Η πανδημία της νόσου COVID-19, αφού σε πρώτη φάση έβαλε λουκέτο στα σχολεία για ένα σημαντικό χρονικό διάστημα, σε δεύτερο χρόνο ανέδειξε τα μεγάλα κενά και τις ελλείψεις που υπάρχουν στον τομέα της εξ αποστάσεως εκπαίδευσης και της ψηφιοποίησης της Παιδείας στην Κύπρο.
Το γεγονός ότι γίνονται διάφορες προβλέψεις από τους επιστήμονες, σε τοπικό και διεθνές επίπεδο, σε σχέση με την εμφάνιση ενός δεύτερου κύματος της πανδημίας το ερχόμενο φθινόπωρο, επιβάλλει σε όλους να προετοιμαστούμε κατάλληλα, σε περίπτωση που παραστεί η ανάγκη για την επαναφορά των αυστηρών περιοριστικών μέτρων. Ένας σημαντικός πυλώνας για την Παιδεία είναι η εξ αποστάσεως εκπαίδευση, τομέας ο οποίος φαίνεται ότι δεν ήταν προετοιμασμένος για να ανταπεξέλθει στην μεγάλη πρόκληση. Κατά την ομιλία του στη Βουλή, την εβδομάδα που μας πέρασε, ο υπουργός Παιδείας, Πρόδρομος Προδρόμου, έκανε αναφορά σε Σχέδιο Α΄ και Σχέδιο Β΄, τα οποία εξετάζονται για την επόμενη σχολική χρονιά. Το πρώτο σχέδιο, εξήγησε, αφορά την κανονική λειτουργία των σχολείων «εφόσον συνεχίσει η χώρα μας να προοδεύει απομακρυνόμενη διαρκώς από το φάσμα της επιδημίας». Το δεύτερο σχέδιο, το οποίο είναι στα σκαριά, αφορά την σχεδίαση ενός ολοκληρωμένου σχεδίου αξιοποίησης της ψηφιακής τεχνολογίας στην εκπαίδευση.
Το Σχέδιο Β΄
Όπως ανέφερε ενώπιον της Επιτροπής Παιδείας ο κ. Προδρόμου, «έχουμε προετοιμαστεί για να έχουμε, όπως τώρα, περιορισμούς στον αριθμό μαθητών και μαθητριών που θα φοιτούν». Τόνισε πως στόχος είναι όπως μην παρατηρηθούν ξανά τα προβλήματα που προέκυψαν τον Μάρτιο, αλλά «θα εξασφαλίσουμε τη συνέχεια της φοίτησης είτε με φυσική παρουσία στην τάξη είτε εξ αποστάσεως, ταυτόχρονα». Ο στόχος αυτός, είπε, θα επιτευχθεί με την ανάπτυξη της ψηφιακής παιδαγωγικής προσέγγισης, μια διαδικασία η οποία βρίσκεται σε εξέλιξη, σε συνεργασία και με το Υφυπουργείο Καινοτομίας.
Τρεις διαστάσεις
Κληθείς από την «Κ» να επεκταθεί όσον αφορά το σχέδιο αξιοποίησης της ψηφιακής τεχνολογίας στην εκπαίδευση, ο υπουργός Παιδείας ανέφερε κατ’ αρχάς ότι αυτό πρέπει παρουσιαστεί το συντομότερο δυνατόν, χωρίς να έχει καθοριστεί ο ακριβής χρόνος. Το Σχέδιο Β΄ έχει τρεις διαστάσεις, εξήγησε ο Πρόδρομος Προδρόμου. Η πρώτη αφορά στον εξοπλισμό και στην υποδομή που έχουν τα σχολεία, όπως είναι η ποιότητα της σύνδεσης στο διαδίκτυο και της ασύρματης σύνδεσης, ώστε να υπάρχει η επιχειρησιακή δυνατότητα να μεταδοθεί ηλεκτρονικά το μάθημα από όλες τις τάξεις σε συνθήκες εξ αποστάσεως εκπαίδευσης.
