Του Απόστολου Τομαρά
Στην έξοδο από το μισοτελειωμένο τερματικό Φ.Α. στο Βασιλικό βρίσκεται η κινεζική κοινοπραξία του έργου CPP-METRON Consortium Ltd (CMC Ltd). Η παραδοχή του υπουργού Ενέργειας Γιώργου Παπαναστασίου ενώπιον της Επιτροπής Ενέργειας της Βουλής απλά επιβεβαιώνει την κατεύθυνση που έχουν πάρει οι διαπραγματεύσεις ΕΤΥΦΑ και Κινέζων και που φαίνεται να είναι το «βελούδινο» διαζύγιο, δηλαδή ένας συμφωνημένος τερματισμός της σύμβασης του έργου προκειμένου να αποφευχθεί η σύγκρουση, με ό,τι αυτό μπορεί να συνεπάγεται για την ολοκλήρωση του ενεργειακού έργου. Οι εξελίξεις με την ανακοίνωση των τελικών αποφάσεων αναμένονται μέχρι το τέλος του τρέχοντος μηνός. Κάτι για το οποίο είχε γράψει πρόσφατα η ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ «Κ». Οι όποιες εξελίξεις του επόμενου διαστήματος εξαρτώνται από τη συμφωνία των δύο πλευρών για την πλωτή μονάδα FSRU «Προμηθέας» που βρίσκεται αγκυροβολημένη στη Σαγκάη. Όπως ανέφερε ο υπουργός Ενέργειας στα μέλη της αρμόδιας Κοινοβουλευτικής Επιτροπής, μόλις επιτευχθεί συμφωνία και το πλοίο σηκώσει άγκυρες θα ανακοινωθεί και η συμφωνημένη έξοδος από τη σύμβαση του έργου.
Η ΕΤΥΦΑ, σύμφωνα με τους προγραμματισμούς που γίνονται, θα ολοκληρώσει τις εργασίες με άλλον εργολάβο που θα αναζητήσει
Το πλοίο FSRU
Όπως γίνεται αντιληπτό από τα λεγόμενα του υπουργού Ενέργειας, η κατάληξη των διαπραγματεύσεων ΕΤΥΦΑ με την κινεζική κοινοπραξία με κεντρικό ζήτημα την πλωτή μονάδα, είναι αβέβαιη μιας και η άλλη πλευρά εγείρει θέματα οικονομικής φύσεως και όχι μόνο προκειμένου να παραδώσει το πλοίο το οποίο σημειωτέων έχει αποπληρωθεί από την ΕΤΥΦΑ. Κατά τον κ. Παπαναστασίου «πρόκειται για μια σκληρή διαπραγμάτευση που συνδέει τον απόπλου της πλωτής μονάδας με τις υπόλοιπες λύσεις οι οποίες προδιαγράφεται να δοθούν για τα υπόλοιπα δύο μέρη του τερματικού». Τα δύο συν ένα μέρη του έργου στα οποία αναφέρθηκε ο κ. Παπαναστασίου αφορούν την προβλήτα στο Βασιλικό, τις χερσαίες υποδομές του τερματικού και το πλοίο FSRU. Κατά την κυπριακή πλευρά, από τα τρία μέρη το πιο δύσκολο και πολύπλοκο είναι η πλωτή μονάδα η οποία αποτελεί το 75% του έργου στο Βασιλικό. Τα άλλα δύο μέρη θεωρούνται ευκολότερα να ολοκληρωθούν μιας και έχει κατασκευαστεί το 60%. Το υπόλοιπο 40%, όπως όλα δείχνουν, θα αποπερατωθεί με άλλες επιλογές εκτός σύμβασης του έργου
Οι πιστοποιήσεις
Η μετατροπή του πλοίου σε FSRU έχει ολοκληρωθεί εδώ και αρκετό χρονικό διάστημα. Αυτό που απομένει για να σηκώσει άγκυρες για το Βασιλικό είναι δύο πιστοποιήσεις του νηογνώμονα. Η πρώτη αφορά τη μεταφορά υγροποιημένου Φ.Α. (LNG carrier) και η δεύτερη την επαναεριοποίηση του Φ.Α. Για την πρώτη πιστοποίηση ο νηογνώμονας αποδέχεται να επιτρέψει τον απόπλου του πλοίο υπό προϋποθέσεις, κάτι που δεν μπορεί να γίνει και για τη δεύτερη καθώς το πλοίο θα πρέπει να μπει σε τερματικό εισαγωγής, όπως είναι αυτό που κατασκευάζεται στο Βασιλικό, για να ελεγχθεί κατά πόσο λειτουργεί μέσα στα πλαίσια των προδιαγραφών. Σύμφωνα με τον υπουργό Ενέργειας η ΕΤΥΦΑ επιδιώκει τον απόπλου του πλοίου το συντομότερο, πιθανόν να υπάρξει κατάληξη εντός των επόμενων ημερών και παράλληλα να τερματιστεί η σύμβαση. «Αυτή είναι η προσπάθεια και των δύο μερών και φαίνεται να την αποδέχονται και τα δύο μέρη», τόνισε ο κ. Παπαναστασίου.
Τα δύο πλάνα
Πέρα από το πλοίο, η προσπάθεια και επιδίωξη της κυπριακής πλευράς ήταν η ολοκλήρωση του τερματικού στο Βασιλικό με μέσα την κινεζικής κοινοπραξίας που ανέλαβε την κατασκευή του. Ωστόσο αυτή η προοπτική, το plan A, θεωρείται μη εφικτή, με τις δύο πλευρές να αντιλαμβάνονται τις δυσκολίες ομαλής εκτέλεσης της σύμβασης. Η ΕΤΥΦΑ εκτιμά πως το τερματικό πολύ δύσκολα θα μπορούσε να ολοκληρωθεί από τους Κινέζους οι οποίοι έχουν ζητήσει και πάρει αρκετές παρατάσεις. Οι καθυστερήσεις μεταφράζονται ως αδυναμία της κοινοπραξίας να ολοκληρώσει το έργο και αποδίδονται σε τεχνικές και οικονομικές, διαπιστώσεις που έχουν οδηγήσει στην κοινή αντίληψη για μια λύση εκτός της συγκεκριμένης σύμβασης. Για την ιστορία, οι παρατάσεις που πήρε η κοινοπραξία ήταν: Σεπτέμβριος 2022, Ιούλιος 2023, Οκτώβριος 2024, Ιούλιος 2024. Ωστόσο αυτό που προκαλεί εντύπωση είναι πως στη σύμβαση του έργου δεν υπήρχε κανένας περιορισμός, όπως ανέφερε ο υπουργός Ενέργειας στη Βουλή.