Τουρκικές εταιρείες πραγματοποίησαν το περασμένο έτος εξαγωγές αξίας δεκάδων εκατομμυρίων δολαρίων που αφορούσαν μηχανήματα, ηλεκτρικές συσκευές, ανταλλακτικά και άλλη είδη, τα οποία η Ρωσία χρειάζεται για τον στρατό της, σύμφωνα με έρευνα, που δείχνει το πώς «τροφοδοτεί» η Μόσχα την πολεμική της προσπάθεια παρά τις διεθνείς κυρώσεις που της έχουν επιβληθεί.
Σύμφωνα με τα εν λόγω στοιχεία, τουλάχιστον 13 τουρκικές εταιρείες εξήγαγαν προϊόντα συνολικής αξίας τουλάχιστον 18,5 εκατ. δολαρίων, όπως πλαστικά υλικά και οχήματα, σε τουλάχιστον 10 ρωσικές εταιρείες στις οποίες έχουν επιβληθεί κυρώσεις από τις ΗΠΑ για τον ρόλο τους στη ρωσική επίθεση στην Ουκρανία. Τουρκικές εταιρείες πραγματοποίησαν το λιγότερο τρεις μεταφορές αγαθών που είχαν κατασκευαστεί στις ΗΠΑ, όπως δείχνουν τα δεδομένα που εξέτασε η Wall Street Journal.
Εταιρείες από την Τουρκία έστειλαν επίσης αμερικανικής κατασκευής ανελκυστήρες, ηλεκτρικές γεννήτριες και άλλα προϊόντα στη Ρωσία από τον Μάρτιο έως το Οκτώβριο του 2022, παραβιάζοντας τους αμερικανικούς περιορισμούς στις εξαγωγές που έχουν ως στόχο να διακόψουν την πρόσβαση της Μόσχας σε κρίσιμης σημασίας στρατιωτικό εξοπλισμό, σύμφωνα με τα ίδια στοιχεία.
Οι ΗΠΑ και 30 ακόμα χώρες επέβελαν κυρώσεις στη Ρωσία το 2022, ως απάντηση στην πλήρους κλίμακας εισβολή της στην Ουκρανία, προσπαθώντας να περιορίσουν τους πόρους τους Κρεμλίνου αλλά και τα αποθέματά του σε όπλα και τεχνολογίες που χρειάζεται προκειμένου να συνεχίσει τον πόλεμο. Η Τουρκία, η οποία είναι μέλος του ΝΑΤΟ, βρίσκεται ανάμεσα στις χώρες της Συμμαχίας που έχουν δηλώσει πως δεν θα επιβάλουν κυρώσεις στη Μόσχα.
Πιέσεις από τις ΗΠΑ
Σήμερα, περίπου έναν χρόνο μετά την εισβολή, οι ΗΠΑ ασκούν πιέσεις σε τρίτες χώρες όπως η Τουρκία, να συνεργαστούν σε ό,τι αφορά τις βασικές λειτουργίες των κυρώσεων. Ανώτατοι αξιωματούχοι του υπουργείου Οικονομικών των ΗΠΑ επισκέφθηκαν αυτή την εβδομάδα την Τουρκία, τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα και την Ομάν, προκειμένου να περιορίσουν τα δίκτυα στρατιωτικών προμηθειών προς τη Ρωσία, τα οποία δραστηριοποιούνται στις χώρες αυτές.
Η επίσκεψη αυτή έρχεται αφού ανώτατοι Αμερικανοί αξιωματούχοι προειδοποίησαν την Τουρκία στα τέλη του προηγούμενου έτους ότι φυσικά πρόσωπα στη χώρα θα μπορούσαν να βρεθούν αντιμέτωπα με πρόστιμα καθώς και ποινή φυλάκισης, για πτήσεις αεροσκαφών αμερικανικής κατασκευής από και προς τη Ρωσία, κατά παράβαση των ελέγχων στις εξαγωγές, αναφέρει η WSJ.
Οι συγκεκριμένες προειδοποιήσεις αναμένεται να δείξουν κατά πόσο οι ΗΠΑ και οι σύμμαχοί τους μπορούν να απομονώσουν επιτυχώς την οικονομία της Ρωσίας σε μακροπρόθεσμο στάδιο, ή εάν η Μόσχα είναι σε θέση να αμβλύνει τον αντίκτυπο των κυρώσεων, μέσω εμπορικών συναλλαγών με χώρες όπως η Τουρκία, η Κίνα, η Ινδία και οι αραβικές χώρες της περιοχής του Περσικού Κόλπου.
Το υπουργείο Εξωτερικών της Τουρκίας και το ρωσικό υπουργείο Βιομηχανίας και Εμπορίου, δεν ανταποκρίθηκαν σε αίτημα για κάποιο σχόλιο σχετικά με τις εξαγωγές.
Τούρκοι αξιωματούχοι αναφέρουν ότι η χώρα υιοθετεί μόνο τις κυρώσεις που έχουν επιβληθεί από το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ και όχι εκείνες που επιβάλλονται από χώρες όπως οι ΗΠΑ. Το τουρκικό ΥΠΕΞ ανέφερε μάλιστα ότι δεν αγνοεί τις προσπάθειες παράκαμψης των ρωσικών κυρώσεων.
«Δεν έχουμε δει ποτέ ξανά κυρώσεις τέτοιας κλίμακας σε μια τόσο μεγάλη οικονομία», αναφέρει ο Τόμπιας Γκέρκε, ειδικός στα γεωοικονομικά από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο Διεθνών Σχέσεων.
«Το να μπορεί κανείς να δείξει σε πρώτο στάδιο ότι κάποια από αυτά τα σημαντικά [εμπορικά] δίκτυα μπορούν να πειστούν ή και να αναγκαστούν να κλείσουν για λίγο, θα αποτελούσε ένα αρκετό δυναμικό μήνυμα», δήλωσε, αναφερόμενος στις αμερικανικές πιέσεις προς την Τουρκία.
Διπλό παιχνίδι από την Άγκυρα
Μεταξύ των ρωσικών εταιρειών στις οποίες έχουν επιβληθεί κυρώσεις και οι οποίες λαμβάνουν προϊόντα από την Τουρκία, ήταν και μια θυγατρική της Tactical Missiles Corp, η οποία κατασκευάζει οπλικά συστήματα για το ρωσικό ναυτικό καθώς και η Promtekhnologiya, στην οποία επιβλήθηκαν περιορισμοί διότι κατασκεύαζε τυφέκια για τις ρωσικές ένοπλες δυνάμεις. Η πρώτη εταιρεία δεν απάντησε σε αίτημα για δηλώσεις, ενώ δεν κατέστη καν δυνατή η επικοινωνία με την Promtekhnologiya.
Πέρα από την προσπάθειας αποκλεισμού της πρόσβασης της Ρωσίας σε όπλα, οι αξιωματούχοι των ΗΠΑ προσπαθούν επίσης να μειώσουν τις ρωσικές προμήθειες σημαντικών προϊόντων που αξιοποιούνται για την κατασκευή στρατιωτικού εξοπλισμού. Το καουτσούκ, για παράδειγμα, χρησιμοποιείται για την κατασκευή πλακών που προστατεύουν τα ρωσικά άρματα μάχης T-80. Οι αμερικανικές κυρώσεις και οι περιορισμοί στις εξαγωγές θέτουν επίσης στο στόχαστρο τα πλαστικά προϊόντα που χρειάζεται η Ρωσία για να κατασκευάσει άρματα, πλοία, κράνη και πανοπλίες.
Μεταξύ των προϊόντων, στα οποία η Ρωσία απέκτησε πρόσβαση χάρη στην Τουρκία, είναι και αμερικανικής κατασκευής φίλτρα μηχανών καθώς και τιμόνια για φορτηγά, όπως δείχνουν τα ίδια στοιχεία. Η Ρωσία εισήγαγε αμερικανικά μηχανήματα μεταφοράς και ανελκυστήρες αξίας περίπου 8 εκατ. δολαρίων, κατά παράβαση των περιορισμών στις εξαγωγές.
Οι αμερικανικές προσπάθειες για κλείσιμο των δικτύων στρατιωτικού εφοδιασμού της Ρωσίας έρχονται εν μέσω προειδοποιήσεων από δυτικούς και Ουκρανούς αξιωματούχους ότι η Μόσχα ετοιμάζει μια νέα μεγάλης κλίμακας επίθεση κατά της Ουκρανίας, μεγέθους ανάλογου με εκείνης που έλαβε χώρα κατά τις πρώτες ημέρες της εισβολής τον Φεβρουάριο του 2022. Ο επικεφαλής του ουκρανικού Συμβουλίου Ασφαλείας και Άμυνας είπε αυτή την εβδομάδα ότι η εν λόγω επίθεση θα μπορούσε να λάβει χώρα εντός των επόμενων εβδομάδων.
Η τουρκική κυβέρνηση του Ερντογάν έχει «παίξει» και στις δύο πλευρές του ρωσοουκρανικού πολέμου, πωλώντας οπλισμένα drones και τεθωρακισμένα οχήματα στον ουκρανικό στρατό αλλά διατηρώντας παράλληλα τους οικονομικούς δεσμούς της με τη Ρωσία.
Πηγή: Wall Street Journal