Έχει γίνει η συνεννόηση μεταξύ του ιδίου και του Υφυπουργού Καινοτομίας, ώστε λειτουργοί του Υφυπουργείου να αναλάβουν την αξιολόγηση της κατάστασης και την καταγραφή των αναγκών στα σχολεία. Την ίδια ώρα, βρίσκεται σε εξέλιξη η καταγραφή των αναγκών σε εξοπλισμό, ώστε να εξασφαλιστεί ο απαιτούμενος αριθμός φορητών –κατά προτίμηση– ηλεκτρονικών υπολογιστών για όλους τους μαθητές, ώστε να έχουν την δυνατότητα να συμμετέχουν στην εξ αποστάσεως εκπαίδευση, αν κριθεί αναγκαία η εφαρμογή της στο μέλλον. Η δεύτερη διάσταση αφορά τον εμπλουτισμό μιας τράπεζας ψηφιακού οπτικοακουστικού υλικού επιμορφωτικού χαρακτήρα. Όπως είπε ο κ. Προδρόμου, ο ίδιος θα έχει επαφές με το ΡΙΚ, προκειμένου να επεκταθεί ο προγραμματισμός για την δημιουργία εκπαιδευτικών προγραμμάτων.
Η πιο ουσιαστική αξιοποίηση της ψηφιακής τεχνολογίας, ωστόσο, δεν θα αφορά μόνο στην μετάδοση μαθήματος στο πλαίσιο της εξ αποστάσεως εκπαίδευσης, αλλά θα έγκειται στην πιο παιδαγωγική διάστασή της. Συγκεκριμένα, ανέφερε ο υπουργός, θα γίνουν κάποια επιμορφωτικά σεμινάρια στους εκπαιδευτικούς, σε συνεργασία με το Παιδαγωγικό Ινστιτούτο, περί τις αρχές της νέας σχολικής χρονιάς, ώστε να ενημερωθούν για τις δυνατότητες αξιοποίησης της ψηφιακής τεχνολογίας. Επιδίωξη είναι όπως τα συγκεκριμένα σεμινάρια γίνουν κατά το Διήμερο του Εκπαιδευτικού, κατά τις πρώτες μέρες του Σεπτεμβρίου, καθώς οι εκπαιδευτικοί θα επιστρέψουν στα σχολεία από την 1η του μήνα. Στην επιμόρφωση των εκπαιδευτικών αναμένεται ότι θα συμβάλουν και τα ιδιωτικά πανεπιστήμια, τα οποία εξέφρασαν ενδιαφέρον.
Η τρίτη διάσταση αφορά στην αξιοποίηση της ψηφιακής τεχνολογίας, χωρίς η ανάγκη αυτή να προκύπτει από οποιαδήποτε κρίση, όπως η πανδημία. Ως παράδειγμα ο κ. Προδρόμου ανέφερε τα Κρατικά Ινστιτούτα Επιμόρφωσης, καθώς και τα παιδιά τα οποία διδάσκονταν κατ’ οίκον, για διάφορους λόγους για τα οποία βάσει του Σχεδίου δεν θα χρειάζεται η φυσική παρουσία του εκπαιδευτικού. Ταυτόχρονα θα πρέπει να γίνει ένας προγραμματισμός, ώστε τα σχολεία σε όλες τις βαθμίδες της εκπαίδευσης, από την προδημοτική, μέχρι το Λύκειο, να εμπλουτίσουν τις ιστοσελίδες τους με όλο το αξιόλογο υλικό που μπορεί να έχουν, όπως για παράδειγμα οι εργασίες καθηγητών και μαθητών.
