Γιώργος Σκαφιδάς
Ο Σινάν Ογάν δεν κατάφερε να περάσει στον δεύτερο γύρο της προεδρικής εκλογικής αναμέτρησης που θα διεξαχθεί στην Τουρκία στις 28 Μαΐου. Πώς θα μπορούσε, άλλωστε;
Ο 55χρονος πρώην βουλευτής έχει ωστόσο πια στα «χέρια» του κάτι «πολύτιμο». Κάτι το οποίο όχι μόνο θέλουν αλλά και χρειάζονται οι κ.κ. Ερντογάν και Κιλιτσντάρογλου στον δρόμο προς τη νέα κάλπη: τη δεξαμενή των σχεδόν 3 εκατομμυρίων Τούρκων που τον ψήφισαν στις 14 Μαΐου.
Από ιδεολογική σκοπιά, ο Σινάν Ογάν είναι πιο κοντά στον Ερντογάν παρά στην πολυσυλλεκτική αντιπολίτευση της «Εθνικής Συμμαχίας» του Κιλιτσντάρογλου
Ο – μέχρι πρότινος μάλλον άγνωστος διεθνώς – Σινάν Ογάν τερμάτισε τρίτος την περασμένη Κυριακή, με ποσοστό 5,2% και περίπου 2,8 εκατομμύρια ψήφους.
Πού πήγε καλά και πού όχι
Τα υψηλότερα ποσοστά του τα πέτυχε σε επαρχίες όπως είναι εκείνες του Σαγγαρίου (7%), της Κασταμονής (7,2%), του Καραμάν (7,9%), του Καραμπούκ (7,9%), της Ισπάρτας (7,5%), του Ιγντιρ (11,9%), του Εσκίσεχιρ (7,3%), του Ντενιζλί (7,1%), του Τσανκιρί (7,1%), του Μπολού (7,5%) και του Μπιλετσίκ (8,1%).
Με άλλα λόγια, τα πήγε καλά σε περιοχές οι ψηφοφόροι των οποίων είναι πιο κοντά στον Ερντογάν παρά στον Κιλιτσντάρογλου.
Τις πιο χαμηλές επιδόσεις του, από την άλλη μεριά, τις σημείωσε σε μέρη όπου είναι έντονο το κουρδικό στοιχείο όπως είναι το Μπατμάν (1,2%), το Ντιγιάρμπακιρ (1,3%) και το Μαρντίν (1,4%).
Με βάση τα δεδομένα του πρώτο γύρου της 14ης Μαΐου, ο Σινάν Ογάν εξασφάλισε τα υψηλότερα ποσοστά του εκεί όπου ήταν πρώτος σε ψήφους ο Ερντογάν, ενώ έπεσε χαμηλά εκεί όπου ήρθε πρώτος ο Κιλιτσντάρογλου.
Οι σχέσεις με Ρωσία και Αλβανία
Ο 55χρονος Ογάν προέρχεται από το Ιγντιρ που βρίσκεται στην ανατολική Τουρκία, κοντά στα σύνορα της χώρας με την Αρμενία. Ο ίδιος έχει, μάλιστα, αζέρικες ρίζες, ενώ είχε διατελέσει βουλευτής την περίοδο 2011 – 2015, ως μέλος τότε του Κόμματος Εθνικιστής Δράσης (MHP) του Ντεβλέτ Μπαχτσελί.
Εάν ανατρέξει κανείς στο βιογραφικό του, θα δει ότι εκείνος είχε αναπτύξει στο παρελθόν δεσμούς με τη Ρωσία. Ο Ογάν σπούδασε στη Μόσχα και μιλάει ρωσικά, το πρόσωπό του φιγουράρει στην ιστοσελίδα της λέσχης Βαλντάι – Valdai, ενώ υπογράφει σε ρόλο συγγραφέα και το βιβλίο «Turuncu Devrimler» μέσα από τις σελίδες του οποίου αποκηρύσσει τις «πολύχρωμες» επαναστάσεις, τον Τζορτζ Σόρος και την αμερικανική επιρροή. Ο ίδιος είχε έρθει όμως κοντά και σε άλλες χώρες: στην Αλβανία (καθώς ήταν μέλος της κοινοβουλευτικής ομάδας φιλίας Τουρκίας – Αλβανίας), στο Καζακστάν (από το οποίο έχει λάβει τιμητική διάκριση) και, προφανώς, στο Αζερμπαϊτζάν από το έλκει άλλωστε και την καταγωγή του.
Όσο για τη θητεία του στις τάξεις του MHP, το κόμμα των Γκρίζων Λύκων, εκείνη υπήρξε μάλλον ταραχώδης, καθώς ο Ογάν είχε εκδιωχθεί κατ’ επανάληψη από την παράταξη, ενώ είχε συγκρουστεί προσωπικά και με τον ίδιο τον Ντεβλέτ Μπαχτσελί.
Ο Σινάν Ογάν ήταν μέχρι πρότινος μάλλον «άγνωστος» εκτός Τουρκίας. Κάποιοι ενδεχομένως να τον γνώριζαν μέσα από την τουρκική δεξαμενή σκέψης TÜRKSAM την οποία έχει ιδρύσει και διευθύνει με έδρα την Άγκυρα, και άλλοι ίσως να θυμούνταν το πέρασμά του από το MHP.
