειας (ΑΠΕ).
Τα έργα ηλιακής και αιολικής ενέργειας σε όλη την Ευρώπη είχαν, έως εκείνη τη στιγμή, βρει προσκόμματα λόγω της γραφειοκρατίας. Ο χρόνος που χρειαζόταν για την έκδοση αδειών είχε διπλασιαστεί από το 2017. Στη Γερμανία, η εξασφάλιση εγκρίσεων για ένα έργο του 2022 για την ανέγερση τριών ανεμογεννητριών απαιτούσε 36.000 σελίδες εγγράφων που εκτυπώνονταν και παραδίδονταν στις Αρχές. Παρά τα μεγάλα εμπόδια, όσοι δραστηριοποιούνταν στη Γερμανία στον τομέα των ΑΠΕ από το 2022 και μετά είδαν μια ραγδαία αύξηση του αριθμού των ανεμογεννητριών, αλλά και την ταχεία έκδοση αδειών για μελλοντικά αιολικά πάρκα.
Ποιο λοιπόν είναι το μυστικό της Γερμανίας και πώς η κυβέρνηση της χώρας αντιμετώπισε το πρόβλημα της γραφειοκρατίας;
Τα στελέχη των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας στη Γερμανία δεν έχουν πλέον κανένα παράπονο για τον χρόνο που χρειάζεται για να εξασφαλίσουν κυβερνητικές άδειες, προκειμένου να κατασκευάσουν τους σταθμούς παραγωγής ενέργειας. Μέσα σε μόλις δύο χρόνια η χώρα κατάφερε να αναπτύξει περισσότερες ΑΠΕ από οποιαδήποτε άλλη ευρωπαϊκή χώρα. «Βιώνουμε μια σημαντική αύξηση στην παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές», δήλωσε στο Bloomberg η Fiete Wulff, εκπρόσωπος της Ομοσπονδιακής Υπηρεσίας Δικτύων της Γερμανίας, η οποία είναι υπεύθυνη για τη ρύθμιση της ηλεκτρικής ενέργειας και άλλων αγορών.
Ενας νόμος όρισε τα έργα πράσινης ενέργειας ως «επιτακτικό δημόσιο συμφέρον» που εξυπηρετεί την εθνική ασφάλεια. Ενας άλλος απαιτούσε από τα γερμανικά κρατίδια να διαθέσουν περίπου το 2% της γης τους για ανεμογεννήτριες. Περαιτέρω τροποποιήσεις μείωσαν τον αριθμό των απαιτούμενων περιβαλλοντικών αξιολογήσεων σε μόνο μία και απλοποίησαν την προηγούμενη διπλή διαδικασία σχεδιασμού του δικτύου, καταργώντας την εμπλοκή μιας ολόκληρης υπηρεσίας.
Τα στοιχεία για το 2023 δεν αντικατοπτρίζουν τον πλήρη αντίκτυπο που είχαν αυτές οι κανονιστικές αλλαγές. Πολλά έργα που έλαβαν άδειες δεν έχουν ακόμη κατασκευαστεί. Το Κοινοβούλιο της Γερμανίας κατέστησε επίσης πρόσφατα ευκολότερο για τους πολίτες να τοποθετούν ηλιακούς συλλέκτες στα μπαλκόνια τους και δυσκολότερο για τους ιδιοκτήτες να αντιταχθούν σε τέτοιου είδους εγκαταστάσεις. Το Βερολίνο, το οποίο έχει προσφέρει επιδοτήσεις γι’ αυτά τα πάνελ plug-and-go, είχε ήδη λάβει σχεδόν 10.000 αιτήσεις τον Απρίλιο.
Η Γερμανία στοχεύει να καλύπτει το 80% της ηλεκτρικής της ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές ενέργειας έως το 2030. Αυτό σημαίνει ότι πρέπει να αναπτύξει πολύ περισσότερη ηλιακή και αιολική ενέργεια, ενώ παράλληλα να τις συνδέσει μέσω μεγαλύτερων γραμμών μεταφοράς. Οι μεταρρυθμίσεις μέχρι στιγμής έχουν βοηθήσει ιδιαίτερα την ανάπτυξη της ηλιακής ενέργειας. «Η Γερμανία συνδυάζει δύο άξονες: μια μακροχρόνια στρατηγική προσέγγιση και την πρόσφατη ισχυρή οικονομική ευκαιρία της ανάπτυξης ΑΠΕ», ανέφερε ο Simon Müller του think tank Agora Energiewende.
Αυτό που έκανε η Γερμανία «μπορεί σίγουρα να αποτελέσει πρότυπο για άλλες ευρωπαϊκές χώρες», δήλωσε η Bärbel Heidebroek, πρόεδρος της Γερμανικής Ενωσης Αιολικής Ενέργειας. Ορισμένες ιδιαίτερα ευνοϊκές κινήσεις σε αυτή την κατεύθυνση περιλαμβάνουν τον χαρακτηρισμό των έργων ανανεώσιμων πηγών ενέργειας ως έργων «εθνικού συμφέροντος», το μοίρασμα των κερδών από την παραγωγή ενέργειας με τους ιδιώτες που φιλοξενούν ηλιακούς συλλέκτες ή ανεμογεννήτριες και την παροχή εχέγγυων στις επιχειρήσεις ενέργειας ότι η κυβέρνηση αντιμετωπίζει σοβαρά τους κλιματικούς στόχους της.
Παρά την άνθηση του τομέα, υπάρχουν ακόμη προβλήματα που πρέπει να επιλυθούν. Τώρα που τα έργα έχουν λάβει άδειες γης, η πρόκληση για τις εταιρείες αιολικής ενέργειας είναι να πάρουν άδεια για τη μεταφορά των τεράστιων πτερυγίων των ανεμογεννητριών. Αυτό μπορεί να πάρει ακόμη και μήνες, ενώ σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες η διαδικασία ολοκληρώνεται μέσα σε λίγες ημέρες ή εβδομάδες.