Του Παύλου Νεοφύτου
Τον φόβο συμπολιτών μας για κοινωνικό στιγματισμό, σε σχέση με νόσους, όπως οι ψυχικές ασθένειες, το HIV/AIDS και η στητική δυσλειτουργία, εκμεταλλεύονται επιτήδειοι, με αποτέλεσμα, κυρίως μέσω ιστοσελίδων να τους προμηθεύουν φαρμακευτικά προϊόντα, τα οποία εμπίπτουν σε διάφορες απαγορεύσεις και περιορισμούς, σύμφωνα με τις διατάξεις της νομοθεσίας της Κύπρου, θέτοντας συγχρόνως σε κίνδυνο την υγεία τους. Το φαινόμενο είναι παγκόσμιο και οι διαστάσεις του ήρθαν στο προσκήνιο για ακόμη μία χρονιά, στα πλαίσια της διεθνούς αστυνομικής επιχείρησης PANGEA XVI, μεταξύ των ημερομηνιών 03 και 10 Οκτωβρίου 2023, στην οποία συμμετείχε και η Κύπρος.
Σύμφωνα με πρόσφατη ανακοίνωση από την Αστυνομία, πέραν των 5.000 παράνομων φαρμακευτικών προϊόντων, κατασχέθηκαν σε κοινές συντονισμένες επιχειρήσεις που πραγματοποιήθηκαν με επιτόπιους ελέγχους, βάσει ενταλμάτων έρευνας σε υποστατικά, κατά την αστυνομική επιχείρηση PANGEA XVI στην Κύπρο. Η επιχείρηση πραγματοποιήθηκε ταυτόχρονα σε παγκόσμιο επίπεδο, με τη συμμετοχή 89 χωρών μελών της INTERPOL, με σκοπό τον εντοπισμό και κατάσχεση ψευδεπίγραφων φαρμάκων και ιατροτεχνολογικών προϊόντων που διακινούνται μέσω διαδικτύου.
Διεθνώς 19% των κατασχεθέντων είναι ψυχοθεραπευτικά σκευάσματα. Από το Υπ. Υγείας ο κ. Κκολός είπε στην «Κ» ότι υπάρχου οι ιδιαιτερότητες σε αυτήν την ομάδα ασθενών.
Η κοινωνική κατακραυγή και το χαμηλό κόστος
Είναι πολύ σημαντικό να ευαισθητοποιηθούν οι πολίτες, ώστε να προμηθεύονται τα φάρμακά τους από νόμιμες πηγές, δήλωσε στην «Κ» ο Γιάννης Κκολός, ανώτερος φαρμακοποιός στις Φαρμακευτικές Υπηρεσίες του Υπουργείου Υγείας. Επίσης σημείωσε ότι είναι αναγκαίο να δημιουργηθεί εκείνη η κοινωνική ευαισθησία, ώστε να παύσει ο κοινωνικός στιγματισμός για νόσους, όπως οι ψυχικές ασθένειες, το HIV/AIDS και η στητική δυσλειτουργία. Όπως εξηγήσε, οι επιτήδιοι εκμεταλλεύονται την προσπάθεια συμπολιτών μας να αποφύγουν τον στιγματισμό με παραγγελίες φαρμάκων μέσω ιστοσελίδων, οι οποίες πολλές φορές είναι αμφιβόλου εντιμότητας. Εκτός από την ιδιαιτερότητα των συγκεκριμένων φαρμάκων, ένας άλλος λόγος για τον οποίο προσελκύεται ένας πελάτης, είναι και το πολύ χαμηλό κόστος που διαφημίζουν οι συγκεκριμένες ιστοσελίδες, σημείωσε ο κ. Κκολός.
«Στις νόμιμες διανομές έχουμε αρκετές δικλείδες ασφαλείας, για να διαπιστώνουμε ότι τα φάρμακα είναι αυθεντικά. Εκτός της αλυσίδας της νόμιμης διανομής, προφανώς δεν υπάρχουν αυτές οι δικλείδες ασφαλείας. Παρά το γεγονός ότι έχουμε κάνει αρκετές εκστρατείες, ενώ συγχρόνως γίνονται και στο εξωτερικό, και υπάρχει η ευρωπαϊκή νομοθεσία, που θεσπίζει τις νόμιμες ιστοσελίδες, ετούτοις φαίνεται να συνεχίζει να υπάρχει αυτό το φαινόμενο διεθνώς. Το πρόβλημα αναδεικνύεται όποτε γίνεται επιχείρηση PANGEA, λόγω του ότι εντοπίζονται και κατάσχονται αρκετά προϊόντα, τα οποία πωλούνται μέσω ιστοσελίδων, και ο κόσμος τα αγοράζει», ανάφερε.