Ακόμη και όταν εξασφάλισε τον περασμένο Μάρτιο τις 100.000 υπογραφές που απαιτούνταν προκειμένου να μπορέσει να πάρει μέρος στις προεδρικές εκλογές, εκτός Τουρκίας λίγοι ήταν εκείνοι που ασχολήθηκαν.
Το όνομά του θα άρχιζε να συζητιέται μόλις λίγα 24ωρα προτού στηθούν οι κάλπες, με φόντο την ξαφνική απόσυρση της προεδρικής υποψηφιότητας του Μουχαρέμ Ιντζέ, σε μια λογική τύπου «α, υπάρχει και ένας τρίτος προεδρικός υποψήφιος πέρα από τους Ερντογάν και Κιλιτσντάρογλου, ονόματι Ογάν».
Τα κόμματα που τον στηρίζουν
Ο Σινάν Ογάν πήρε μέρος στις εκλογές της 14ης Μαΐου, έχοντας στο πλευρό του μια συμμαχία (ATA İttifakı) τεσσάρων εθνικιστικών/ακροδεξιών κομμάτων (Zafer, Adalet, Ülkem, Türkiye İttifakı), γνωστότερο από τα οποία είναι το Κόμμα της Νίκης (Zafer) του – επίσης προερχόμενου από το MHP – Ουμίτ Οζντάγ.
«Ουμίτ Οζντάγ: Ο ακροδεξιός που προκαλεί πονοκέφαλο στην κυβέρνηση Ερντογάν», γράφαμε στην «Κ» πριν από ακριβώς έναν χρόνο, τον Μάιο του 2022, για τον «βουλευτή Οζντάγ, με τους εκατομμύρια ακολούθους στα social media, που ανεβάζει την αντιμεταναστευτική ένταση στην Τουρκία, στοχοποιώντας τους Σύρους πρόσφυγες και μαζί την κυβέρνηση (σ.σ. των κ.κ. Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν και Σουλεϊμάν Σοϊλού) που τους υποδέχθηκε».
Δώδεκα μήνες μετά, ο Σινάν Ογάν βρίσκεται πια στην πρώτη γραμμή των εξελίξεων σε ρόλο «ρυθμιστή», έχοντας στο πλευρό του τον προαναφερθέντα Οζντάγ, με τους αναλυτές να διερωτώνται πια εάν εκείνος θα στηρίξει επισήμως ή όχι κάποιον από τους δύο εναπομείναντες προεδρικούς υποψηφίους στον δρόμο προς τις εκλογές της 28ης Μαΐου.
Οι Κούρδοι και οι πρόσφυγες
Κρίνοντας από όσα δηλώνει δημόσια, ο Ογάν ζητά, ως αντάλλαγμα προκειμένου να στηρίξει έναν από τους διεκδικητές της προεδρίας, να λάβει διαβεβαιώσεις ότι η νέα τουρκική ηγεσία θα υιοθετήσει σκληρή γραμμή έναντι των Κούρδων από τη μία πλευρά και των προσφύγων από την άλλη. Οι Κούρδοι, σύμφωνα με τον Ογάν, πρέπει να αποδυναμωθούν πολιτικά και οι πρόσφυγες πρέπει να επιστρέψουν στις πατρίδες τους.
Παράλληλα ωστόσο, ο ίδιος έχει αφήσει να εννοηθεί ότι θα ήθελε ως «αντάλλαγμα» και υπουργεία ή υψηλές θέσεις σε μια μελλοντική κυβέρνηση.
Οι κόντρες με Μπαχτσελί και Σοϊλού
Από ιδεολογική σκοπιά, ο Σινάν Ογάν είναι πιο κοντά στον Ερντογάν παρά στην πολυσυλλεκτική αντιπολίτευση της «Εθνικής Συμμαχίας» του Κιλιτσντάρογλου την προεδρική υποψηφιότητα του οποίου στηρίζουν και οι Κούρδοι/φιλοκούρδοι του HDP.
Από την άλλη πλευρά ωστόσο, ο μεν Ογάν έχει συγκρουστεί στο παρελθόν με τον Ντεβλέτ Μπαχτσελί (βασικό εταίρο του Ερντογάν), ο δε Ουμίτ Οζντάγ (βασικός εταίρος του Ογάν) έχει συγκρουστεί στο παρελθόν με τον Σουλεϊμάν Σοϊλού (βασικό υπουργό του Ερντογάν) αλλά και με την Ακσενέρ της αντιπολιτευόμενης «Εθνικής Συμμαχίας». Με άλλα λόγια, υπάρχουν ισχυροί πόλοι εντός του ερντογανικού περιβάλλοντος, αλλά και εντός της αντιπολίτευσης, που δεν θα ήθελαν να δουν τον Ογάν να αρχίσει να ανεβαίνει…
Τι θα γίνει, μένει να φανεί. Ο Σινάν Ογάν λέγεται πάντως ότι δέχθηκε τηλεφωνήματα τα τελευταία 24ωρα και από την πλευρά του Ερντογάν (από τον πρώην πρωθυπουργό Μπιναλί Γιλντιρίμ, συγκεκριμένα) αλλά και από τον ίδιο τον Κιλιτσντάρογλου…