Αυτό θα πρέπει να γίνει συνείδηση στα σχολεία, ανέφερε ο Υπουργός Παιδείας, ώστε οι ιστοσελίδες τους να αξιοποιούνται σε μόνιμη βάση και να δείχνουν το έργο που επιτελείται. Με τον τρόπο αυτό, θα μπορούν τόσο οι εκπαιδευτικοί, όσο και οι μαθητές, να ανατρέχουν στις ιστοσελίδες των σχολείων και να βρίσκουν υλικό χρήσιμο για τους ίδιους και τους σκοπούς των μαθημάτων τους. Τέλος, αξίζει να αναφερθεί ότι ο πιο πάνω σχεδιασμός γίνεται με στόχο τον διπλασιασμό του εκπαιδευτικού χρόνου, όπως εξήγησε ο Υπουργός. Συγκεκριμένα, με την πλήρη εφαρμογή του Σχεδίου, ακόμα και στο ενδεχόμενο μελλοντικού lockdown και επαναφοράς του μέτρου της εκ περιτροπής φοίτησης στα σχολεία, θα είναι δυνατή η ταυτόχρονη παρακολούθηση του μαθήματος, τόσο από τους μαθητές οι οποίοι θα βρίσκονται στην τάξη, όσο και από τους μαθητές οι οποίοι θα βρίσκονται στο σπίτι, χωρίς προβλήματα. Όσον αφορά στα θέματα ασφάλειας και προσωπικών δεδομένων που προέκυψαν, καταβάλλεται προσπάθεια σε συνεργασία με την αρμόδια Επίτροπο, ώστε να ξεπεραστούν και το σχέδιο αυτό να υλοποιηθεί.
Υπήρξε πρόοδος
Η περίοδος του lockdown μας ανάγκασε να εφαρμόσουμε εν μέρει τον προγραμματισμό για την ψηφιακή τεχνολογία, με την εμπλοκή και του Παιδαγωγικού Ινστιτούτου και την εξ αποστάσεως εκπαίδευση, δήλωσε ο κ. Προδρόμου. Έχει ήδη δημιουργηθεί μια μικρή τράπεζα δεδομένων με υλικό που αποστέλλετο από εκπαιδευτικούς καθώς και με διδασκαλίες που γίνονταν τηλεοπτικά για την δημοτική εκπαίδευση. Επίσης, πλέον, υπάρχουν περίπου εβδομήντα χιλιάδες χρήστες της συγκεκριμένης βάσης δεδομένων, οι οποίοι διαθέτουν τους κωδικούς τους και έχει δημιουργηθεί ένα δίκτυο επικοινωνίας. Με αυτό τον τρόπο, θα δίνεται η δυνατότητα στα σχολεία να επικοινωνούν με τους μαθητές και τους εκπαιδευτικούς, ώστε να κάνουν κάποιες εργασίες εξ αποστάσεως.
Επιπρόσθετα, φέτος για πρώτη χρονιά θα εφαρμοστεί, σε συνεργασία με το Υφυπουργείο Καινοτομίας, η ηλεκτρονική εγγραφή των μαθητών, για την οποία το σύστημα δεν είναι πλήρως έτοιμο, ωστόσο το βήμα θα γίνει, ανέφερε ο κ. Προδρόμου. Στόχος είναι η παρουσίαση του Σχεδίου Αξιοποίησης της Ψηφιακής Τεχνολογίας στην Εκπαίδευση στο Υπουργικό Συμβούλιο, το συντομότερο δυνατόν, με τις τρεις βασικές του διαστάσεις. Επίσης, θα πρέπει να παρουσιαστούν από τον Υπουργό Παιδείας και οι ανάγκες που προκύπτουν για την υλοποίηση του σχεδίου, με κυριότερη το κόστος που θα αφορά στις υποδομές των σχολείων και τον εξοπλισμό που πρέπει να εξασφαλιστεί, ώστε να μπορεί να εφαρμοστεί το σχέδιο αυτό. Βάσει των πρώτων εκτιμήσεων, το κόστος δεν θα είναι απαγορευτικό, αλλά τα ασφαλή συμπεράσματα θα εξαχθούν μετά την ολοκλήρωση της καταγραφής των αναγκών.
ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ
