«Φάντασμα του Κιέβου». Έτσι αποκαλούσαν οι Ουκρανοί έναν πιλότο μαχητικού που λεγόταν ότι κατέρριψε 40 εχθρικά αεροπλάνα. Το Σαββατοκύριακο, Ουκρανοί αξιωματούχοι παραδέχτηκαν ότι το «Φάντασμα του Κιέβου», στην πραγματικότητα, δεν υπήρξε ποτέ.
«Το “Φάντασμα του Κιέβου” είναι ένας υπερήρωας – θρύλος, του οποίου ο χαρακτήρας δημιουργήθηκε από Ουκρανούς», δήλωσε η πολεμική αεροπορία της Ουκρανίας το Σάββατο.
Η αναφορά των Ουκρανών αξιωματούχων ήρθε δύο ημέρες αφότου οι Times του Λονδίνου «ταυτοποίησαν» το «Φάντασμα του Κιέβου» ως τον Στέπαν Ταραμπάλκα, έναν πιλότο ο οποίος έχασε τη ζωή του στις 13 Μαρτίου σε αερομαχία με τις ρωσικές δυνάμεις.
Όπως σχολιάζει η Washigton Post σε δημοσίευμά της, το «Φάντασμα του Κιέβου» είναι ένα από τα πιο επιτυχημένα κομμάτια προπαγάνδας που προωθεί την ανδρεία των αμυνομένων, ανυψώνοντας το ηθικό. Αν και Ουκρανοί αξιωματούχοι και ο πρώην πρόεδρος Πέτρο Ποροσένκο προώθησαν τον μύθο, η πολεμική αεροπορία προειδοποίησε τους πολίτες «να ελέγχουν τις πηγές των πληροφοριών, πριν τις διαδώσουν».
Η ουκρανική αεροπορία ανέφερε στο Instagram ότι οι εικόνες του φαντάσματος στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης είναι «μια συλλογική εικόνα των πιλότων της 40ης Ταξιαρχίας Τακτικής Αεροπορίας της Πολεμικής Αεροπορίας, η οποία προστατεύει τον ουρανό της πρωτεύουσας» και ότι «εμφανίζονται ξαφνικά εκεί που δεν τους περιμένεις». Αυτό δεν εμπόδισε τον μύθο να προωθηθεί και να αξιοποιηθεί.
View this post on Instagram
Μέρες μετά την έναρξη του πολέμου η Υπηρεσία Ασφαλείας της Ουκρανίας ισχυρίστηκε ότι το «φάντασμα» είχε καταρρίψει 10 εχθρικά αεροπλάνα, προστατεύοντας τους Ουκρανούς. Το Facebook επισήμανε την ανάρτηση ως ψευδή.
Καθώς το μυστήριο έχει πλέον αποκαλυφθεί, δεν είναι σαφές γιατί οι Ουκρανοί ηγέτες αποφάσισαν να ομολογήσουν ότι ο αγαπημένος πιλότος δεν ήταν τελικά πραγματικό πρόσωπο. Σύμφωνα με τον αναπληρωτή καθηγητή Επικοινωνίας στο πανεπιστήμιο Pace της Νέας Υόρκης, Άνταμ Κλιν, είναι σημαντικό να συνειδητοποιήσουμε ότι Ουκρανοί πολεμούν έναν ρωσικό στρατό οκτώ φορές μεγαλύτερο από τον δικό τους.
«Ίσως οι Ουκρανοί ηγέτες ήθελαν να αναγνωρίσουν την ταυτότητα και τη γενναιότητα του πραγματικού πιλότου που πιστεύεται ότι ήταν το “Φάντασμα του Κιέβου” και σκοτώθηκε πρόσφατα στη μάχη», είπε. «Ίσως ο θρύλος που δημιούργησαν δεν χρειαζόταν πλέον. Αλλά υποψιάζομαι ότι γίνεται πιο σημαντικό να υπενθυμίσουμε σε αυτούς τους Ουκρανούς μαχητές ότι αυτό το κατόρθωμα δεν είναι έργο μύθου ή κάποιου ηπερήρωα, αλλά η πραγματικότητα, με αληθινούς Ουκρανούς μαχητές να υπερασπίζονται τους ουρανούς τους».
Θεωρείται επίσης πιθανό οι αξιωματούχοι να δέχτηκαν κριτική για τη συνέχιση του μύθου και να ήθελαν να ξεκαθαρίσουν τα πράγματα, ανέφερε ο επίκουρος καθηγητής του πανεπιστημίου του Τέξας, Σάμιουελ Γούλεϊ. Όπως πρόσθεσε, η χρήση της προπαγάνδας δεν είναι πάντα τόσο μοχθηρή όσο τα συναισθήματα που προκαλεί η λέξη.
Σύμφωνα με τον ίδιο, το ερώτημα είναι: χρησιμοποιούν οι Ουκρανοί την προπαγάνδα σε αυτές τις συνθήκες για να ενώσουν τη χώρα καθώς δέχεται επίθεση από ένα αυταρχικό καθεστώς;». Συμπλήρωσε, δε, ότι το «Φάντασμα του Κιέβου πιθανότατα ήταν μια φιγούρα όπως και άλλες που δημιουργήθηκαν κατά καιρούς, για να ενθαρρύνουν τους πολίτες και να προκαλέσουν αισθήματα πατριωτισμού.
«Η σύγκριση είναι μια προσπάθεια τόνωσης του ηθικού μεταξύ αυτών που πολεμούν έναν τυραννικό ηγέτη από τη μία πλευρά, εναντίον -σε ό,τι αφορά τη ρωσική προπαγάνδα- ενός τυράννου που προσπαθεί να ελέγξει τα μέσα ενημέρωσης και να ενσταλάξει φόβο στον λαό του, για να κάνει όσα χρειάζεται να κάνει» συμπλήρωσε.
Με πληροφορίες από Washington Post