Σύμφωνα με την Αστυνομία, η επιχείρηση PANGEA XVI στην Κύπρο, πραγματοποιήθηκε με τη συμμετοχή των Φαρμακευτικών Υπηρεσιών, του Τμήματος Τελωνείων, του Τμήματος Ταχυδρομικών Υπηρεσιών, του Τμήματος Υγειονομικών Υπηρεσιών, της Αρμόδιας Αρχής Ιατροτεχνολογικού Εξοπλισμού, της Υπηρεσίας Βιομηχανίας και Τεχνολογίας, του Κρατικού Χημείου, των Κτηνιατρικών Υπηρεσιών και της Αστυνομίας Κύπρου, η οποία είχε και την ευθύνη του συντονισμού της όλης επιχείρησης. Σύμφωνα με τον κ. Κκολό, τα ταχυδρομεία είναι χώροι που εντοπίζονται και κατάσχονται πακέτα με παράνομα φαρμακευτικά προϊόντα.
Συστάσεις στους πολίτες
«Μία πολύ σαφής σύσταση προς το κοινό είναι να προμηθεύεται τα φάρμακά του από το φαρμακείο και πάντοτε μετά και από συνταγή από τον γιατρό, ώστε να διασφαλίζεται ότι το φάρμακο θα είναι το αυθεντικό. Δεν πρέπει να καταφεύγουμε σε εναλλακτικού τύπου προμήθεια με σκιώδεις διαδικασίες, όπως από ιστοσελίδες, οι οποίες πολλές φορές είναι αμφιβόλου εντιμότητας», τονισε. Πρόσθεσε ότι σε παγκόσμιο επίπεδο τέτοια φάρμακα αποτελούν έναν θανάσιμο κίνδυνο για τη δημόσια υγεία. «Φανταστείτε να πρέπει να λαμβάνετε ένα φάρμακο για την πίεση και να προμηθευτείτε ένα πλαστό φάρμακο, το οποίο να μην περιέχει το φάρμακο για την πίεση», πρόσθεσε.
Τα αποτελέσματα της επιχείρησης και τα ψυχοθεραπευτικά σκευάσματα
Σύμφωνα με την Αστυνομία, κατά τη διάρκεια της επιχείρησης, κατασχέθηκαν συνολικά, σε παγκόσμια κλίμακα παράνομα φαρμακευτικά προϊόντα υπολογιζόμενης συνολικής αξίας πέραν των 6,5 εκατομμυρίων ευρώ, ενώ εντοπίστηκαν και διαγράφηκαν 1.300 παράνομες ιστοσελίδες και βρίσκεται σε εξέλιξη η διερεύνηση 325 υποθέσεων, ενώ 72 άτομα συνελήφθησαν για σχετικά αδικήματα. Μεγάλο μέρος των κατασχεθέντων, σε ποσοστό 19%, αφορούσε ψυχοθεραπευτικά σκευάσματα. Σχολιάζοντας το τελευταίο σημείο, ο κ. Κκολός είπε ότι υπάρχου οι ιδιαιτερότητες στον πληθυσμό που λαμβάνει φάρμακα για ψυχικές ασθένειες, διότι προσπαθούν να αποφύγουν τον κοινωνικό στιγματισμό.
Σε δηλώσεις του για τη διεθνή αστυνομική επιχείρηση PANGEA XVI, ο γενικός γραμματέας της INTERPOL, Jürgen Stock, είπε ότι τα ψευδεπίγραφα φαρμακευτικά σκευάσματα και η κατάχρηση ρυθμιζόμενων φαρμάκων αποτελούν σοβαρή απειλή για τη δημόσια ασφάλεια ανά το παγκόσμιο και ότι με την επιχείρηση κατέστη δυνατός ο εντοπισμός και η απομάκρυνση από την αγορά μεγάλου αριθμού βλαβερών σκευασμάτων και έγινε κατορθωτή η εξάρθρωση εγκληματικών δικτύων διακίνησης ψευδεπίγραφων φαρμάκων.